Tư Vấn Của Luật Sư: Thạc sĩ, Luật sư Đặng Văn Cường - Cuonglawyer

"Trường hợp trong thời hạn mười năm, kể từ thời điểm mở thừa kế mà các đồng thừa kế không có tranh chấp về quyền thừa kế và có văn bản cùng xác nhận là đồng thừa kế hoặc sau khi kết thúc thời hạn mười năm mà các đồng thừa kế không có tranh chấp về hàng thừa kế và đều thừa nhận di sản do người chết để lại chưa chia thì di sản đó chuyển thành tài sản chung của các thừa kế. Khi có tranh chấp và yêu cầu Toà án giải quyết thì không áp dụng thời hiệu khởi kiện về quyền thừa kế, mà áp dụng các quy định của pháp luật về chia tài sản chung để giải quyết và cần phân biệt như sau:

a.1. Trường hợp có di chúc mà các đồng thừa kế không có tranh chấp và thoả thuận việc chia tài sản sẽ được thực hiện theo di chúc khi có nhu cầu chia tài sản, thì việc chia tài sản chung đó được thực hiện theo di chúc.

a.2. Trường hợp không có di chúc mà các đồng thừa kế thoả thuận về phần mỗi người được hưởng khi có nhu cầu chia tài sản, thì việc chia tài sản chung đó được thực hiện theo thoả thuận của họ.

Thời điểm mở thừa kế là thời điểm ngư­ời có tài sản chết. Trong tr­ường hợp Toà án tuyên bố một ng­ười là đã chết thì thời điểm mở thừa kế là ngày đ­ược xác định tại khoản 2 Điều 81 của Bộ luật này

Chào bạn!

        1.    Vụ việc mà bạn kể là một vụ án phức tạp. Tuy nhiên, chị bạn "tay không bắt giặc" như vậy mà có được kết quả ngày hôm nay là đáng mừng rồi. QĐ GĐT như vậy là có căn cứ để chị bạn thắng kiện. Thông thường thì nhận định của Hội đồng thẩm phán thế nào thì Tòa cấp dưới sẽ làm như thế. Tuy nhiên cũng có những QĐ giám đốc thẩm có sai sót và khi xét xử lại, Tòa án cấp dưới không tuân theo hướng dẫn của Tòa án cấp trên.
        Việc QĐ GĐT nhận định hết thời hiệu khởi kiện về QSD Đ mà vẫn còn thời hiệu khởi kiện về QSH nhà là rất "lạ". Vì nhà nằm trên đất, nếu cùng là di sản do người chết để lại thì không có quy định pháp luật nào là chỉ với đất mới hết thời hiệu còn nhà thì vẫn còn thời hiệu!
        Nếu di sản là nhà ở, mà người để lại di sản chết trước ngày 10/9/1990 mà không có yếu tố nước ngoài thì đến ngày 10/3/2003 là hết thời hiệu khởi kiện về thừa kế (Tòa dân sự TAND tối cao còn có quan điểm cho rằng thời hiệu trong trường hợp này tính đến ngày 30/12/2003).

        Nếu trong vụ án này mà xác định ông bà ngoại của chị bạn chết trước ngày 10/9/1990 và di sản để lại có nhà ở thì việc khởi kiện trước ngày 10/3/2003 là hợp pháp và phải chia thừa kế cả nhà và đất.

        Nếu đơn khởi kiện nộp sau ngày 10/3/2003 hoặc di sản chỉ là QSD đất chứ không có nhà ở (khởi kiện sau ngày 10/9/2000) thì Tòa án phải căn cứ vào khoản 1 Điều 168 BLTTDS để trả lại đơn khởi kiện cho nguyên đơn và đình chỉ giải quyết vụ án.
       Vấn đề chị bạn cần làm là: Xem lại ngày nộp đơn khởi kiện của nguyên đơn. Nếu nguyên đơn nộp đơn khởi kiện trong thời hiệu khởi kiện thì chị bạn cần chứng minh là ngôi nhà đó không phải là di sản do bà ngoại để lại là XONG!
        2. Đối với việc tiêu cực thì cũng có thể xảy ra nhưng không đáng ngại nếu mình là "chính nghĩa" và quyết tâm đến cùng để tìm đến "chân lý", đòi lại công bằng.