Phạt tiền theo nội quy công ty: có phạm luật?

Nếu vậy thì cuối cùng lại là "chơi chữ" với nhau (để bảo đảm tuân thủ về hình thức) bất kể bản chất của chúng là giống nhau.

Mình cũng nghĩ giống như @ngothuykhanh . Chúng ta nên làm rõ các vấn đề sau:

- Cơ quan nhà nước dựa trên luật, họ quan tâm đến khoản tiền lương của NLĐ (gồm nhiều chi phí trong đó, chưa có các khoản thưởng quy định thêm).

- Người lao động họ quan tâm đển khoản tiền thực lãnh (gồm lương và các khoản thưởng quy định thêm)

Như vậy các khoản thưởng đó là do doanh nghiệp có quyền tự đặt ra, và cũng chính là một công cụ tài chính để quản lý lao động.

Ở công ty mình làm, mặc dù là công ty hoạt động trong lĩnh vực pháp lý đấy nhưng mọi người đi muộn vẫn bị phạt tiền (trừ vào lương). Ai chấp hành nội quy tốt thì không bị phạt (nhận đủ lương); cuối năm ai vi phạm nội quy nhiều thì bị trừ vào thưởng tết. Biết thế là trái pháp luật nhưng người lao động vẫn phải làm. Ai không đồng ý thì nghỉ.

Đây có thể nói là thực trạng đang diễn ra tại rất nhiều doanh nghiệp và người lao động chấp nhận việc này. Như vậy, có thể nói quy định của Bộ luật Lao động về vấn đề cấm phạt tiền đối với việc vi phạm kỷ luật lao động là không có tính khả thi.

Theo tôi, nhà làm luật nên sửa đổi quy định cấm phạt tiền thành quy định mức phạt tối đa mà doanh nghiệp có thể áp dụng đối với từng loại vi phạm. 

Chào tonyhoa

Thế mà khi trích dẫn luật mình cứ NGÂY THƠ nghĩ rằng bạn chưa biết. Minh sẽ phân tích đây (mặc dù có hơi ngại rằng sẽ bị bạn nói phân tích như vậy tôi cũng biết !!! Thật tình, mình nghĩ bạn có thể tự phân tích được nên mình đã không phân tích đấy).

Hình dung chúng ta "ông nói gà bà nói vịt " như thế này nhé:

Tonyhoa:

1. Lương thỏa thuận = Mức lương + phụ cấp + trợ cấp " nếu có" + khoản bổ sung khác

Khanh: đúng

=> không có ý tranh luận về nội dung này

Tonyhoa:

2. Luật quy định cấm xử lý kỷ luật bằng hình thức phạt tiền: phạt người lao động và người lao động tự bỏ tiền túi ra để nợp phạt " giống như xử lý xử phạt hành chính" cái ngày người sử dụng lao động không có thẩm quyền xử phạt vì người xử dụng lao động phải phải là chủ thể.

3. Việc người lao động vi phạm, người SDLĐ TRỪ lương bằng cách trừ các khoản phụ cấp: Pháp luật không cấm việc trừ lương chỉ cấm việc phạt tiền, 2 phạm trù này hoàn toàn khác nhau. Trừ lương càng không phải là cắt lương.

Khanh: chưa đúng.

Thật ra 2 &3 đã có nhiều bạn phân tích ở trên hay và kỹ rồi nên mình không viết thêm gì nhiều ngoài việc cho rằng bạn đang biện hộ về câu chữ. ( Vì kỹ năng phân tích của mình chỉ tàm tạm )

Bi giờ mình viết rõ hơn nhé ( trong khả năng phân tích tàm tạm của mình ):

Bạn nói luật cấm kỷ luật lao động bằng phạt tiền thì chúng tôi không có xử lý kỷ luật, còn gọi là phạt thì cũng không phải vì phạt chỉ dùng trong vi phạm hành chính và chủ thể có quyền là cơ quan có thẩm quyền chứ không phải chúng tôi.

Nếu DN bạn không ra bất cứ quyết định kỷ luật nào thì đúng là 1 cách làm khó để NLĐ không bằng chứng về việc DN kỷ luât NLĐ bằng tiền trái luật. DN bạn cứ âm thầm mà trừ bớt trong lương phải trả mà thôi. Tuy nhiên việc trừ bớt này sẽ được tính và giải thích vào khoản nào là hợp lý, lát nữa chúng ta sẽ nói.

Khanh đã có trích khoản 1 điều 101 nghĩa là DN chỉ được quyền trừ lương trong trường hợp NLD phải bồi thường do hư hỏng dụng cụ. Giờ chúng ta lưu ý luôn khoản 2 điều 101 là NLĐ có quyền biết lý do khấu trừ lương. Cho nên bạn giải thích thế nào về việc trừ này mới là quan trọng.

Còn cách hiểu phạt chỉ áp dụng cho trường hợp phạt hành chính thì đó là cách hiểu quá hạn hẹp. Từ phạt đúng là quen thuộc trong các quy định về xử lý hành chính. Nhưng từ phạt trong luật lao động thì không hiểu ở nghĩa hẹp như vậy. Phạt đơn giản là trừng phạt nhằm răn đe, giáo dục để 1 người sợ mà không dám phạm lỗi. Ví dụ con cái không ngoan, bạn phạt chúng phải xin lỗi và không được đi chơi. học sinh không thuộc bài, thầy giáo phạt chép phạt hoặc ở lại lớp học thêm ... Người ta đều có thể dùng từ phạt, đâu có nhất thiết cha, mẹ hay thầy giáo phải là chủ thể có thẩm quyền xử phạt hành chính. Cho nên, DN phạt NLĐ cũng là chuyện bình thường, cho nên luật LĐ không cấm phạt mà chỉ cấm hình thức phạt tiền. 

2/ DN bạn trừ lương bằng cách trừ các khoản phụ cấp. Bạn nói luật không cấm trừ lương mà chỉ cấm phạt tiền. Trừ lương càng không phải cắt lương. Cái này đúng là bạn bắt bẻ ở câu chữ rồi. 

Cắt lương thì mình sẽ phân tích chữ cắt. luật chỉ nói cắt chứ không nói là cắt bao nhiêu vì vậy chúng ta chỉ hiểu cắt có nghĩa là cắt xén, lấy bớt có thể là toàn bộ hoặc 1 phần. Như vậy cắt lương được hiểu là lấy bớt toàn bộ hoặc 1 phần trong lương. 

DN bạn không trừ lương mà chỉ là trừ phụ cấp. Như vậy có 2 chuyện cần bàn:

1 là phụ cấp có phải là lương không. Cái này mình đã dựa vào khoản 1 điều 90 BLLĐ; và trao đổi của Unjustice có lẽ đã rõ hơn. Lương gồm có phụ cấp => trừ phụ cấp tức là trừ lương => lương bị cắt 1 phần.

2 là phụ cấp có phải là tiền không. trường hợp của DN bạn đã xác định là 1 khoản tiền.  vậy trừ phụ cấp có phải là trừ tiền không? Phải. Nếu bạn nói là chỉ trừ tiền chứ không phạt tiền thì xin hỏi bạn trừ tiền vì lý do gì? có phải vì muốn trừng phạt người không tuân thủ hợp đồng và nội quy không? như vậy không phải là phạt chứ là gì?

Ngoài trả lời 1, 2, 3 thì mình còn nói về hợp đồng trách nhiệm.

Tonyhoa viết: hợp đồng trách nhiệm để hợp thức hóa những phần mình muốn mà không ghi trong hợp đồng được.

Khanh viết: tất cả thỏa thuận giữa Cty và NLĐ chỉ được thêm chứ không được bớt đi các quyền lợi mà luật LĐ đã cho họ. Nếu vi phạm, thỏa thuận đó sẽ không có hiệu lực.

Ở phần trả lời sau, mình đã trích dẫn điều luật khoản 3 điều 50. Mình nghĩ quy định và cách diễn giải của mình là đều thống nhất. Nếu bạn không đồng ý thì xin cho biết bạn không đồng ý ở chỗ nào trong ý này để mình biết.

Cơ sở quan trọng nhất để bạn bảo vệ cách làm của mình là trước giờ thanh tra chưa hề phạt DN bạn. Bạn nói đúng vì lúc trước còn chưa rõ ràng giữa lương và phụ cấp. Thực tế không chỉ DN bạn mà rất nhiều DN phạt tiền người lao động vi phạm bằng cách đó.

Bạn đã làm 10 năm, bị thanh tra nhìu lần. Nhưng không biết từ sau ngày 01/5/2013 (BLLĐ 2012 có hiệu lực ) thì bạn đã bị thanh tra hay chưa? Nếu sau ngày này mà ông thanh tra còn bỏ qua thì đúng là "chậm tiến" vì lương và phụ cấp đã rõ ràng rồi.

Nếu từ giờ DN nào làm theo cách của bạn thì sẽ rất dễ bị phạt bởi vì BLLĐ 2012 và Nghị định 05/2015/NĐ-CP đã nói rõ lương bao gồm phụ cấp. Đây là một điểm mới nên khi phân tích lương ghi trong hợp đồng thì DN cần điều chỉnh lại.

Thanh tra một khi xử phạt thì chỉ đưa ra điều luật chứ không phân tích từ ngữ cho bạn, và cũng không lấy lý do DN khác không bị phạt mà sao DN tui bị phạt để miễn xử phạt được.

người sử dụng lao dộng không tuân thủ pháp luật thì 1 đất nước còn gì có luật pháp nữa, chỉ khổ người lao động bị cty chèn ép thích làm gì thì làm mà thôi.

theo quy định, doanh nghiệp được quyền đề ra nội quy lao động phù hợp với văn hóa doanh nghiệp và đi dọc theo hành lang pháp lý, có nghĩa là nội quy doanh nghiệp vẫn có giá trị cao nhất, chỉ cần không trái quy định pháp luật. Nhưng luật lao động cấm phạt tiền, nội quy quy định phạt tiền, có trái không? Khi rất nhiều rất nhiều doanh nghiệp, kể cả các công ty luật cũng có nội quy liên quan vấn đề này, vả lại còn thực hiện nghiêm túc và vô cùng hiệu quả.

bạn có thể nói rõ hơn về hợp đồng trách nhiệm không ạ?

Luật Lao động quy định không được phạt tiền, mà mình thấy nhiều công ty vẫn thực hiện như một thỏa thuận ngầm nội bộ công ty. Tất nhiên là không dám quy định trong nội quy công ty khi đăng ký với cơ quan nhà nước. Tuy là vi phạm nhưng theo mình thì hình thức xử lý này cũng thật sự hiệu quả nên nhiều công ty mới áp dụng.

Công ty đã dùng hình thức phạt tiền, trừ lương của bạn để thay cho việc xử lý kỷ luật bạn là vi phạm điều cấm của pháp luật. Để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình, bạn có thể yêu cầu tổ chức công đoàn cơ sở của công ty (hoặc tổ chức công đoàn cấp trên trực tiếp nếu công ty chưa có tổ chức công đoàn) can thiệp giải quyết cho bạn. Hoặc bạn có thể gửi đơn khiếu nại lên Phòng lao động - Thương binh và Xã hội hoặc gửi đơn khởi kiện ra Tòa án nhân dân nơi công ty đặt trụ sở để được giải quyết theo thẩm quyền.

Về vấn đề này theo ý kiến cá nhân của mình thì: Mỗi công ty có một nội quy riêng, tuy nhiên nội quy này không được trái quy định pháp luật. Việc vi phạm nội quy có thể có hoặc không vi phạm pháp luật tùy theo mức độ của việc vi phạm.