tư vấn giúp em giải quyết tình huống này được không ạ?

Vào tháng 7 (âm lịch)  năm 2012,  ông Má A Giống trú tại bản Hồng Thu Chồ I – Hồng Thu – Sìn Hồ - Lai Châu, do vợ đã chết nên đã lấy bà Giàng Thị Xa trú tại bản Nả Kế II (góa chồng); ông Giống và bà Xa lấy nhau không đến UBND xã đăng ký kết hôn. Hơn hai năm sống chung, ông Giống và bà Xa có một người con chung; ngoài ra không sắm được  bất cứ thứ tài sản chung nào khác. Trong thời gian chung sống ông Giống và bà Xa hay phát sinh mâu thuẫn, do ông Giống có hai con riêng với người vợ đã chết và bà Xa cũng có một đứa con riêng với chồng cũ. Vì ông Giống và bà Xa hay xảy ra mâu thuẫn nên vào tháng 7 năm 2014 bà Thào Thị Ca (mẹ đẻ của ông Giống) đã ra ở riêng. Bà Ca có một đám ruộng do ông, bà để lại, bà Ca không chuyển quyền sử dụng cho ông Giống và bà Xa, mà chỉ để cho ông Giống và bà Xa canh tác, ông Giống và bà Xa có trách nhiệm nuôi dưỡng bà Ca là mỗi năm 400 kg thóc, cho đến khi bà Ca qua đời. Nhưng mâu thuẫn giữa ông Giống và bà Xa ngày càng gay gắt hơn.

Vào ngày 15 tháng 12 năm 2014, bố mẹ đẻ cùng anh em họ hàng của bà Xa đã yêu cầu hai trưởng bản Hồng Thu Chồ I và Nả Kế II hòa giải về các mâu thuẫn của ông Giống và bà Xa tại bản Hồng Thu Chồ I, kết quả hòa giải là ông Giống và bà Xa không chung sống với nhau nữa mà đòi ly hôn. Hai trưởng bản Hồng Thu Chồ I và Nả Kế II, cùng Tổ hòa giải, đã giải quyết cho ông Giống và bà Xa ly hôn; Bố mẹ cùng anh em họ hàng của bà Xa, buộc ông Giống phải chia tài sản, do thiếu suy nghĩ, không hỏi ý kiến của bà Ca, ông đã tự ý chia một nửa đám ruộng của bà Ca cho bà Xa, hai trưởng bản Hồng Thu Chồ I và Nả Kế II lập thành biên bản và có chữ ký xác nhận của hai trưởng bản.

Ngày 17 tháng 12 năm 2014, UBND xã Hồng Thu có nhận được Đơn khiếu nại của bà Ca gửi UBND xã Hồng Thu, đề nghị giải quyết đất cho bà Ca.

Hỏi:

- Việc hai Trưởng bản Hồng Thu Chồ I và Nả Kế II giải quyết cho ông Giống, bà Xa ly hôn và chia tài sản có đúng thẩm quyền không ? Nếu sai thì Biên bản ly hôn và chia tài sản của hai Trưởng bản ngày 15/12/2014 phải hủy bỏ như thế nào?.

- Việc bà Ca có Đơn khiếu nại đòi lại tài sản đất ruộng có đúng không? Nếu đúng thì UBND xã có được thẩm quyền quyết định thu hồi lại phần đất ruộng trên giao lại cho bà Ca không?

Chào bạn,

- "Biên bản ly hôn" mà bạn nêu trong trường hợp này có lẽ được hiểu như các bên đã "nhờ" người khác hòa giải và biên bản này ghi nhận thỏa thuận giữa vợ và chồng. Chỉ tòa án mới có quyền quyết định cho vợ chồng ly hôn nên muốn được chính thức ly hôn thì các bên phải yêu cầu tòa án giải quyết.

- Trường hợp bà Ca chỉ cho canh tác như bạn nêu thì việc chia đất như trên chỉ là chia quyền canh tác và việc chia đó không vi phạm gì. Bà Ca có quyền đòi lại đất và việc giải quyết quyền, nghĩa vụ của các bên cần căn cứ vào thỏa thuận khi cho canh tác, ví dụ nếu bà Xa có góp phần tôn tạo giá trị mảnh đất thì bà Ca phải trả cho bà Xa phần giá trị này hoặc bồi thường các công trình bà Xa đã xây dựng trên khu đất. UBND xã không có thẩm quyền thu hồi đất ruộng giao lại cho bà Ca.

Trân trọng!