VPF v.s VFF và AVG hay Bản quyền truyền hình giải bóng đá QG

Tôi cũng có đọc qua một vài bài báo nói về cuộc tranh luận nảy lửa giữa VFF với VPF về bản quyền truyền hình giải bóng đá ngoại hạng quốc gia. Vì nó liên quan tới một số khía cạnh của quyền sở hữu trí tuệ nên cũng có quan tâm chứ thực ra không phải là người thích xem bóng đá. Theo tôi, dù trường hợp nào thì VFF cũng nắm đằng chuôi trong cuộc đối đầu này bởi những ưu đãi dành cho họ theo quy định của pháp luật.

-Trước tiên, vấn đề đầu tiên tôi muốn làm rõ, ai là chủ sở hữu các quyền liên quan đối với các giải bóng đá quốc gia? Chúng ta có thể dẫn chiếu tới một số quy định pháp luật có liên quan như sau:


Qua các quy định trên, có thể khẳng định được quyền của chủ sở hữu (cụ thể, các quyền liên quan theo luật sở hữu trí tuệ là sao chép, phát sóng tới công chúng...) là liên đoàn thể thao quốc gia, câu lạc bộ thể thao chuyên nghiệp và các tổ chức, cá nhân tổ chức giải thể thao thành tích cao và giải thể thao chuyên nghiệp. Như vậy, liên đoàn thể thao quốc gia không phải là người duy nhất có quyền cuả chủ sở hữu mà còn có các đồng chủ sở hữu khác.

- Từ trên, nảy sinh vấn đề tiếp theo cần giải quyết, đó là, liệu VFF (Liên đoàn bóng đá Việt Nam) có quyền tự ký các hợp đồng chuyển nhượng quyền liên quan tới các giả thể thao thành tích cao và giải thể thao chuyên nghiệp mà không cần thông qua sự cho phép của các đồng sở hữu khác (câu lạc bộ thể thao chuyên nghiệp,...)?

+ Chúng ta đều biết rằng, các câu lạc bộ thể thao chuyên nghiệp là thành viên của VFF,

do đó, các câu lạc bộ này cũng chịu sự điều chỉnh của Điều lệ Liên đoàn bóng đá Việt Nam (bản mới nhất là bản sửa đổi, bổ sung phê duyệt kèm theo Quyết định số 224/QĐ-BNV ngày 19/03/2010), khi trở thành thành viên thì mặc định đã chấp nhận các quy định trong bản điều lệ. Cụ thể:

Có thể thấy rõ ràng rằng, các câu lạc bộ thể thao chuyên nghiệp khi trở thành thành viên đã mặc nhiên chuyển nhượng toàn bộ quyền tài sản của mình đối với những trận bóng đá có sự tham gia của câu lạc bộ đó cho VFF, và lúc này, VFF là chủ sở hữu duy nhất đối với các giải bóng đá ngoại hạng quốc gia. Tuy nhiên, việc chuyển nhượng được ngầm hiểu này vẫn chưa có hiệu lực nếu căn cứ vào các quy định của Luật SHTT 2005,

 cụ thể, theo quy định, việc chuyển nhượng quyền liên quan phải được lập thành hợp đồng bằng văn bản:

Qua các bài báo thể hiện những chứng cứ tự bảo vệ của các bên, không hề thấy đề cập tới hợp đồng chuyển nhượng quyền liên quan giữa các câu lạc bộ thể thao chuyên nghiệp với VFF. Nếu không có hợp đồng này, về mặt pháp lý, các câu lạc bộ bóng đá chuyên nghiệp vẫn là đồng sở hữu với các trận đấu có sự tham gia của mình, nên VFF khi chuyển nhượng bản quyền truyền giải bóng đá quốc gia vẫn cần có sự chấp thuận của đại diện các câu lạc bộ bóng đá, nếu không hợp đồng sẽ vô hiệu.

-Hợp đồng độc quyền bản quyền truyền hình giải bóng đá quốc gia giữa VFF và AVG có hiệu lực ? Như đã phân tích ở trên, nếu giữa các câu lạc bộ bóng đá chuyên nghiệp chưa xác lập với VFF một hợp đồng chuyển nhượng quyền sở hữu đối với các trân đấu mà họ tham gia thì về mặt pháp lý, VFF không phải là chủ sở hữu duy nhất, do đó, việc chuyên nhượng cho bên thứ 3 cần có sự đồng ý của tất cả các đồng sở hữu (VFF và các câu lạc bộ bóng đá chuyên nghiệp). Do đó, Hợp đồng VFF và AVG có khả năng vô hiệu nếu chưa thỏa mãn điều kiện trên.

- Việc AVG ký hợp đồng độc quyền với VFF khi chưa có Giấy phép truyền hình có dẫn đến sự vô hiệu của hợp đồng? Theo tôi, việc có hay không Giấy phép truyền hình không làm ảnh hưởng đến hiệu lực hợp đồng giữa AVG và VFF, bởi cần phân biệt giữa việc có quyền và việc có thể thực hiện quyền đó hay không. Cho dù AVG không đuợc phép thưc hiện quyền phát sóng (chưa có Giấy phép truyền hình) nhưng pháp luật không cấm AVG sở hữu "quyền đó". Nếu AVG thực hiện quyền khi mà chưa đuợc phép thì sẽ chịu chế tài xử lý khác nhưng không thể bác bỏ được "quyền" mà AVG đã mua.

-VPF có thẩm quyền cho phép các tổ chức phát sóng thực hiện việc phát sóng đối với giải bóng đá quốc gia hay không? Theo tôi, VPF không có đủ thẩm quyền làm điều này. Dựa vào chứng cứ mà VFF đã đưa ra trên các bài bào, có thể thấy, VPF chỉ được trao quyền quản lý, tổ chức và điều hành các giải bóng đá chuyên nghiệp Việt Nam nhưng không đồng nghĩa là trao các quyền sở hữu bản quyền truyền hình bóng đá quốc gia. (Tham khảo thêm tại: http://danviet.vn/72294p1c27/vff-khang-dinh-la-chu-so-huu-duy-nhat-giai-vo-dich-quoc-gia.htm)

- VTC có phải bồi thường thiệt hại trực tiếp và gián tiếp cho việc VTC tổ chức sản xuất trận bóng đá giữa V.Ninh Bình và CS.Đồng Tháp không? Điều này còn tùy thuộc vào hợp đồng độc quyền giữa AVG và VFF có hiệu lực hay chưa. Nếu hợp đồng giữa AVG và VFF chưa có hiệu lực, thì AVG không có quyền yêu cầu VTC phải bồi thường và xin lỗi công khai, mà chỉ có chủ sở hữu ban đầu (VFF và câu lạc bộ bóng đá liên quan) mới có quyền này.

Cám ơn anh Unjustice đã góp ý !

Tuy nhiên, tôi nghĩ rằng, quy định trọng Điều lệ chỉ trói buộc đối với các thành viên của VFF, trên Điều lệ vẫn còn có quy định của pháp luật, cụ thể là Luật sở hữu trí tuệ 2005. Nếu như phía các câu lạc bộ bóng đá là thành viên không thực hiện việc lập hợp đồng chuyển nhượng toàn bộ quyền sở hữu có được theo quy định tại khoản 2, ĐIều 53, Luật thể dục, thể thao 2006 thì mỗi khi VFF muốn chuyển nhượng một trong các quyền sở hữu của mình đối với các giải bóng đá chuyên nghiệp thì vẫn cần có ý kiến của các đồng sở hữu khác trong hợp đồng chuyển nhượng hoặc một văn bản riêng thể hiên việc đồng ý cho VFF thực hiện việc chuyển nhượng.

Cũng theo quy định Điều lệ,



như vậy, quy định này khẳng định rằng các câu lạc bộ bóng đá đã chuyển nhượng toàn bộ quyền sở hữu liên quan của mình cho VFF (VFF tự khẳng định là chủ sở hữu duy nhất), tức là chấm dứt tư cách chủ sở hữu đối với các quyền đó. Vì vậy, bản chất của việc "chuyển giao" này không phải là "ủy quyền" (giữa các đồng sở hữu) mà đã trở thành"chuyển nhượng" (chấm dứt tư cách sở hữu của một số đồng chủ sở hữu), mà theo quy định thì "chuyển nhượng" phải được lập thành hợp đồng với nội dung mà Luật SHTT 2005 đã quy định.

Chào anh Unjustice !

Tôi chỉ xin phép tranh luận để nhấn mạnh thêm một ý cốt lõi trong quan điểm của mình. Có thể nhận định sơ bộ, dù quan điểm của chúng ta có một số bất đồng nhưng một điểm đều có thể thống nhất đó là "Về mặt pháp lý, các câu lạc bộ bóng đá chuyên nghiệp vẫn đuợc hưởng quyền sở hữu theo quy định tại khoản 2, ĐIều 53, Luật thể dục, thể thao 2006".

Tuy nhiên, tôi muốn làm nổi bật một ý rằng, chưa bao giờ VFF thừa nhận quyền sở hữu của các câu lạc bộ bóng đá chuyên nghiệp, vì thế, không có chuyện hợp đồng ký giữa VFF và AVG mặc nhiên thể hiện ý chí của các đồng sở hữu là các câu lạc bộ (VFF không xem các câu lạc bộ là đồng sở hữu thì có lý do gì cho rằng VFF sẽ xin ý kiến của các câu lạc bộ về bản hợp đồng đó). VFF luôn hành xử như là chủ sở hữu duy nhất:

+ Tuyên bố về quyền sở hữu duy nhất tại khoản 14, Điều 4, Điều lệ Liên đoàn bóng đá Việt Nam đối với các quyền liên quan đến các giải bóng đá chuyên nghiệp.

+ Đưa ra các bằng chứng chứng minh về quyền sở hữu duy nhất của mình trong Công văn số 06/CV-LĐBĐVN gửi Công ty cổ phần bóng đá chuyên nghiệp Việt Nam (VPF) (http://danviet.vn/72294p1c27/vff-khang-dinh-la-chu-so-huu-duy-nhat-giai-vo-dich-quoc-gia.htm)

Việc chia tiền bản quyền cho các câu lạc bộ bóng đá thực ra chỉ là một cách xoa dịu chính các câu lạc bộ đó chứ không thể hiện việc VFF chấp nhận tư cách đồng sở hữu của câu lạc bộ như ông Lê Hùng Dũng, phó chủ tịch VFF phát biểu:
Chính VFF đã không công nhận việc đó thì việc gì chúng ta phải đi bảo vệ một vấn đề mà chính người trong cuộc chẳng muốn bảo vệ ! Chúng ta có thể lợi dụng hành xử này của VFF (bác bỏ tư cách đồng sở hữu của các câu lạc bộ) để xem xét về hiệu lực của hợp đồng bản quyền truyền hình giữa AVG và VFF.

Cảm ơn bạn đã có ý kiến đóng góp.

Từ câu hỏi thứ nhất của bạn làm nảy sinh một câu hỏi? nếu không phải là 20 năm mà là một thời hạn dài hơn thì sao ví dụ 50 năm hay thậm chí 100 năm. Tòa có thể dựa trên thời hạn bất hợp lý này để tuyên hợp đồng vô hiệu (từng phần) đối với phần thời gian vượt trội hơn thời gian mà tòa cho là hợp lý không? Theo mình là có thể, dựa trên nguyên tắc bảo vệ quyền và lợi ích của bên thứ ba có liên quan, cụ thể đó là người hâm mộ bóng đá.

Mình không nghiêng lắm về vấn đề nhiệm kỳ không phù hợp với thời hạn hợp đồng vì trên thực tiễn có rất nhiều trường hợp như thế. Cụ thể nhất là các hợp đồng cho thuê đất dài hạn đến 50 năm, hợp đồng khai thác khoáng sản ...

Đối với câu hỏi thứ 2, hiện tại chắc chắn VPF không phải là pháp nhân kế thừa các quyền và nghĩa vụ của VFF vì chưa có bất kỳ một văn bản pháp lý nào cho thấy điều đó và sau này nếu có thì VPF chỉ kế thừa một số quyền và nghĩa vụ của VFF thôi chứ không phải là tất cả. Hiển nhiên là như vậy vì VPF chắc chắn không thể trở thành VFF.

Còn câu hỏi thứ 3 thì rõ ràng nếu các đội không đá thì chẳng thể truyền hình được vì không có nội dung. Nhưng nếu các đội đứng ra tổ chức giải riêng thì chắc chắn đó chỉ có thể là giải mang tính phong trào không thể nằm trong hệ thống giải chính thức của quốc gia. Xa hơn nữa nếu các đội tự lập liên đoàn bóng đá riêng thì vấn đề quản lý của nhà nước như thế nào, sự trừng phạt của FIFA do rối loạn nội bộ sẽ ra sao chắc mọi người cũng có thể đoán được nên phương án này theo mình là khó xảy ra.

Thân.

Cám ơn bác Yơ và bác Tice, hai bác đã cất công trích dẫn, phân tích làm em đây sáng ra thật là nhiều. Những đề tài như thế này thật có lợi, thế mà ít có bác nào nhảy vào tranh luận quá nhỉ? Hay là bữa qua off say quá nên các bác chưa hoàn hồn :-)))

Cám ơn bác Yơ và bác Tice lần nữa nha.

@nvdcyah
- Thứ nhất, các câu lạc bộ bóng đá chuyên nghiệp là đồng chủ sở hữu với VFF với các quyền liên quan (sở hữu trí tuệ) đối với các giải đấu chuyên nghiệp. Do đó, hợp đồng giao kết giữa VFF và AVG về bản quyền truyền hình các giải đấu phải thể hiện ý chí của các câu lạc bộ mới có thể có hiệu lực, trong thực tế,hợp đồng này chỉ thể hiện ý chí của VFF. Nếu các câu lạc bộ lên tiếng, với tư cách là đồng sở hữu của các quyền liên quan đến các giải đấu chuyên nghiệp, hợp đồng này chắc chắn sẽ vô hiệu. Tuy nhiên, ngay sau khi ký hợp đồng, VFF đã thông báo đến các câu lạc bộ bóng đá, họ không hề tỏ thái độ phản đối, thậm chí còn nhận tiền bản quyền do VFF chia. Như vậy, các câu lạc bộ bóng đá chuyên nghiệp đã biết VFF đã đại diện họ bán bản quyền truyền hình các giải đấu chuyên nghiệp cho AVG với thời hạn 20 năm, nhưng không phản đối đồng nghĩa với việc họ đồng ý việc đại diện đó:

Việc các câu lạc bộ bóng đá chuyên nghiệp biết hợp đồng giữa AVG và VFF nhưng không phản đối có giá trị tương đương với việc họ ủy quyền bằng văn bản cho VFF được đại diện.

- Thứ hai, nhận định này của bạn chỉ mang tính chủ quan đứng về phía lợi ích người hâm mộ bóng đá chứ không hề có cơ sở pháp lý. Theo quy định Luật SHTT, quyền tác giả và quyền liên quan của chủ sở hữu các quyền đó có tính chất độc quyền, họ có quyền định đoạt chúng, chuyển nhượng cho bất cứ ai mà họ muốn, chỉ trừ trường hợp, vì lợi ích quốc gia, Nhà nước sẽ buộc chủ sở hữu phải chuyển giao một hoặc một số quyền sử dụng cho cá nhân, tổ chức khác:


- Thứ ba, bạn có thể chỉ ra AVG đã cạnh tranh không lành mạnh ở điểm nào:


Việc giao kết hợp đồng giữa AVG và chủ sở hữu bản quyền các giải đấu bóng đá chuyên nghiệp là hoàn toàn tự nguyện không ép buộc với bên nào. Thời điểm AVG đề nghị giao kết hợp đồng, không hề có bất cứ tổ chức phát sóng truyền hình nào đứng ra cạnh tranh giành quyền giao kết hợp đồng của AVG, vậy thì đâu có gì là "không lành mạnh".

 

@#0072bc; text-decoration: none; text-underline: none;">Im_lawyerx0,

Xin tranh luận với bác về 3 điểm bác phản biện như sau:

1/ "Việc các câu lạc bộ bóng đá chuyên nghiệp biết hợp đồng giữa AVG và VFF nhưng không phản đối có giá trị tương đương với việc họ ủy quyền bằng văn bản cho VFF được đại diện"

Xin anh giải thích rõ ý kiến trên căn cứ vào luật hay án lệ nào?

Cho là bác đúng, nếu giờ đây có câu lạc bộ trả lại tiền đã nhận, khởi kiện với lý do họ nhận tiền mà không hiểu rõ các điều kiện của hợp đồng là rất bất lợi (bản hợp đồng này không công khai, chỉ có VFF và AVG biết với nhau thôi), họ không biết là VFF lạm quyền thì sao?

2/ "Thứ hai, nhận định này của bạn chỉ mang tính chủ quan đứng về phía lợi ích người hâm mộ bóng đá chứ không hề có cơ sở pháp lý."

Điều 7. Giới hạn quyền sở hữu trí tuệ
3. Trong trường hợp nhằm bảo đảm mục tiêu quốc phòng, an ninh, dân sinh và các lợi ích khác của Nhà nước, xã hội

Tôi cho rằng tòa có thể giải thích trường hợp này là lợi ích dân sinh hay lợi ích khác của xã hội. Nếu AVG mua mà không dùng, cũng không cho người khác dùng sẽ làm ảnh hưởng đến lợi ích của xã hội và người dân (ở đây là quyền của người dân trong việc hưởng thụ giải trí về thể thao). Việc không có khán giả truyền hình ảnh hưởng rất lớn đến việc phát triển nền bóng đá của quốc gia (lợi ích của Nhà nước) ; đến hoạt động của các đơn vị truyền hình, đến doanh nghiệp quảng cáo...(lợi ích của các doanh nghiệp)

Giả dụ bản Quốc ca hiện là bản quyền sở hữu của con cháu Văn Cao. Và giả dụ rằng họ không cho ai sử dụng nó nữa liệu có được không? Chắc chắn là không được rồi phải không ạ vì nó sẽ rơi vào trường hợp lợi ích khác của nhà nước và xã hội

3/ Cạnh tranh không lành mạnh ở chỗ nào?

- Tổ chức việc bán bán quyền có thể đã không đúng quy định. Cụ thể thay vì phải tổ chức đấu thầu dưới hình thức mời thầu rộng rãi hay hạn chế (tôi cho là phải áp dụng 1 trong 2 trường hợp này, không thể là tự chọn hay chỉ định thầu), VFF không thông báo cho các đối tác nào khác ngoài AVG. Nếu giả định của tôi là đúng, hợp đồng này chắc chắn vô hiệu. Ở khía cạnh cạnh tranh, đây là sự mất bình đẳng rõ ràng và nghiêm trọng vì các doanh nghiệp khác không hề biết và không được tham gia (thậm chí VTV sau khi biết có gửi văn bản xin tham gia mà VFF không buồn trả lời)
- Trong qúa trình đàm phán, AVG ép VFF điều kiện thời hạn phải là 20 năm mới kí, không thì thôi. Nếu chứng minh được rằng sự ép buộc này là quá đáng, bất hợp lý, thời hạn này có thể phải được xem xét lại.

- Tại thời điểm kí hợp đồng, AVG không có quyền sản xuất chương trình. Do đó hành vi này có thể giải thích là mua quyền trong khi mình rõ ràng không có khả năng dùng là hành vi hạn chế cạnh tranh, gây bất lợi cho các doanh nghiệp sản xuất chương trình. Chưa kể là, nếu AVG mua quyền mà không dùng hoặc ép các nhà đài phải theo các điều kiện bất lợi đến mức họ không chấp nhận mua thì sẽ làm ảnh hưởng đến lợi ích của Nhà nước và xã hội.

(đọc thêm để tham khảo:AVG ép VTV và VTC http://vnexpress.net/gl/the-thao/bong-da/2011/12/cac-nha-dai-keu-bi-avg-ep)

@Im_lawyerx0

Bác xem lại bài viết của tôi để có ý kiến đúng nội dung:

1/ Bác chưa giải đáp cho ý kiến nếu có câu lạc bộ nào đó trả lại tiền và khởi kiện thì sao?

2/ Tôi đang nói đến việc bắt AVG không phải bắt VFF như bác nói.

Bác cũng chưa cho biết ý kiến về ví dụ bản Quốc ca?

3/ Tôi đang nói đến việc AVG cạnh tranh không lành mạnh với VTV, VTC chứ không phải VFF cạnh tranh với 2 đài kia như bác nói

Đầu tiên cần khẳng định rõ quan điểm của tôi giống bác, tức là cho rằng hợp đồng VFF và AVG vô hiệu.

Tôi lật đi lật lại vấn đề với mục đích để bà con cùng trao đổi, thảo luận, làm sáng tỏ quan điểm của các bên ủng hộ và phản đối mà thôi.

1/ Quy trình kí hợp đồng: tôi đã xem rồi và tôi chỉ phân tích 2 điểm không được trong quy trình này:

-        Ngày 15.6.2010, Bộ có văn bản số 2026/BVHTTDL-VP gửi VFF đồng ý chủ trương hợp tác giữa VFF và AVG. Bộ cũng đồng thời khẳng định việc hợp tác bản quyền truyền hình bóng đá giữa VFF và AVG là quyền của VFF và VFF cần chủ động làm việc với AVG.>>> Bộ nói rõ bộ chẳng liên quan. Ý kiến của Bộ cũng không có giá trị ràng buộc. VFF không thể mang Bộ ra dọa ai được.

-        Ngày 7.12.2010, Đại hội thường niên VFF năm 2010 khóa VI Nhiệm kỳ 2009-2013 đã ra Nghị quyết số 446/NQ-ĐHTNLĐBĐVN 2010-VI nhất trí biểu quyết thông qua và quyết nghị hợp đồng chuyển nhượng bản quyền truyền hình cho AVG trong giai đoạn 2011-2030. >>> Tuy nhiên nghị quyết này không có giá trị pháp lý bởi vì nhiều club chỉ cử huấn luyện viên, trưởng đòan đi dự mà không phải là ông chủ club. Chắc chắn những người này không có thẩm quyền quyết định. Do đó VFF không thể nại vào đây mà nói rằng đã có ủy quyền.

#f4f9fd; vertical-align: top;">

#f4f9fd; vertical-align: top;">Với những gì nêu trên, chủ sở hữu các club có lý do để nói rằng họ nhận tiền mà không hiểu rõ các điều kiện của hợp đồng, hợp đồng là rất bất lợi, họ không biết là VFF lạm quyền…

2/ Giả dụ hợp đồng có hiệu lực, nếu AVG không dùng hoặc không cho ai dùng hoặc không thể cho ai dùng, theo tôi Nhà nước có thể và sẽ bắt AVG phải chuyển giao một số quyền liên quan đến bản quyền truyền hình các giải bóng đá chuyên nghiệp. Chắc chắn không thể có chuyện người dân không được xem truyền hình bóng đá vì AVG độc quyền.

Bản Quốc ca liên quan ở chỗ tôi muốn lấy ví dụ về trường hợp lợi ích của Nhà nước và xã hội bị ảnh hưởng để làm sáng tỏ ý kiến nêu trên thôi, tôi không có ý định “tiếp” nhau với dân luật chuyên nghiệp như bác vì tôi là dân ngoại đạo, phần thua gần như cầm chắc.

3/ Cái lý để bác bỏ hợp đồng này là vì nó vô hiệu. Nhưng tôi vẫn cho rằng có yếu tố cạnh tranh không lành mạnh. Nhất là khi có bằng chứng ví dụ như AVG/VFF đã dùng thủ đoạn để chỉ có AVG được thương thảo hợp đồng, AVG cản trở VFF thông báo và mời thầu rộng rãi các nhà đài vào việc thầu hợp đồng này….

Tôi nghĩ bác chưa chú ý đầy đủ những gì tôi nói thì đúng hơn.

Ví dụ điểm thứ 2. Tôi không đến việc Nhà nước đã tham gia hay chưa mà chỉ nói đến khả năng Nhà nước có thể tham gia và có căn cứ để Nhà nước tham gia là vì vụ việc này có thể làm ảnh hưởng đến lợi ích của xã hội, lợi ích của nhà nứớc.

Vấn đề tôi muốn nói là khi kí hợp đồng AVG không có đủ năng lực như là 1 căn cứ để xác định hợp đồng vô hiệu. Hậu quả của việc không có đủ năng lực (không được phép sản xuất, và có thể cũng không bán cho ai được hay không muốn chuyển nhượng lại cho ai...) rõ ràng là sẽ gây ảnh hưởng tiêu cực đến lợi ích của xã hội, lợi ích của nhà nứớc.

Một khi điều này xảy ra (bản quyền không được sử dụng vì bất kì lý do gì dẫn tới việc dân không được xem truỳền hình bóng đá), chắc chắn Nhà nước sẽ phải can thiệp.