Hỏi về phiên hòa giải, đối thoại trong quá trình tố tụng

Chào bạn !

Trong tố tụng dân sự thì có thủ tục hòa giải. Trong tố tụng hành chính thì là thủ tục đối thoại. Trong hình sự thì có đối chất.

Trân trọng !

Chào bạn !

Tòa án xét xử công khai, trong quá đối thoại ý kiến của hai bên đều được lập biên bản lưu giữ và trở thành chứng cứ. Sau khi đối thoại mà thẩm phán không lập biên bản có đầy đủ chử ký của các bên là vi phạm tố tụng hành chính.

Ý kiến trong cuộc đối thoại không có ý nghĩa bắt buộc phải thi hành và các bên có quyền thay đổi ý kiến.

Trân trọng !

Chào các bạn!

Đối thoại trong tố tụng hành chính được quy định tại Điều 12 Luật tố tụng hành chính. Cụ thể: "Trong quá trình giải quyết vụ án hành chính, Tòa án tạo điều kiện để các đương sự đối thoại về việc giải quyết vụ án".

Đối thoại trong tố tụng hành chính không phải là thủ tục bắt buộc như hòa giải trong tố tụng dân sự. Sở dĩ Luật tố tụng hành chính lại quy định như vậy là bởi lĩnh vực hành chính là lĩnh vực công, quan hệ hành chính được thể hiện giữa một bên là cơ quan hành chính Nhà nước, người có thẩm quyền trong cơ quan hành chính Nhà nước thì hành quyền lực hành chính công và một bên là cá nhân, cơ quan, tổ chức, đối tượng chịu sự quản lý, điều hành khác với quan hệ dân sự. Đây là điểm khác biệt giữa tố tụng hành chính và tố tụng dân sự. Trong tố tụng tại Tòa án nói chung, các bên bình đẳng với nhau về quyền và nghĩa vụ, nhưng việc thỏa thuận giữa các bên đương sự trong tố tụng hành chính có liên quan đến nội dung quản lý hành chính thì không quy định thủ tục thỏa thuận mang tính chất bắt buộc như tố tụng dân sự mà chỉ quy định thủ tục này mang tính khuyến khích giữa các bên. Trong trường hợp người khởi kiện rút đơn khởi kiện hoặc cơ quan, tổ chức rút lại quyết định hành chính bị khởi kiện thì Tòa án ra quyết định đình chỉ việc giải quyết vụ án. Luật TTHC quy định tính chất đặc thù đó là: khuyến khích đối thoại giữa các bên trong quá trình giải quyết vụ khiếu kiện theo yêu cầu của các bên đương sự, nhưng không phải là thủ tục bắt buộc. Mục đích của nó là thông qua đối thoại, các bên có thể hiểu rõ thêm về nội dung và tự nhận ra sai sót của mình để bên khởi kiện có thể rút đơn khởi kiện hoặc bên bị kiện khắc phục sai sót của mình, từ đó giải quyết được triệt để khiếu kiện phát sinh, kéo dài.

Chính vì không phải là thủ tục bắt buộc, nên Luật TTHC không hề có quy định nào về cách thức Tòa án tiến hành thủ tục này, không xác định nó là nguồn chứng cứ theo Điều 75, không xác định là chứng cứ theo Điều 76 nên cũng không xác định nó là một biện pháp xác minh, thu thập chứng cứ theo Điều 78. Do vậy việc đối chất không nhất thiết phải lập thành biên bản, mà tùy từng trường hợp cụ thể mà Tòa án xác định có cần thiết lập biên bản hay không khi việc đối thoại có đạt được mục đích hay không.

Trân trọng!

Chào bạn BachThanhDC !

Cám ơn ý kiến góp ý của bạn và nhiều điều học được từ bạn.

Nhưng tôi không đồng ý với bạn vấn đề sau :

"Chính vì không phải là thủ tục bắt buộc, nên Luật TTHC không hề có quy định nào về cách thức Tòa án tiến hành thủ tục này, không xác định nó là nguồn chứng cứ theo Điều 75, không xác định là chứng cứ theo Điều 76 nên cũng không xác định nó là một biện pháp xác minh, thu thập chứng cứ theo Điều 78. Do vậy việc đối chất không nhất thiết phải lập thành biên bản, mà tùy từng trường hợp cụ thể mà Tòa án xác định có cần thiết lập biên bản hay không khi việc đối thoại có đạt được mục đích hay không."

Tôi không đồng ý nhận định trên với các lý do :

1-"Điều 49. Quyền, nghĩa vụ của đương sự

.....

11. Đối thoại trong quá trình Toà án giải quyết vụ án.

....."

Đây là quyền của người khởi kiện, nếu TA không lập biên bản đã cho đối thoại thì làm sao chứng minh được là TA có xâm phạm quyền của người KK hay không ? Nếu sau này NKK khiếu nại TA thì lấy gì chứng minh là có cho đối thoại?

2-"Điều 73. Những tình tiết, sự kiện không phải chứng minh

1. Những tình tiết, sự kiện sau đây không phải chứng minh:

2. Một bên đương sự thừa nhận hoặc không phản đối những tình tiết, sự kiện mà bên đương sự kia đưa ra thì bên đương sự đưa ra tình tiết, sự kiện không phải chứng minh. Đương sự có người đại diện tham gia tố tụng thì sự thừa nhận hoặc không phản đối của người đại diện được coi là sự thừa nhận của đương sự.

.............."

Nếu thừa nhận của các bên, ví dụ là bên bị kiện về hành vi trái pháp luật của cơ quan hành chính trong quá trình đối thoại thì cũng không phải là chứng cứ hay sao? Sự thừa nhận đó vì sao muốn ghi vào biên bản hay không cũng được ?

3-"Điều 6. Giải quyết vấn đề bồi thường thiệt hại trong vụ án hành chính

Người khởi kiện, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan trong vụ án hành chính có thể đồng thời yêu cầu bồi thường thiệt hại. Trong trường hợp này các quy định của pháp luật về trách nhiệm bồi thường của Nhà nước và pháp luật về tố tụng dân sự được áp dụng để giải quyết yêu cầu bồi thường thiệt hại.

Trường hợp trong vụ án hành chính có yêu cầu bồi thường thiệt hại mà chưa có điều kiện để chứng minh thì Toà án có thể tách yêu cầu bồi thường thiệt hại để giải quyết sau bằng một vụ án dân sự khác theo quy định của pháp luật."

Trong quá trình đối thoại các bên có thể thõa thuận được về mức bồi thường thì việc lập biên bản tùy thuộc vào nhận định của TA hay sao ?

Trân trọng !

Chào bạn minhthao1980!

Như tôi đã nói ở trên, và sẽ khẳng định lại một lần nữa: đối thoại không phải là thủ tục bắt buộc trong quá trình giải quyết vụ án hành chính.

Đúng như bạn đã trích dẫn, đối thoại là một trong những quyền của đương sự, nhưng nó lại không phải là một nghĩa vụ bắt buộc của Tòa án (củ thể là của Thẩm phán trực tiếp giải quyết), mà nó chỉ là nhiệm vụ của Thẩm phán và chỉ xuất hiện khi đương sự có yêu cầu tổ chức đối thoại. Vấn đề này được quy định tại khoản 4 Điều 36 Luật TTHC. Và chính vì nó chỉ xuất hiện khi đương sự có yêu cầu nên nó không phải là thủ tục bắt buộc, nghĩa là khi đương sự không có yêu cầu thì Thẩm phán không cần phải tổ chức đối thoại nếu xét thấy không cần thiết.

Như vậy, chỉ trong trường hợp đương sự có yêu cầu và Thẩm phán tổ chức việc đối thoại thì mới phải lập biên bản và khi đó biên bản chính là căn cứ để chứng minh Thẩm phán đã thực hiện yêu cầu của đương sự. Còn trường hợp Thẩm phán tự tổ chức việc đối thoại thì Thẩm phán có quyền lập biên bản hoặc không, tùy thuộc vào việc qua đối thoại có giải quyết được vấn đề gì hay không. Ví dụ như trong trường hợp bạn nêu, nếu qua đối thoại (không phải được tổ chức theo yêu cầu của đương sự) mà các bên thỏa thuận được với nhau về việc bồi thường thì đây chính là trường hợp mà Thẩm phán xét thấy cần phải lập biên bản để ghi lại ý kiến của các bên về sự thỏa thuận đó. 

Bạn viết: "Nếu thừa nhận của các bên, ví dụ là bên bị kiện về hành vi trái pháp luật của cơ quan hành chính trong quá trình đối thoại thì cũng không phải là chứng cứ hay sao?".    

Tôi vẫn khẳng định với bạn đây không phải là chứng cứ. Bởi trước hết nó không phải là vấn đề được quy định trong các điều luật liên quan đến chứng cứ của Luật TTHC.

Mặt khác, quyền hạn của Tòa án trong việc giải quyết vụ án hành chính là xem xét tính hợp pháp của quyết định hành chính, hành vi hành chính bị khởi kiện. Để xem xét tính hợp pháp thì Tòa án phải căn cứ vào các quy định của pháp luật liên quan đến việc ban hành quyết định hành chính. đến việc thực hiện hành vi hành chính bị khởi kiện, chứ không phải sử dụng sự thừa nhận của các đương sự để phán quyết nó là hợp pháp hay bất hợp pháp. Trong thực tế có những trường hợp người bị kiện thừa nhận quyết định hành chính, hành vi hành chính của mình là trái pháp luật, nhưng dựa vào các quy định của pháp luật liên quan đến nó thì lại có căn cứ để khẳng định nó không hề trái pháp luật và Tòa án phải quyết định bác yêu cầu khởi kiện.

Liên quan trên vấn đề đang trao đổi, bạn có thể tham khảo cuốn "Tài liệu tập huấn Luật tố tụng hành chính" năm 2011 của Trường cán bộ Tòa án thuộc Tòa án nhân dân tối cao.

Trân trọng!

Bạn làm khó tôi rồi. Tôi đã nhờ vả ông google nhưng không chắc liệu ông ấy dịch có chuẩn không. Vậy nên xin bạn cho tiếng Việt 

Chào bạn BachThanhDC !

Mong bạn giải thích thêm chút thắc mắc còn lại giùm :

Bạn viết về thủ tục đối thoại :

"Và chính vì nó chỉ xuất hiện khi đương sự có yêu cầu nên nó không phải là thủ tục bắt buộc, nghĩa là khi đương sự không có yêu cầu thì Thẩm phán không cần phải tổ chức đối thoại nếu xét thấy không cần thiết."

Tôi đã đồng ý với bạn điều này và chính vì điều này nên tôi cho là khi đối chất thẩm phán không lập biên bản là sai. Lý do :

Điều 36. Nhiệm vụ, quyền hạn của Thẩm phán

1. Lập hồ sơ vụ án.

2. Quyết định áp dụng, thay đổi, hủy bỏ biện pháp khẩn cấp tạm thời.

3. Quyết định đình chỉ hoặc tạm đình chỉ giải quyết vụ án hành chính.

4. Tổ chức việc đối thoại giữa các đương sự khi có yêu cầu.

5. Quyết định đưa vụ án hành chính ra xét xử.

6. Quyết định triệu tập những người tham gia phiên toà.

7. Tham gia xét xử vụ án hành chính.

8. Tiến hành các hoạt động tố tụng và biểu quyết những vấn đề thuộc thẩm quyền của Hội đồng xét xử.

Như vậy là thẩm phán chỉ có quyền tổ chức đối thoại khi có yêu cầu của đương sự. Khi không có yêu cầu mà vẫn tổ chức đối thoại là vi phạm tố tụng, là giải quyết vượt quá quyền hạn theo luật định .

Vì vậy, Tôi khẳng định : tổ chức đối thoại là phải lập biên bản (vì có yêu cầu của đương sự mới được tổ chức đối thoại).

Trân trọng !

Lâu lâu mới thấy Dân luật có topic thảo luận hay, nhiệt tình và sôi nổi như thế này :D

Nghe hai bên trao đổi = đọc mấy quyển sách :))

P/s: sr vì đã spam :D

anhminhnguyen viết:

Bạn theo đuổi topic này cứ giống như là đang "khai thác" tôi ý 

Luật tố tụng hành chính chỉ quy định việc Kiểm sát viên tham gia phiên họp và phiên tòa, chứ không quy định việc tham gia vào việc đối thoại.

Về cái mà bạn gọi là cơ chế hợp tác thì bạn tham khảo Thông tư số 03/2012/TTLT-VKSNDTC-TANDTC nhé.