Chào các bạn,

Hôm nay, ngày 15/11/2012, Quốc hội đã thảo luận về việc sửa đổi Hiến pháp. Ngày mai, Quốc hội lại tiếp tục thảo luận vấn đề này.

Vấn đề sửa đổi Hiến pháp sẽ là một sự kiện lớn trên cả nước, thu hút sự quan tâm của đông đảo quần chúng nhân dân và kiều bào Việt Nam ở nước ngoài. Chúng ta là thành viên của Dân Luật, không thể đứng ngoài lề sự kiện trọng đại này của đất nước được.

Do đó, tôi lập chủ đề này để tập hợp ý kiến của các thành viên Dân luật góp ý về việc sửa đổi Hiến pháp! Các thành viên có ý kiến gì về việc sửa đổi Hiến pháp xin post vào chủ đề này!

Xin chân thành cám ơn và hết sức trân trọng ý kiến của các thành viên!

Xin vui lòng Đăng nhập hoặc Đăng ký thành viên để tải file 'Dự thảo sửa đổi hiến pháp 1992'

Chào các bạn, 

Để rộng đường dư luận, mình post ý kiến của Ông Đinh Xuân Thảo – viện trưởng Viện Nghiên cứu lập pháp, thành viên ban biên tập dự thảo sửa đổi Hiến pháp 1992. Ý kiến này đã được ông bộc lộ khi trao đổi với phóng viên Báo Tuổi trẻ.

Dự thảo sửa đổi hiến pháp: Đề xuất ba thiết chế độc lập

 (No Ratings Yet)

Kích cỡ:   

Ông Đinh Xuân Thảo – viện trưởng Viện Nghiên cứu lập pháp, thành viên ban biên tập dự thảo sửa đổi Hiến pháp 1992 – cho biết như vậy trong cuộc trao đổi với phóng viên Tuổi Trẻ.

Ông Đinh Xuân Thảo - Ảnh: Nguyễn Khánh

Ông Đinh Xuân Thảo nói:

- Ngày 18-8, ban biên tập dự thảo sửa đổi Hiến pháp 1992 đã trình dự thảo sơ bộ hiến pháp (sửa đổi) để Ủy ban dự thảo sửa đổi hiến pháp cho ý kiến lần đầu tiên. Theo đó, so với hiến pháp hiện hành, dự thảo sơ bộ hiến pháp (sửa đổi) giảm hai chương (theo hướng sáp nhập) và tăng thêm một chương. Cụ thể: chương XI về “Quốc kỳ, Quốc huy, Quốc ca, thủ đô, ngày Quốc khánh” được nhập vào chương I “Nước CHXHCN Việt Nam – chế độ chính trị”; chương III về “Văn hóa, giáo dục, khoa học, công nghệ” được nhập vào chương II “Chế độ kinh tế”. Tăng thêm một chương về các thiết chế độc lập, bao gồm: hội đồng hiến pháp, hội đồng bầu cử quốc gia, Kiểm toán Nhà nước.

“Việc sửa đổi, bổ sung Hiến pháp năm 1992 là để thể chế hóa kịp thời đường lối, các chủ trương, chính sách lớn của Đảng đã được xác định trong cương lĩnh chính trị và các văn kiện khác của Đại hội Đảng lần thứ XI, chứ không chỉ tập trung chủ yếu vào một vấn đề cụ thể nào đó”   Ông Đinh Xuân Thảo

* Xin nêu cụ thể về các thiết chế độc lập?

- Thiết chế độc lập ở đây được hiểu tương tự như Kiểm toán Nhà nước là cơ quan do Quốc hội thành lập nhưng không phải ủy ban của Quốc hội, mà hoạt động độc lập và chỉ tuân theo pháp luật.

Hội đồng hiến pháp được dự kiến là hội đồng do Quốc hội thành lập và có chức năng xem xét tính hợp hiến của các văn bản quy phạm pháp luật như các luật, pháp lệnh, nghị định… Ví dụ, qua thực hiện chức năng, nhiệm vụ của mình nếu thấy văn bản quy phạm pháp luật nào không phù hợp với hiến pháp, hội đồng này sẽ kiến nghị cơ quan ban hành xem xét lại, sửa đổi, bổ sung, hủy bỏ văn bản đó. Hội đồng hiến pháp còn có chức năng xem xét các điều ước quốc tế mà VN tham gia ký kết có phù hợp với hiến pháp và pháp luật hay không, hội đồng hiến pháp cũng có thể sẽ thực hiện giải thích hiến pháp, luật, pháp lệnh…

Về hội đồng bầu cử quốc gia, đây là hội đồng được Quốc hội thành lập để tổ chức việc bầu cử Quốc hội, HĐND các cấp. Những người tham gia ứng cử sẽ không tham gia hội đồng bầu cử quốc gia. Hội đồng bầu cử quốc gia đứng ra giải quyết các vấn đề phát sinh trong quá trình bầu cử như khiếu nại, xem xét công nhận tư cách đại biểu Quốc hội…

* Với việc đề xuất thành lập hội đồng hiến pháp thì người dân sẽ được bảo vệ các quyền cơ bản của mình như thế nào?

- Đã có đề xuất hội đồng hiến pháp sẽ có cả chức năng xem xét các khiếu nại về vi phạm hiến pháp… Như vậy bất cứ văn bản nào trái với hiến pháp trên tất cả các nội dung, lĩnh vực mà hiến pháp đề cập đến, trong đó có nội dung về quyền con người, quyền và nghĩa vụ cơ bản của công dân thì hội đồng hiến pháp sẽ xem xét và có kiến nghị theo chức năng của mình.

Trong quá trình thảo luận về sửa đổi hiến pháp, nhiều ý kiến cho rằng khi đã quy định quyền công dân trong hiến pháp thì cần xác định luôn cơ chế thực hiện. Lần này mở ra một hướng tiếp cận là quy định các cơ chế để đảm bảo việc thực thi các quyền và nghĩa vụ cơ bản của công dân. Ví dụ như hiến pháp hiện hành quy định “công dân có quyền tự do ngôn luận, tự do báo chí; có quyền được thông tin; có quyền hội họp, lập hội, biểu tình theo quy định của pháp luật”, nay có ý kiến đề nghị nên bỏ phần phía sau “theo quy định của pháp luật”, hoặc ghi rõ là “theo quy định của luật” bởi vì “pháp luật” thì được hiểu là còn có các văn bản dưới luật như nghị định, thông tư…

Một ví dụ khác, hiến pháp hiện hành quy định “Công dân có quyền tự do đi lại và cư trú ở trong nước, có quyền ra nước ngoài và từ nước ngoài về nước theo quy định của pháp luật”. Giả sử HĐND địa phương nào đó ra nghị quyết hạn chế quyền cư trú của công dân ngoại tỉnh, sau đó giải thích rằng văn bản được HĐND thông qua cũng được xem là văn bản quy phạm pháp luật, nghĩa là “quy định của pháp luật”.

Trong ví dụ này, nếu như hiến pháp quy định rõ “theo quy định của luật”, hội đồng hiến pháp có thể xem xét theo hướng văn bản được HĐND địa phương đó thông qua là không phù hợp với hiến pháp, vì nghị quyết của HĐND là văn bản dưới luật.

* Ngoài các nội dung nêu trên, dự thảo sơ bộ hiến pháp (sửa đổi) lần này còn tập trung sửa đổi những nội dung nào khác?

- Trong quá trình vừa qua, các ý kiến đóng góp rất đa dạng, phong phú và có nhiều nội dung khác nhau, trong đó nổi lên một số nhóm vấn đề nhận được nhiều ý kiến góp ý nhất. Tôi xin nêu ba vấn đề cần quan tâm.

Thứ nhất, về chủ quyền nhân dân, về quyền con người, quyền và nghĩa vụ cơ bản của công dân, quy định rõ hơn các quyền của công dân về chính trị, dân sự, kinh tế, văn hóa, xã hội… Đơn cử như làm rõ cách thức sử dụng quyền lực nhà nước của nhân dân, không những thông qua cơ chế dân chủ đại diện mà còn cả cơ chế dân chủ trực tiếp. Quyền dân chủ trực tiếp được thể hiện ở các hoạt động như bầu cử, ứng cử, quyết định các vấn đề quan trọng của đất nước (thông qua trưng cầu ý dân)…

Thứ hai, về tổ chức quyền lực, về vấn đề xây dựng và hoàn thiện tổ chức bộ máy nhà nước. Quyền lực nhà nước là thống nhất, có sự phân công, phối hợp nhưng phải phân định rõ thẩm quyền, trách nhiệm, cơ chế phối hợp và kiểm soát quyền lực giữa các cơ quan nhà nước trong việc thực hiện các quyền lập pháp, hành pháp, tư pháp. Lần này, ngoài việc xác định Quốc hội là cơ quan lập hiến, lập pháp, còn xác định rõ Chính phủ là cơ quan thực hiện quyền hành pháp và tòa án thực hiện quyền tư pháp.

Thứ ba là về chế độ kinh tế, hướng hiện nay là quy định gọn lại, đảm bảo những nguyên tắc chung.

* Vừa qua Bộ Chính trị đã đồng ý cho phép TP.HCM và Đà Nẵng triển khai thực hiện thí điểm đề án tổ chức quản lý theo mô hình chính quyền đô thị. Việc sửa đổi hiến pháp có tính đến vấn đề này?

- Chủ trương “xây dựng mô hình chính quyền đô thị và chính quyền nông thôn phù hợp” đã có. Tuy nhiên, một số vấn đề cụ thể liên quan đến việc xây dựng mô hình chính quyền đô thị đang có ý kiến khác nhau. Chúng ta cũng đang thí điểm không tổ chức HĐND huyện, quận, phường. Đã có đề xuất là hiến pháp sẽ có những quy định mang tính nguyên tắc chung và mở, tạo sự linh hoạt để sau này những vấn đề cụ thể liên quan đến chính quyền đô thị sẽ được quy định trong luật.

* Khi nào sẽ công bố dự thảo hiến pháp sửa đổi?

- Trước mắt, trên cơ sở các ý kiến phát biểu tại phiên họp ngày 18-8, Ủy ban dự thảo sửa đổi Hiến pháp 1992 chỉ đạo ban biên tập tiếp tục chỉnh lý, hoàn thiện dự thảo; thể hiện vào văn bản những vấn đề đã được ủy ban thống nhất cao. Đối với những vấn đề còn ý kiến khác nhau, ban biên tập cần tiếp tục nghiên cứu, đề xuất các phương án để ủy ban xem xét, quyết định. Dự thảo sơ bộ hiến pháp (sửa đổi) sẽ tiếp tục được chỉnh lý, hoàn thiện để trình Quốc hội cho ý kiến vào kỳ họp tháng 10.

Dự kiến dự thảo hiến pháp (sửa đổi) sẽ được công bố lấy ý kiến nhân dân vào khoảng tháng 2, tháng 3-2013, đến tháng 5-2013 tiếp tục trình Quốc hội và tháng 10-2013 Quốc hội sẽ xem xét, thông qua.

Theo Tuoitre.vn

Mình xin điểm qua những nét chính của bản dự thảo:

1. Sự thay đổi lớn nhất về ý tưởng trong bản Dự thảo sửa đổi Hiến pháp mới đó chính là nhận thức đúng đắn về về quyền công dân và quyền con người. Quyền công dân và quyền con người là không đồng nhất, phải bảo hộ đồng thời cả 2 quyền này. Đây là một điều rất đáng hoan nghênh vì tính tiến bộ và phù hợp với xu thế quốc tế.

2. Về cơ cấu quyền lực nhà nước, giữa 3 nhánh quyền lực lập pháp, hành pháp và tư pháp mặc dù vẫn thống nhất, nhưng đã có sự kiểm soát lẫn nhau. Đây là một tư tưởng đột phá, tuy nhiên theo quan điểm cá nhân, tính khả thi và hiệu quả của cơ chế này còn phải xem xét. Vì khó có thể xảy ra việc các nhánh quyền lực vừa phối hợp lại vừa kiểm soát lẫn nhau hiệu quả. Đồng thời cũng chưa có thêm quy định cụ thể nào của Hiến pháp cụ thể hóa việc kiểm soát này diễn ra như thế nào.

3. Đã có những thay đổi nhất định về cơ cấu kinh tế quốc gia, mặc dù vẫn giữ kinh tế quốc doanh làm chủ đạo. Tuy nhiên không còn đề cao sở hữu toàn dân và sở hữu tập thể. Triết học Mác đã nói kinh tế quyết định chính trị, đã có những thay đổi về mặt quan điểm như vậy, thì chắc chắn trong thời gian tới tình hình chính trị nước ta sẽ còn nhiều thay đổi.

4. Các thay đổi khác về tổ chức và hoạt động của các CQNN thì đều theo chiều hướng tích cực, mình cũng không có bình luận gì nhiều.

6. Mặc dù vẫn không có thay đổi gì về chế độ đất đai, nhưng việc Nhà nước bảo hộ quyền sở hữu, và giới hạn trường hợp thu hồi đất là một tín hiệu đáng mừng cho người dân. Điều này sẽ đảm bảo phần nào giảm những vấn đề tiêu cực trong đất đai hiện nay.

5. Quy định thêm việc lực lượng vũ trang có trách nhiệm bảo vệ Đảng. Mình thấy cái này không ổn lắm.

Một vài ý kiến sơ lược, mong mọi người bàn luận thêm.

He he, đồng ý với chị về đoạn thứ 2.

Còn đoạn thứ 3, chính vì thế nên em mới chỉ bảo sự thay đổi này mang tính "tư tưởng", các vị trên cao đã dám ghi ra là cũng đáng ghi nhận đấy chị.

Ở Việt Nam em thấy có 1 kiểu ban hành quy định pháp luật theo kiểu như mắc đường điện, đường nước ý, đấy là "để đầu chờ". Các thuật ngữ "theo quy định của pháp luật" được thêm vào cuối các quy phạm cũng có thể hiểu theo nghĩa như thế này.

Việc thêm từ "kiểm soát" lẫn nhau này, mặc dù hiện tại thì chưa có quy định cụ thể nào, biết đâu vài tháng, vài năm nữa mấy cụ to ấy mấy cụ ghét nhau ra mặt rồi, lúc đấy có phải là có cớ để các cụ ấy cụ thể hóa cái từ "kiểm soát" lẫn nhau này ko :)))

Có lẽ góp ý cho dự thảo này phải ở "trình cao" rồi, tuy nhiên nếu đăng trên Diễn đàn này thì chỉ dừng lại ở mức thảo luận. Vậy tôi đưa ra ý kiến có phần vội vàng chưa nghiên cứu gì thế này xem sao:

Điều 7 (sửa đổi, bổ sung Điều 7)

1. Việc bầu cử đại biểu Quốc hội và đại biểu Hội đồng Nhân dân được tiến hành theo nguyên tắc phổ thông, bình đẳng, trực tiếp và bỏ phiếu kín.
2. Đại biểu Quốc hội, đại biểu Hội đồng Nhân dân bị cử tri hoặc Quốc hội, Hội đồng Nhân dân bãi nhiệm khi đại biểu đó không còn xứng đáng với sự tín nhiệm của nhân dân.

Tại Khoản 1 Điều này chúng ta có thể thấy đại biểu quốc hội, đại biểu HĐND là do bầu cử mà ra, mà bầu cử thì đương nhiên là nhân dân bầu. (khoản này không vấn đề gì).

Tại Khoản 2 thể hiện đại biểu quốc hội, đại biểu HĐND có thể bị bãi nhiệm giữa chừng khi không còn xứng đáng với sự tín nhiệm của nhân dân và chủ thể có quyền bãi nhiệm cũng đã rõ ràng là cử tri hoặc Quốc hội, Hội đồng nhân dân. Tuy nhiên những chủ thể nào có thể xem xét kết luận đại biểu đó không còn xứng đáng với sự tín nhiệm của nhân dân chưa thấy quy định (Vụ Bà Đặng Thị Hoàng Yến là do Đoàn Chủ tịch UBTW MTTQVN xem xét ...). Chi bằng có thể bổ sung thêm một ý nhỏ ở khía cạnh này hoặc tách rõ chủ thể có quyền bãi nhiễm là Quốc hội, Hội đồng nhân dân; còn chủ thể xem xét kết luận... là cử tri...

Vẫn biết hiến pháp chỉ quy định rất cơ bản và phải được áp dụng trong thời gian dài...

Góp ý chung

- Mọi cụm từ "quyền tự do" trong Hiến pháp cần được rút về "quyền", vì bản thân "quyền" đã bao hàm "tự do".

- Mọi cụm từ "quyền và nghĩa vụ" trong Hiến pháp cần được rút về "nghĩa vụ" hoặc "quyền", vì "nghĩa vụ" là bắt buộc còn "quyền" thì không mang tính bắt buộc. Hai khái niệm này không thể đi cùng nhau bằng một từ "và". Phải định rõ đối tượng, phạm vi điều chỉnh của "quyền" và "nghĩa vụ".

- Cần phân biệt, tránh dùng lẫn lộn các từ "công dân", "mọi người". Vì phải tính đến cả những người sinh sống, du lịch, làm việc trên lãnh thổ Việt Nam nhưng không có quốc tịch Việt Nam.

- Khi đã nhấn mạnh sự "bình đẳng", "không phân biệt đối xử" và khi đã sử dụng danh từ chung là "mọi người" hoặc "mọi công dân" thì không cần, và nói cho đúng ra là không thể đưa vào những điều khoản ưu tiên, chẳng hạn Điều 27 (ưu tiên nữ giới). Ngay trong nỗ lực bảo đảm sự bình đẳng, công bằng cũng đã đòi hỏi việc nâng đỡ những người chịu bất công.

- Cần phân biệt dân tộc cấu phần (Kinh, Thái, Tày,... ) với dân tộc Việt Nam nói chung.

Góp ý chi tiết

LỜI NÓI ĐẦU

1/

"xây dựng chủ nghĩa xã hội và tiến hành công cuộc đổi mới"

sửa thành

"tiến hành công cuộc đổi mới, bước đầu xây dựng xã hội xã hội chủ nghĩa".

Lý do: Thứ nhất, chủ nghĩa xã hội không phải một hình thái kinh tế-xã hội để có thể xây dựng, mà về mặt lý thuyết nó là một hệ thống lý luận về công cuộc xây dựng xã hội xã hội chủ nghĩa (hình thái kinh tế-xã hội mới), còn về mặt thực tiễn nó chính là bản thân công cuộc xây dựng ấy. Thứ hai, chúng ta chưa xây dựng xong xã hội xã hội chủ nghĩa.

2/

"Hiến pháp này tiếp tục khẳng định ý chí của nhân dân và chủ quyền quốc gia; phát huy dân chủ, sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc; xây dựng và bảo vệ Tổ quốc; hoàn thiện Nhà nước pháp quyền Việt Nam xã hội chủ nghĩa của nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân; tôn trọng và bảo đảm quyền con người, quyền công dân; phát triển kinh tế, văn hóa, giáo dục, khoa học, công nghệ, bảo vệ môi trường; thực hiện công bằng xã hội; tăng cường quan hệ hữu nghị và hợp tác với các nước trên thế giới."

sửa thành

"Hiến pháp này tiếp tục khẳng định ý chí của nhân dân và chủ quyền quốc gia; tạo môi trường pháp lý để củng cố dân chủ, sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc; để xây dựng và bảo vệ Tổ quốc; để ngày càng hoàn thiện Nhà nước pháp quyền Việt Nam xã hội chủ nghĩa của nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân; để tăng cường hướng tới bảo đảm quyền con người, quyền công dân; để phát triển kinh tế, văn hóa, giáo dục, khoa học, công nghệ, bảo vệ môi trường; để thực hiện công bằng xã hội; để tăng cường quan hệ hữu nghị và hợp tác với các nước trên thế giới."

Lý do: Thứ nhất, bản thân Hiến pháp không phải công cụ vật chất thực tiễn có thể hoàn thành những mục tiêu to lớn kể trên, mà nó chỉ tạo ra một môi trường pháp lý để các công cụ vật chất thực tiễn hoạt động. Thứ hai, dân chủ và sức mạnh đại đoàn kết không phải các giá trị tự chúng đã hoàn thiện và trường tồn để có thể "phát huy", chúng cần được không ngừng củng cố.

3/

"vì mục tiêu dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh."

sửa thành

"vì mục tiêu dân giàu, nước mạnh, xã hội xã hội chủ nghĩa dân chủ, công bằng, văn minh."

Điều 1

"Nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là một nước dân chủ, độc lập, có chủ quyền, thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ, bao gồm đất liền, hải đảo, vùng biển và vùng trời."

sửa thành

"Nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là một nước độc lập, có chủ quyền, thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ, bao gồm đất liền, hải đảo, vùng biển và vùng trời; không ngừng củng cố các giá trị dân chủ đã và đang có, không ngừng phấn đấu nhằm bảo đảm các giá trị dân chủ còn hạn chế, để hoàn thiện nền dân chủ"

Lý do: Chưa có quốc gia nào tự tin rằng mình là một "nước dân chủ" hay là đã có nền dân chủ hoàn thiện hoàn mỹ.

Điều 2

"Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa của nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân. Tất cả quyền lực nhà nước thuộc về nhân dân mà nền tảng là... "

sửa thành

"Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa; có tôn chỉ, sứ mệnh hành động phải là "của nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân", mà nền tảng nhân dân là... "

Lý do: Tương tự lý do ở Điều 1, chúng ta không thừa nhận sự hoàn thiện của cái chưa hoàn thiện, mà chúng ta phải nhắc nhở chính mình về cái chưa hoàn thiện ấy.

Điều 3

- "Nhà nước bảo đảm và phát huy... " sửa thành "Nhà nước phải không ngừng củng cố hướng tới bảo đảm... ", lý do tương tự lý do ở Điều 1 và Điều 2.

- Bổ sung "mục tiêu dân giàu, nước mạnh, dân chủ... " thành "mục tiêu dân giàu, nước mạnh, xã hội xã hội chủ nghĩa dân chủ... "

Điều 4

"1. Đảng Cộng sản Việt Nam, đội tiên phong của giai cấp công nhân, đồng thời là đội tiên phong của nhân dân lao động và của dân tộc Việt Nam, đại biểu trung thành lợi ích của giai cấp công nhân, nhân dân lao động và của cả dân tộc, lấy chủ nghĩa Mác-Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh làm nền tảng tư tưởng, là lực lượng lãnh đạo Nhà nước và xã hội.
2. Đảng gắn bó mật thiết với nhân dân, phục vụ nhân dân, chịu sự giám sát của nhân dân, chịu trách nhiệm trước nhân dân về những quyết định của mình."

sửa thành

"1. Đảng Cộng sản Việt Nam, lấy chủ nghĩa Mác-Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh làm nền tảng tư tưởng, phải không ngừng chứng minh mình là đội tiên phong của giai cấp công nhân, của nhân dân lao động và của dân tộc Việt Nam, phải đại biểu trung thành lợi ích của giai cấp công nhân, nhân dân lao động và của cả dân tộc, để xứng đáng với vị thế lãnh đạo Nhà nước và xã hội như Đảng đã và đang có.
2. Đảng phải gắn bó mật thiết với nhân dân, phục vụ nhân dân, chịu sự giám sát của nhân dân, chịu trách nhiệm trước nhân dân về những quyết định của mình; nếu không Đảng sẽ mất vị thế lãnh đạo Nhà nước và xã hội"

Lý do: Tương tự lý do ở Điều 1, Điều 2 và Điều 3, chúng ta không thừa nhận sự hoàn thiện của cái chưa hoàn thiện, không thừa nhận tính đúng đắn của cái còn cần phải chứng minh, không thừa nhận tính bất biến của cái có thể đổi thay; chúng ta phải nhắc nhở chính mình về cái chưa hoàn thiện, cái còn cần phải chứng minh, cái có thể đổi thay ấy.

Điều 5

"2. Các dân tộc bình đẳng, đoàn kết, tôn trọng và giúp đỡ nhau cùng phát triển; nghiêm cấm mọi hành vi kỳ thị, chia rẽ dân tộc.
3. Ngôn ngữ quốc gia là tiếng Việt...
4. Nhà nước thực hiện chính sách... "

sửa thành

"2. Các dân tộc là bình đẳng, và cần đoàn kết, tôn trọng và giúp đỡ nhau cùng phát triển; nghiêm cấm mọi hành vi kỳ thị, chia rẽ dân tộc.
3. Ngôn ngữ chính thống của Nhà nước trên trường quốc tế là tiếng Việt...
4. Nhà nước phải thực hiện chính sách... "

Điều 6

"Nhân dân thực hiện quyền lực Nhà nước... "
sửa thành

"Nhân dân thực hiện quyền lực làm chủ Nhà nước... "

Điều 8

"1. Nhà nước tổ chức và hoạt động theo Hiến pháp và pháp luật, quản lý xã hội bằng Hiến pháp và pháp luật... "

sửa thành

"1. Nhà nước quản lý xã hội bằng Hiến pháp và pháp luật... "

Lý do: Tổ chức và hoạt động của Nhà nước nói chung là sản phẩm của quá trình lịch sử-tự nhiên, Hiến pháp và pháp luật chỉ là sản phẩm, công cụ của Nhà nước.

Điều 9

- Bỏ từ "tiêu biểu" ở Khoản 1, vì như thế là phân biệt đối xử giữa người ở ngoài với người nằm trong Mặt trận Tổ quốc.

- Bỏ câu "Mặt trận Tổ quốc Việt Nam là cơ sở chính trị của chính quyền nhân dân." ở Khoản 2, vì "cơ sở chính trị" là thuật ngữ mơ hồ.

Điều 10

- "của giai cấp công nhân và của người lao động" sửa thành "của người lao động", vì "người lao động" đã bao hàm "công nhân".

Điều 11

- Bỏ cụm từ "là thiêng liêng", vì nó mang tính chất tôn giáo.

Điều 15

- Khoản 2 cần bổ sung "bị giới hạn hoặc bị xóa bỏ", vì phải tính tới phạm nhân bị tử hình.

Điều 16

"1. Mọi người có nghĩa vụ tôn trọng quyền của người khác.
2. Không được lợi dụng quyền con người, quyền công dân để xâm phạm lợi ích quốc gia, lợi ích dân tộc, quyền, lợi ích hợp pháp của người khác."

sửa thành

"1. Mọi người có nghĩa vụ tôn trọng quyền và lợi ích hợp pháp của người khác.
2. Không được lợi dụng quyền con người, quyền công dân để xâm phạm lợi ích quốc gia, quyền và lợi ích hợp pháp của người khác."

Điều 17

- Bỏ Khoản 2, vì cụm từ "phân biệt đối xử" rất mơ hồ.

Điều 18

- Bổ sung Khoản 3 rằng "bảo hộ quyền và lợi ích chính đáng của... "

Điều 19

- Bỏ Khoản 1, vì "không thể tách rời" là cụm từ mơ hồ.

- Khoản 2 bổ sung "xây dựng và bảo vệ".

Điều 20

- Khoản 3 thay cụm từ "có trách nhiệm" bằng từ "phải".

Điều 23

- Khoản 1 cần được soạn lại về cơ bản, vì phải xét đến những điều "riêng tư", "bí mật" phạm pháp, chẳng hạn đường dây buôn bán ma túy. Nếu không thì người tố giác tội phạm có thể trở thành tội phạm.

Điều 27

- Cần bỏ Điều này, vì Khoản 2 là không hợp lý (xem Góp ý chung), Khoản 1 và Khoản 3 thì nằm trong Điều 7.

Điều 29

- Thay "quyền" bằng "nghĩa vụ".

- Khoản 2 sửa là "tạo điều kiện để công dân làm tròn nghĩa vụ... "

Điều 30

- Thay "Nhà nước" bằng "Quốc hội", thay "quyền" bằng "nghĩa vụ".

- Bổ sung "Nhà nước tạo điều kiện để công dân làm tròn nghĩa vụ biểu quyết của mình".

Điều 31

- Khoản 1 và Khoản 3 thay "quyền" bằng "nghĩa vụ".

- Khoản 3 cần bổ sung "Nghiêm cấm việc cản trở, sách nhiễu và trả thù... ".

- Bổ sung "Nhà nước tạo điều kiện để công dân làm tròn nghĩa vụ của mình".

Điều 32

- Khoản 2 sửa "hai lần" thành "quá một lần".

- Khoản 4 bỏ cụm từ "gây thiệt hại cho người khác".

Điều 33

"1. Mọi người có quyền sở hữu về thu nhập hợp pháp, của cải để dành, nhà ở, tư liệu sinh hoạt, tư liệu sản xuất, vốn và tài sản khác trong doanh nghiệp hoặc trong các tổ chức kinh tế khác; đối với đất được Nhà nước giao sử dụng thì theo quy định tại Điều 57 và Điều 58."

sửa thành

"1. Mọi người có quyền sở hữu về thu nhập hợp pháp, của cải để dành, nhà ở, tư liệu sinh hoạt, tư liệu sản xuất, vốn và tài sản khác trong doanh nghiệp hoặc trong các tổ chức kinh tế khác, nếu chúng không phải giá trị thuộc sở hữu của toàn dân; đối với những giá trị thuộc sở hữu của toàn dân được Nhà nước giao sử dụng thì theo quy định tại Điều 57 và Điều 58."

Điều 34

- Rút gọn thành "Mọi người có quyền kinh doanh", vì đã là "quyền" thì đương nhiên Nhà nước phải bảo hộ, và nên chuyển thành Khoản 1 của Điều 33.

Điều 35

- Nên gộp vào Điều 24.

Điều 37

- Bổ sung "Việc trưng dụng hoặc khám xét chỗ ở... "

Điều 38

- Khoản 2 cần bỏ cụm từ "phân biệt đối xử", vì cụm từ này là mơ hồ, dễ mâu thuẫn với sự phân công lao động.

Điều 39

- Khoản 1 cần bỏ từ "tiến bộ" vì từ này mơ hồ.

- Khoản 2 cần bỏ cụm từ "bảo hộ quyền lợi của người mẹ và trẻ em" vì như vậy là gạt bỏ vai trò của những người khác trong gia đình. Và như đã giải thích ở trên, việc bảo đảm an sinh xã hội và bảo đảm bình đẳng, công bằng đã là đủ.

Điều 40

- Hoặc là thay từ "trẻ em" bằng "mọi người" hoặc "công dân", hoặc là bổ sung cụm từ "vô điều kiện" để nhấn mạnh sự ưu tiên không đòi hỏi nghĩa vụ đối với trẻ em, và cần định nghĩa rõ thế nào là "trẻ em".

Điều 42

- Hoặc chỉ đơn thuần là "quyền", hoặc chỉ đơn thuần là "nghĩa vụ", chứ hai khái niệm này không thể đi cùng với nhau. Như đã giải thích ở phần Góp ý chung.

Điều 45

- Nên gộp vào Điều 5.

Điều 47

- Bỏ câu "Phản bội Tổ quốc là tội nặng nhất.", vì nếu như thế thì hình phạt cũng phải là cao nhất, nhưng trên thực tế (Điều 78 Bộ luật Hình sự) chỉ quy định hình phạt bình thường như nhiều tội danh khác. Nếu giữ câu này trong Hiến pháp thì Điều 78 Bộ luật Hình sự trở thành vi hiến.

Điều 48

- Sửa "là nghĩa vụ thiêng liêng và quyền cao quý" thành "là nghĩa vụ và là lợi ích to lớn".

Điều 52

- Bổ sung "vì chủ nghĩa xã hội và chủ nghĩa cộng sản".

Điều 55

- Sửa "bảo đảm cho nền kinh tế vận hành theo quy luật thị trường" thành "bảo đảm cho nền kinh tế phát triển bền vững". Vì nếu đã "vận hành theo quy luật thị trường" thì tức là không thể "định hướng xã hội chủ nghĩa". Mục đích của chúng ta là dần thoát khỏi nền kinh tế thị trường hàng hóa, với những quy luật tai hại của nó.

Điều 56

- "1. Tổ chức, cá nhân được tự do kinh doanh, thực hiện đầy đủ nghĩa vụ... " sửa thành "1. Tổ chức, cá nhân có quyền kinh doanh nếu thực hiện đầy đủ nghĩa vụ... "

- "có bồi thường tài sản của cá nhân" bổ sung thành "có bồi thường tài sản hợp pháp của cá nhân".

Điều 58

- Sửa "sử dụng ổn định lâu dài hoặc có thời hạn" thành "sử dụng có thời hạn". Vì "lâu dài" mà không "vĩnh cửu" thì tức là "có thời hạn".

Điều 58 nói riêng và các điều khoản liên quan đến tài sản, sở hữu, sử dụng nói chung

- Cần quy định thêm nội dung vi phạm mà Nhà nước có thể "tịch thu mà không bồi thường".

Điều 64

- Cần soạn lại về cơ bản.

- Định nghĩa "Văn hóa là nền tảng tinh thần của xã hội, là động lực phát triển của đất nước." (Khoản 1) rất mơ hồ, và cái khái niệm con người "có văn hóa" (Khoản 2), cái khái niệm "phản động, đồi trụy; mê tín, dị đoan" (Khoản 4) cũng vậy. Những khái niệm mơ hồ sẽ chỉ làm giảm giá trị của Hiến pháp, vì không có hiệu lực trong thực tiễn.

Điều 70

- Sửa lại thành "Lực lượng vũ trang nhân dân dưới sự lãnh đạo trực tiếp, toàn diện của Đảng cộng sản Việt Nam, phải tuyệt đối trung thành với Tổ quốc và nhân dân, có nhiệm vụ bảo vệ độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc, an ninh quốc gia và trật tự, an toàn xã hội; cùng toàn Đảng, toàn dân xây dựng và bảo vệ đất nước Việt Nam xã hội chủ nghĩa, tham gia thực hiện nghĩa vụ quốc tế."

Điều 88

- Khoản 1 cần ghi rõ "Quốc hội sẽ họp kín" (chắc chắn) hay chỉ là khả năng "Quốc hội có thể họp kín".

- Khoản 2 cũng vậy, cần ghi rõ "Quốc hội sẽ họp bất thường" (chắc chắn) hay chỉ là khả năng "Quốc hội có thể họp bất thường".

Điều 98

- Cần làm rõ "thời gian dài" là bao nhiêu.

Điều 106

- Cần làm rõ xem việc mời Chủ tịch Uỷ ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc và người đứng đầu tổ chức chính trị-xã hội là quyền hay nghĩa vụ của Chính phủ, và thế nào là "vấn đề có liên quan".

Điều 101, 107 và 112

- Cần làm rõ khái niệm "lợi ích của Nhà nước".

Điều 107 và Điều 109

- Cần làm rõ đối tượng, phạm vi mà các Tòa án có thể xét xử. Nói cho đúng ra, Quốc hội mới là cơ quan xét xử cao nhất.

Điều 119

- Cần làm rõ theo như góp ý cho Điều 106.

--- Hết góp ý ---

Em thì nghĩ rằng sửa như thế cũng được, vì HP thì nên quy định chung, khái quát mà vẫn đảm bảo được nội dung  (quyền bất khả xâm phạm về thân thể) chứ không nên quá chi tiết và nhất là chú ý tới vấn đề thủ tục thực hiện.

Chào các bạn,

Trong dự thảo sửa đổi Hiến pháp lần này có nghe phong phanh là sẽ thành lập Hội đồng bảo Hiến nhưng mình tìm mãi mà không thấy điều về Hội đồng bảo Hiến nằm chỗ nào nhỉ?

Hơn nữa, tôi cũng đồng ý với ý kiến của bạn Chinh về việc nên thành lập Tòa Hiến pháp, không nên thành lập Hội đồng bảo Hiến.

Thân mến!

Chào khanhchinh!

Vậy là dự thảo post ở bài topic bị cũ rồi. Nhờ Admin hoặc SAdmin post dự thảo mới hơn được không?

Bạn nói rất đúng.

Không những nó tránh được việc vừa đá bóng vừa thổi còi mà còn 1/ nâng cao chất lượng hoạt động của đại biểu Quốc hội bởi vì những thành viên cơ quan hành chính thường có quá nhiều việc hành chính phải làm mà không có nhiều thời giờ và tâm huyết dành cho hoạt động của quốc hội và 2/ bản thân việc họ tham gia hoạt động của quốc hội lại ảnh hưởng xấu đến thời gian dành cho hoạt động chủ yếu và thường ngày của họ (thử tưởng tượng quan chức hành chính quan trọng mà 1 năm bỏ việc đi họp Quốc hội 2 tháng sẽ thấy).

Để giải quyết vấn đề trên cần đến quy định về số lượng đại biểu Quốc hội chuyên trách bắt buộc và tối thiểu phải có trong luật tổ chức và hoạt động của Quốc hội và theo hướng ngày càng nâng cao tỉ lệ này. Theo tôi thì có thể nói chỉ có đại biểu Quốc hội chuyên trách mới thực sự là đại biểu Quốc hội đúng nghĩa. Cần có cơ chế, chính sách cụ thể đối với đại biểu chuyên trách để phát huy tối đa vai trò của họ.

For fun: Về nguyên lý, có 1 cách thức đơn giản hơn nhiều (không hiểu có Quốc hội nước nào áp dụng không???) đó là quyết định liên quan đến lĩnh vực hành chính nào thì đại biểu là thành viên cơ quan hành chính liên quan sẽ không được bỏ phiếu đối với quyết định đó. Như vậy lá phiếu sẽ trở nên khách quan hơn nhiều. Tuy nhiên, xác định khái niệm "liên quan" thật là khó. Lấy ví dụ thu phí đường bộ, nó liên quan đến giao thông, tài chính, thuế, ngân sách...vậy làm sao xác định đại biểu thành viên hành chính nào không được bỏ phiếu? 

Tình trạng vừa đá bóng vừa thổi còi ở ta còn có nguyên nhân sâu xa là các dự án luật liên quan đến lĩnh vực nào lại thường do chính cơ quan hành chính trong lĩnh vực đó chuẩn bị, như thế sao có thể khách quan cho được? Đây cũng là chỗ cần phải cải tiến cấp bách để hạn chế mặt tiêu cực, hạn chế.

DanLuat đã nhận được mail góp ý của Luật sư Nguyễn Thu Giang, nguyên Phó Giám đốc Sở Tư pháp TPHCM như sau: