Vì sao cầm đồ là một "nghề xấu"?

Nói đến dịch vụ cầm đồ, không thể không nhắc tới đường Láng (Đống Đa) – nơi được coi là “thủ phủ”, là “phố cầm đồ” sầm uất bậc nhất của Hà Nội. Suốt chiều dài đoạn đường ước chừng khoảng vài cây số, san sát bảng hiệu cầm đồ. Hầu như trên tuyến đường này, ngoài những cửa hàng đề biển kinh doanh loại hình này thì ít thấy hàng quán buôn bán loại mặt hàng, dịch vụ khác.

Hiện nay, theo quy định của Thông tư 33/2010/TT-BCA của Bộ Công An quy định điều kiện ANTT đối với một số ngành nghề kinh doanh có điều kiện, thủ tục pháp lý để hành nghề kinh doanh cầm đồ rất đơn giản.

Không phủ nhận rằng cầm đồ tiện lợi cho những ai cần tiền gấp nhưng không muốn mất đi tài sản của mình. Thế nhưng hiện nay, có một hiện tượng là một bộ phận không nhỏ các hiệu cầm đồ thừa sức nuốt chửng tất tần tật đồ cầm, bất chấp các quy định của pháp luật và đạo đức kinh doanh. Sự biến tướng của thị trường đã khiến cho hoạt động cầm đồ trở thành một hình thức tệ nạn xã hội. Hoạt động cầm đồ bây giờ không đơn thuần chỉ là việc thế chấp, cầm cố tài sản để vay tiền và trả lãi. Nhiều hiệu cầm đồ treo biển, nhưng nguồn “kiếm ăn” chính lại là cho vay nặng lãi.

Việc kinh doanh bằng hình thức mở tiệm hay dịch vụ cầm đồ được pháp luật hiện hành cho phép và bảo hộ, chứng tỏ rằng đó là một nghề chính đáng hay một hình thức kinh doanh hợp pháp. Cho vay, cầm đồ là dịch vụ kinh doanh có điều kiện, được pháp luật công nhận, nó có thể giúp giải quyết về mặt tài chính khi cấp bách cho khách hàng. Thế nhưng, hoạt động của các cửa hiệu này luôn ẩn chứa sự phức tạp, phần lớn người kinh doanh lợi dụng dịch vụ để thực hiện những hành vi cho vay nặng lãi. Và phía sau những biển hiệu cho vay cầm đồ có khi còn là một “thế giới ngầm” đầy manh động. Vì sao nhắc đến cầm đồ chúng ta vẫn thường nghĩ đến những góc tối với lãi suất “cắt cổ”, những chiếc xe không chính chủ, những tài sản “trên trời rơi xuống”? Chính bởi vì cách thức hoạt động cầm đồ còn khuất tất, tài sản được đem đi cầm vẫn chưa được xác định nguồn gốc, quy định lãi suất cho vay cũng khá mập mờ.

Bên cạnh đó để kinh doanh cầm đồ trái với quy định của pháp luật, ngoài việc kết thân với các đối tượng trong giới giang hồ, còn phải biết cách “lo lót” cho những thế lực khác để phòng khi có dính dáng đến pháp luật. Vì những sơ hở này cộng thêm thái độ “làm ngơ” của chủ tiệm đã khiến cầm đồ trở thành một “nghề xấu” .

Nhiều chuyên gia cũng khẳng định, do cơ quan quản lý không kiểm soát chặt chẽ hoạt động dịch vụ cầm đồ nên để nó biến tướng và gây những hệ lụy nghiêm trọng. Trong đó dịch vụ cầm đồ là đầu dây của những vụ vỡ nợ tín dụng đen, "giết người". Thật ra có cầu thì ắt có cung, việc ra đời và hình thành nhiều các cửa hàng cầm đồ cho vay nặng lãi cũng là do người dân không thể tiếp cận với vốn từ các kênh truyền thống, buộc họ phải tìm đến dịch vụ này.

Việc không tuân thủ quy định của pháp luật đã làm biến tướng các hoạt động dịch vụ cầm đồ và xuất hiện những “luật ngầm” trong giới cầm đồ. Các cơ quan bảo vệ pháp luật cần có chế tài quy định cụ thể hơn, đồng thời siết chặt công tác quản lý để dịch vụ này hoạt động một cách đúng hướng.

Từ xưa nghe đến cầm đồ, chủ tiệm cầm đồ là người ta nghỉ ngay đến sự lừa lọc, cắt cổ, chèn ép của người có tiền với người đang túng thiếu. Nhưng khi nghĩ theo một hướng khác chúng ta thấy đấy là một ngành nghề khá hay, nhằm giải quyết thanh khoản kịp thời cho những người túng thiếu, có nhu cầu tài chính mà không cần những thủ tục phức tạp

Mình trước đây cũng sống tại khu phố này, nguyên cả một con đường phần lớn là các cửa hiệu cầm đồ. Tuy nhiên mình thấy tình hình an ninh vẫn rất ổn, không hề có chuyện tranh chấp hay “xã hội đen” gì ở khu phố này cả. Bởi vậy mới thấy thực chất nghề cầm đồ không hề xấu. Nhưng người Việt hay có cái nhìn tiêu cực về ngành nghề này bởi những lý do như một số tiệm cầm đồ tráo trở trong kinh doanh như khách cầm xe máy thì tráo đồ, xiết nợ, lãi suất cao; hoặc là thị trường tiêu thụ đồ trộm, cắp của kẻ gian mà không biết… Mình nghĩ uy tín xấu hay tốt chủ yếu là do lương tâm và cách thức kinh doanh của người chủ cửa hàng mà thôi.

Bản thân mình không có thiện cảm với những người kinh doanh ngành nghề cầm đồ này cho lắm. Bởi vì đây là nơi tiếp nhận bao nhiêu đồ trộm cắp như điện thoại xe máy... mà các đối tượng trộm cắp đem đến cầm cố. Tiêu thụ 1 cách bất hợp pháp. Tuy nhiên, nói đi thì cũng phải nói lại nếu không có những người mang đồ đi cầm cố thì dịch vụ này sao sống sót đến ngày hôm nay được.

Thực ra cầm đồ không xấu, nếu nói đến đúng tính chất và mục đích của cầm đồ thì nó còn là một ngành kinh doanh giúp cho mọi người trong khi gặp khó khăn, để có một khoản tiền chi trả cho một vấn đề nào đó mà mình gặp phải. Sau khi khó khăn qua đi thì họ lại có thể lấy lại món đồ mà mình đã mang đi cầm trong thời hạn thoả thuận.

Nhưng một số chủ cửa hàng lợi dụng cầm đó để chiếm đoạt đồ của khách hàng, và buôn qua bán lại để thu hồi với món lời lớn. Vì thế đã làm biếng tướng và biến chất đi dịch vụ này, khiến cho chúng ta có đánh giá sai lệch về nó.

Cầm đồ là một nghành nghề kinh doanh mà pháp luật Việt Nam không cấm, đây là lọai hình kinh doanh phổ biến nhất dù ở nông thôn hay thành phố. Bản chất của nghành nghề này không hề xấu, nó xuất phát từ nhu cầu của mỗi nguời khi cần tiền mà không muốn bán tài sản.

Nhưng khi nhắc đến lọai hình này thì đa số nguời dân không có thịên cảm bởi lẻ:

+ Các cửa hàng cầm đồ đa số đều có sự bảo kê bởi xã hội đen, những kẻ chuyên đâm thuê chém muớn. Đây là do tính chất của nghành nghề này phức tạp và khách hàng đa số cũng thuộc dạng nợ nần, ăn chơi mới sử dụng đến dịch vụ cầm đồ.

+ Do lãi suất "cắt cổ" khi nguời dân sử dụng dịch vụ cầm đồ bởi những nguời chủ làm ăn không chân chính.

Cầm đồ không hẳn là một nghề xấu. Đó là một nghề kinh doanh có điều kiện theo quy định của pháp luật. Nếu là ngành nghề kinh doanh có điều kiện theo quy định của pháp luật thì đó không phải là một ngành nghề xấu. Nếu xấu thì do người kinh doanh thực hiện không đúng theo quy định của pháp luật.

Cầm đồ là một nghề xấu vì hai lý do chính. Thứ nhất, khuyến khích nhiều người thế chấp tài sản để lấy tiền liền mà ít có khả năng kiếm tiền để trả lại, hậu quả là tài sản cứ lần lượt ra đi và không bao giờ trở lại. Thứ hai, người làm nghề cầm đồ thường cầm đồ giá trị thấp nhưng ăn lời cắt cổ, cứ thế thời gian cầm đồ càng lâu thì người đem đồ đi cầm càng ít có khả năng trả nợ và lấy lại đồ. Có thể nói đây là một nghề mau kiếm tiền nhất trên sự khốn khổ của người khác.

Theo ý kiến của mình "cầm đồ" không phải nghề xấu mà người kinh doanh cầm đồ đang khiến nghề này trở nên "méo nó". Nếu cầm đồ giữ đúng bản chất của nó là "giúp giải quyết về mặt tài chính khi cấp bách cho khách hàng" thì nghề này rất tốt đấy chứ.

Bên cạnh đó theo Nghị định 167/2013/NĐ-CP:

Điều 11. Vi phạm các quy định về quản lý ngành, nghề kinh doanh có điều kiện về an ninh, trật tự

...
 

Nhắc đến câu chuyện cầm đồ, mọi người thường sẽ nghĩ đến những việc không tốt, bởi những trừơng hợp đi cầm đồ đa số là do ăn chơi thiếu tiền, hoặc những người trộm cắp tài sản không bán được thì đem cầm. Bản chất ngành nghề cầm đồ là để đáp ứng một số nhu cầu về tiền bạc nhanh chóng, có lợi cho đôi bên và đúng pháp luật. Nhưng từ việc khó kiểm soát mục đích cầm đồ nên đã gây là cái nhìn không thiện cảm về ngành nghề này.

Mĩnh nghĩ bản chất dịch vụ cầm đồ không phải là một nghề xấu, nó được pháp luật quy định rõ ràng là một ngành nghề kinh doanh có điều kiện. Nghề nào thì cũng có mặt phải mặt trái, chỉ có điều dịch vụ cầm đồ đánh vào lòng tham vật chất của con người một cách quá trực tiếp và dễ dàng nên nó mới thành ra "xấu" một cách lộ liễu. Đồng thời, cũng trở thành nguyên nhân của một số tệ nạn trong xã hội.