Vì sao cha mẹ lại tạo áp lực học tập cho con ?

Trẻ con không có quyền điểm thấp?

Gần đây có vụ việc thương tâm xảy ra trong giáo dục, một đứa trẻ tự tử vì trầm cảm do kết quả học tập. Chuyện buồn như thế này không hiếm, khi mà trầm cảm trở thành một thứ bệnh của thời đại.

Trước cái chết đau lòng của đứa trẻ, người ta lại mổ xẻ nguyên nhân, đưa ra các phân tích bằng những lời thông thái, rồi chuyện lại qua đi tiếp tục sẽ có những đứa trẻ khác u uất vì kết quả học hành, có khi có đứa không vượt qua để rồi chọn lấy cái chết để giải thoát. Bởi chúng không có quyền được học dốt.

Không ai biết nguyên nhân đứa trẻ chọn cái chết khi bị điểm kém, áp lực, sức ép phải học giỏi. Không nhiều người thực sự biết giới hạn của những đứa trẻ, cho đến khi chọn cái chết.

Rất nhiều người trong chúng ta coi con cái là tài sản, là “của để dành”. Của cải thì phải mỗi ngày một nhiều hơn, đáp ứng tốt hơn nhu cầu hưởng thụ, khoe khoang của người sở hữu. Những đứa con, những món “của để dành” của các ông bố bà mẹ cũng thế, luôn phải đáp ứng nhu cầu khoe khoang không giới hạn của mẹ cha. Những đứa trẻ không có bất cứ sự lựa chọn nào, bởi người ta mặc định rằng chúng biết gì mà lựa chọn. Bởi đã bao giờ trong đầu các phụ huynh mất đi ý niệm “dạy dỗ” bọn trẻ đâu.

Từ bao giờ, và vì sao cái ý niệm con cái là “của để dành” trở nên phổ biến trong xã hội chúng ta? Có lẽ đã từ rất lâu rồi, khi mà câu nói “trẻ cậy cha, già cậy con” trở thành thành ngữ. Có lẽ chỉ đến bây giờ, khi mà nhu cầu khoe của trở nên mạnh mẽ hơn với sự hỗ trợ của các hình thức truyền thông mới thì sức ép phải trở nên lung linh của những đứa trẻ mới khiến căn bệnh trầm cảm của trẻ con bùng phát.

Các bậc cha mẹ nào cũng mong muốn con mình hạnh phúc. Song, không ít người dễ dàng cảm nhận được hạnh phúc của bản thân hơn là hạnh phúc của con trẻ. Rất khó để cảm nhận niềm vui của con trẻ khi chúng được làm điều chúng thích, song cảm giác hưng phấn của việc đếm like khi khoe con thì lại rất sung sướng. Con trẻ cần hạnh phúc, song của cải thì phải để khoe!

Liệu pháp luật về trẻ em có dành hoặc đưa ra những quy định để xử lý cha mẹ vi phạm trong những trường hợp như vầy? 

Trong một môi trường học tập với những bài kiểm tra liên tục và 4 đến 5 tiếng mỗi ngày cho bài tập về nhà mỗi tối, sẽ không có gì quá ngạc nhiên khi nhiều cha mẹ cảm thấy buộc phải kiểm soát và quản lý việc học hành của con mình. Tuy nhiên, một nghiên cứu cho thấy, hậu quả của việc kiểm soát và quản lý này hết sức tiêu cực và khiến trẻ cảm thấy bị đè nặng bởi các áp lực học tập. Các nhà nghiên cứu chỉ ra rằng những trẻ bị bố mẹ đặt nhiều áp lực bằng cách quản lý quá mức việc học tại trường của con sẽ có nhiều khả năng mắc trầm cảm, giảm mức độ thoả mãn về cuộc sống hằng ngày , cũng như giảm tính tự chủ của bản thân. Các nhà nghiên cứu kết luận rằng mặc dù cha mẹ tin rằng họ có thể hỗ trợ cho con, nhưng cuối cùng thì phong cách nuôi dạy con vô cùng kiểm soát này đã làm suy yếu sự phát triển nhận thức của trẻ về bản thân cũng như sự tự tin của chúng.

Đơn giản cha mẹ mong muốn con họ phải thật thành công, thứ nhất để con họ có cuộc sống đầy đủ về vật chất, có danh vọng, thứ hai là để không thua chúng bạn, để khi nhắc về con họ được nở mặt nở mày, họ đặt lên con họ niềm hy vọng sẽ đạt được những ước mơ mà họ chưa hoàn thành hay nói cách khác họ biến con mình là người thay họ đạt được ước mơ. Nhưng nhiều bậc cha mẹ đâu biết chính vì điều ấy mà khiến con cái họ luôn sống trong trạng thái căng thẳng, áp lực. 

Một đứa con luôn là niềm tự hào của cha mẹ nếu như đứa con đó học giỏi, nhưng nếu đứa con của mình học hành kém thì họ lại cho đó là điều làm họ mất mặt nên họ luôn bắt con mình phải học thật nhiều thật nhiều. Nhưng họ lại quên rằng bất kỳ đứa trẻ nào cũng có tuổi thơ, luôn khát khao được nô đùa cùng bạn bè...!

Thành tích học tập của con là điều mà phụ huynh nào cũng kỳ vọng, mong muốn con mình học giỏi, để sau này thành đạt, có địa vị trong xã hội. Nhưng việc mong muốn và thực thi mong muốn của phụ huynh không có nghĩa là con cái của họ có đủ sức khỏe để làm việc đó.

Nhiều gia đình có điều kiện kinh tế, không muốn con cái sau này phải làm ra tiền nhưng vẫn bắt con học, bắt con chạy theo thành tích vì ganh đua giữa các phụ huynh với nhau, hoặc sợ con cái có thời gian rảnh sẽ sa đà vào những trò chơi vô bổ, hoặc bị bạn bè xấu rủ rê bỏ học…

Rất nhiều phụ huynh không quan tâm đến tâm lý của con, chỉ muốn áp đặt, mệnh lệnh và buộc con cái phải tuân theo. Học sinh có quyền vui chơi, giải trí sau những giờ học căng thẳng để giải tỏa tâm lý, áp lực.

Tuy nhiên, nhiều học sinh khi tan trường thì bị phụ huynh đưa đến những “lò” học thêm. Đối với học sinh cuối cấp thì áp lực học thêm lại càng lớn hơn, vì phải thi chuyển cấp vào trường chuyên, trường điểm hoặc trường công lập.

Nếu phụ huynh ép con học quá nhiều sẽ làm đầu óc căng thẳng, có thể gây rối loạn tâm lý, trầm cảm hoặc đôi khi sẽ tìm đến những điều cực đoan để giải thoát để xảy ra sự việc đáng tiếc.

Cơ quan quan lý giáo dục cần thường xuyên thanh tra, kiểm tra chương trình dạy và học trong nhà trường, xử lý nghiêm những trường chạy theo thành tích, tự ý đề ra nội dung dạy học ngoài chương trình, nhất là kiểm soát tình trạng dạy thêm, học thêm…, nhằm giảm áp lực học tập đối với các học sinh hiện nay.

Đúng như bạn nói tự do cũng trong khuôn khổ nhưng cái khuôn khổ áp quá áp lực, quá khắc nghiệt đối với trẻ em vì sáng học, trưa học, chiều học, tối học, nhiều lúc đi ngủ cũng mơ thấy việc học trong khi đó trẻ em chơi nhiều hơn học rất nhiều, vậy cái tư do này đúng hay sai, cái bắt buộc học này có quá hay không/

Theo quan điểm của mình thì phụ huynh không nên tạo áp lực học tập cho con cái. Hãy luôn động viên, khích lệ con cái của mình khi bọn trẻ đang gặp phải những tình huống tồi tệ trong học tập, thay vì chửi bới, la mắng, bắt ép con cái phải thế này, thế kia hãy đến gần đứa trẻ của mình động viên và nói "không sao đâu con" rồi tìm cách giúp đứa trẻ tự nhận thức được vấn đề, chúng sẽ tự giải quyết được vấn đề đó. Giáo dục muốn đạt kết quả tốt thì phải tạo ra sự thoải mái tư tưởng để người học có thể tiếp thu. Đừng quá quy chụp đứa trẻ của bạn mà bắt nó phải như người này, người kia. Niềm vui của cha mẹ là khi thấy con cái giỏi giang thành đạt vậy những đứa trẻ chúng cũng muốn có phụ huynh thông cảm va thấu hiểu chứ! 

Là cha mẹ ai cũng muốn con cái mình học hành cho đàng hoàng tử tế, để sau này có công ăn việc làm ổn định để cho bản thân đỡ khổ. Bởi cha mẹ mình sainh ra ở thời quá khổ rồi nên giờ ai cũng mong muốn con mình có cuộc sống sung sướng hơn. Nhưng đôi khi việc quan tâm, lo lắng quá cho con cái đã tạo nên một áp lực lớn cho những đứa trẻ khi mà các em vẫn chưa đủ để hiểu hết các mong muốn của cha mẹ.

Cha mẹ tạo áp lực cho con cái suy cho cùng cũng là vì không muốn con cái mình tụt lại so với những đứa bạn đồng trang lứa. Chính vì vậy mà tình trạng quá tải, học thêm dạy thêm cứ diễn ra thường xuyên. Điều này tạo áp lực cho những đứa trẻ đang tuổi ăn tuổi lớn, khiến cho chúng cảm thấy học hành là nghĩa vụ và để làm cho bố mẹ hài lòng. Ở nước phát triển thì thay vì đè nặng kiến thức, họ giáo dục cho con cái về kỹ năng sống, văn hoá ứng xử và phát huy những đam mê của bọn trẻ.

Chính vì xã hội phát triển, áp lực cuộc sống, công việc, kiến thức, sự cạnh tranh trong xã hội đã khiến các bậc cha mẹ mong muốn con học giỏi hơn trước rất nhiều, thậm chí chính bản thân các em cũng nhiễm suy nghĩ cạnh tranh bạn bè để học hành