Lỗi xi-nhan xe chuyển làn đường là một trong những lỗi giao thông cơ bản nhưng lại rất phổ biến hiện nay. Nguyên nhân của lỗi này thông thường là do ý thức của người điều khiển xe như quên tắt, chuyển sai làn hoặc phán đoán tình huống sai.
Vừa mới đây, một vụ tai nạn giao thông va chạm giữa xe tải, ô tô và một số xe máy được ghi lại mà nguyên nhân dẫn đến là do xe ô tô xi-nhan phải nhưng lại rẽ trái qua đường làm tài xế xe tải phía sau không kịp giảm tốc.
Hậu quả của việc bật xi-nhan mà không rẽ hoặc quên tắt hay rẽ sai có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến những người tham gia giao thông khác, thậm chí là xảy ra tai nạn. Vậy, các lỗi có liên quan đến việc tắt bật xi-nhan có bị phạt?
Đèn xi-nhan là gì và được sử dụng ra sao?
Thông thường đèn xi-nhan có một màu đặc trưng là màu vàng truyền thống, đây là một bộ phận quan trọng được gắn ở trước và sau xe máy, ô tô và một số loại phương tiện giao thông đường bộ khác.
Trong thực tế cho thấy rất nhiều vụ tai nạn giao thông mà nguyên nhân chính là do người điều khiển phương tiện không xi-nhan hoặc sử dụng không đúng cách.
(1) Khi xe muốn vượt
Xe xin vượt phải có báo hiệu bằng đèn hoặc còi; trong đô thị và khu đông dân cư từ 22 giờ đến 5 giờ chỉ được báo hiệu xin vượt bằng đèn.
Xe xin vượt chỉ được vượt khi không có chướng ngại vật phía trước, không có xe chạy ngược chiều trong đoạn đường định vượt, xe chạy trước không có tín hiệu vượt xe khác và đã tránh về bên phải.
(2) Chuyển hướng xe
Khi muốn chuyển hướng, người điều khiển phương tiện phải giảm tốc độ và có tín hiệu báo hướng rẽ.
Trong khi chuyển hướng, phải nhường quyền đi trước cho người đi bộ, người đi xe đạp đang đi trên phần đường dành riêng cho họ, xe đi ngược chiều và chỉ cho xe chuyển hướng khi quan sát thấy không gây trở ngại hoặc nguy hiểm cho người và phương tiện khác.
(3) Khi lùi xe
Khi lùi xe, người điều khiển phải quan sát phía sau, có tín hiệu cần thiết và chỉ khi nào thấy không nguy hiểm mới được lùi.
Không được lùi xe ở khu vực cấm dừng, đường cho người đi bộ qua đường, nơi đường bộ giao nhau, giao nhau cùng mức với đường sắt, nơi tầm nhìn bị che khuất, trong hầm đường bộ, đường cao tốc.
(4) Dừng xe, đỗ xe trên đường
Người điều khiển phương tiện khi dừng xe, đỗ xe trên đường bộ phải thực hiện có tín hiệu báo cho người điều khiển phương tiện khác biết và Khi dừng xe, không được tắt máy và không được rời khỏi vị trí lái.
Những tình huống phải bật xi-nhan khác
Ngoài những tình huống bắt buộc người điều khiển phương tiện giao thông phải bật xi-nhan được quy định cụ thể trong luật thì người điều khiển thuộc các trường hợp sau đây nên bật đèn xi-nhan như:
- Đi qua vòng xuyến: Bật xi nhan theo nguyên tắc “vào trái, ra phải”, khi vào vòng xuyến thì xi nhan trái, khi ra khỏi vòng xuyến thì xi-nhan phải.
- Đi theo đường cong: Người điều khiển phương tiện giao thông đi vào đường cong (không phải ngã rẽ, chuyển hướng, chuyển làn) nên bật đèn tín hiệu báo rẽ.
- Lùi vào ngõ: Nên bật tín hiệu vì tầm quan sát của người lái xe hạn chế, khó điều chỉnh hướng xe và để tạo thuận lợi cho những phương tiện khác di chuyển.
- Đi qua ngã 3 chữ Y: Nếu có biển báo ngã rẽ thì bật đèn tín hiệu như bình thường. Nếu không có biển báo mà đi thẳng theo nhánh bên phải (từ chân chữ Y lên) thì không cần xi-nhan.
Mức phạt đối với lỗi xi-nhan
Hiện nay, pháp luật về giao thông cũng đã có quy định về lỗi liên quan đến đền tín hiệu của xe. Tuy nhiên, quy định không mô tả cụ thể rõ từng hành vi đối với lỗi xi-nhan xe mà chỉ quy định chung về lỗi sử dụng bật tắt xi-nhan theo Nghị định 100/2019/NĐ-CP (sửa đổi bởi Nghị định 123/2021/NĐ-CP) như sau:
(1) Đối với xe máy
- Phạt 100.000 đồng - 200.000 đồng:
- Phạt 400.000 đồng - 600.000 đồng:
Chuyển hướng không giảm tốc độ hoặc không có tín hiệu báo hướng rẽ; điều khiển xe rẽ trái tại nơi có biển báo hiệu có nội dung cấm rẽ trái đối với loại phương tiện đang điều khiển và ngược lại với rẽ phải, theo điểm a khoản 3 Điều 6 Nghị định 100/2019/NĐ-CP.
(2) Đối với xe ô tô
- Phạt 400.000 đồng - 600.000 đồng:
- Phạt 800.000 đồng - 01 triệu đồng:
- Phạt 04 triệu - 06 triệu đồng và tước Giấy phép lái xe từ 01 - 03 tháng:
Chuyển làn đường không có tín hiệu báo trước khi chạy trên đường cao tốc.
(3) Máy kéo, xe máy chuyên dùng
Phạt 800.000 đồng - 01 triệu đồng: Chuyển làn đường không có tín hiệu báo trước khi chạy trên đường cao tốc theo điểm d khoản 4 và điểm a khoản 10 Điều 7 Nghị định 100/2019/NĐ-CP.
Như vậy, căn cứ các quy định hiện hành về xử phạt lỗi xi-nhan thì chưa có quy định xi-nhan nhưng không rẽ hoặc không chuyển làn mà chỉ quy định về việc chuyển hướng, chuyển làn mà không có xi-nhan.
Còn việc xi-nhan mà rẽ sai hướng hiện chưa có mức phạt cụ thể nhưng khi muốn chuyển hướng, người điều khiển phương tiện phải giảm tốc độ và có tín hiệu báo hướng rẽ, nếu xảy ra tai nạn vẫn có thể bị xử phạt tùy theo mức độ.
