Vợ bị khởi tố vì cướp tài sản của chồng?

Nếu những thông tin đúng như trong bài báo nêu chúng tôi có quan điểm hành vi của bà Thắm đã đến mức truy cứu trách nhiệm hình sự hay chưa và việc Cơ quan cảnh sát điều tra và Viện Kiểm Sát Nhân dân thị xã Ngã Bảy, tỉnh Hậu Giang ra quyết định tạm giam bà 3 tháng có cần thiết hay không cần làm rõ:

Theo quy định tại khoản 1 Điều 133 Bộ luật hình sự quy định về tội cướp tài sản như sau: Người nào dùng vũ lực, đe doạ dùng vũ lực ngay tức khắc hoặc có hành vi khác làm cho người bị tấn công lâm vào tình trạng không thể chống cự được nhằm chiếm đoạt tài sản, thì bị phạt tù từ ba năm đến mười năm.

  Như vậy để bị truy cứu TNHS về tội cướp tài sản thì ngoài việc thỏa mãn các dấu hiệu về mặt chủ thể, chủ quan, khách thể tội phạm thì dấu hiêu đặc biệt quan trọng trong tội này là người phạm tội phải có hành vi sau: dùng vũ lực, đe dọa dùng vũ lực ngay tức khắc hoặc có hành vi khác làm cho người tấn công lâm vào tình trạng không thể chống cự được.

  Hành vi của người phạm tội thể hiện ở việc dùng vũ lực (tác động trực tiếp vào cơ thể nạn nhân như: đâm, đá, bóp cổ, trói, bắn, đâm, chém…) hoặc đe dọa dùng vũ lực ngay tức khắc (dùng lời nói hoặc hành động nhằm đe dọa người bị hại nếu không đưa tài sản thì vũ lực sẽ được thực hiện ngay) hoặc các hành vi khác mà làm cho người bị tấn công lâm vào tình trạng không thể chống cự được.

  Trong trường hợp này có hai vấn đề đặt ra:

- Thứ nhất bà Thắm và con trai có có một trong các hành vi trên làm cho người phụ nữ đang đi chiếc xe máy lâm vào tình trạng không thể chống cự được hay không? Nếu như thông tin bài báo đăng hành vi chặn đường, lấy xecủa mẹ con bà Thắm chỉ giống như họ chặn lại yêu cầu người phụ nữ kia phải trả lại xe cho gia đình (vì bà Thắm và chồng vẫn còn là vợ chồng hợp pháp) hoặc giữa mẹ con bà Thắm và người phụ nữ kia có thể có xô xát, chửi bới nhưngchưa dùng vũ lực, đe dọa dùng vũ lực hoặc hành vi khác làm cho người phụ nữ kia không thể chống cự được thì cũng chưa đến mức phải truy cứu trách nhiệm hình sự. Do đó cần phải làm rõ mức độ hành vi của mẹ con bà Thắm, liệu ngay giữa đường mẹ con bà Thắm có dám thực hiện hành vi “cướp tài sản hay không”?

- Thứ hai vấn đề về tài sản: Mặc dù theo quy định trên của điều luật thì không phân biệt tài sản bị cướp là tài sản của ai mà chỉ cần có hành vi cướp tài sản từ người có trách nhiệm về tài sản. Tuy nhiên trong trường hợp này cũng cần phải xem xét đến mối quan hệ giữa tài sản (chiếc xe Yamaha Sirius) với hành vi của người của mẹ con bà Thắm để làm rõ mục đích, động cơ và mức độ nghiêm trọng của hành vi. Mặc dù vợ chồng bà Thắm đã ly thân nhưng về mặt pháp lý họ vẫn là vợ chồng, tài sản hình thành trong thời kỳ hôn nhân là tài sản chung vợ chồng (trừ khi được tặng cho riêng, thừa kế riêng). Do vậy nếu chiếc xe máy không phải là tài sản riêng của chồng thì bà Thắm là đồng sở sữu của tài sản này và bà có quyền ngang với chồng trong việc quản lý, sử dụng và định đoạt nó. Vì vậy việc chồng bà tự ý quyết định giao xe cho một người khác mà không được sự đồng ý của bà Thắm là trái quy định pháp luật. Do đó khi thấy có người khác xâm phạm đến tài sản của mình (mà bà có thể biết hoặc không biết tài sản đó đã được chồng bà giao cho người khác) thì bà Thắm vẫn có quyền ngăn chặn và bảo vệ tài sản của mình. Do đó có phải bà cướp tài sản (của chính mình và của chồng) hay không cần phải làm rõ vì người phụ nữ kia cũng không phải là người có trách nhiệm quản lý một cách hợp pháp. Xét về  mặt chủ quan động cơ, mục đích thì không phải nhằm cướp tài sản mà đơn thuần chỉ là đòi lại tài sản thuộc sở hữu chung vợ chồng đang bị người khác sử dụng trái phép. Hành vi chặn đường lấy xe của mẹ con bà Thắm là không đúng quy định của pháp luật nhưng đã đến mức bị truy cứu trách nhiệm hình sự chưa cần phải làm rõ và việc bà bị tạm giam đến 3 tháng là không cần thiết nếu như bà không có dấu hiệu bỏ trốn, cản trở điều tra.

Trường hợp này mình thấy thật ra cũng phải xác định lại. Bà Thắm và Chồng đang ly thân, tức là về mặt pháp lý chưa ly hôn, vẫn đang trong mối quan hệ hôn nhân. Chiếc xe máy đó cũng có thể là tài sản chung của hai vợ chồng bà Thắm. Còn người phụ nữ kia là người chạy chiếc xe của ông chồng. Cũng có thể bà Thắm khi nhìn thấy chiếc xe đó là tài sản của chung mà lại để người phụ nữ khác điều khiển đã giận quá mất khôn, lấy xe đem đi cầm. Hành vi chặn đường lấy xe như vậy là không đúng, tuy nhiên liệu có đến mức tạm giam 3 tháng và bị truy cứu trách nhiệm hình sự hay không?