Điều kiện để được cấp cũng như các trường hợp sẽ bị thu hồi chứng chỉ hành nghề chứng khoán và trách nhiệm của người hành nghề chứng khoán được quy định tại Luật Chứng khoán 2019.
1. Quy định về chứng chỉ hành nghề chứng khoán
Tại khoản 1 Điều 97 Luật Chứng khoán 2019 quy định chứng chỉ hành nghề chứng khoán bao gồm các loại sau:
- Chứng chỉ hành nghề môi giới chứng khoán;
- Chứng chỉ hành nghề phân tích tài chính;
- Chứng chỉ hành nghề quản lý quỹ.
Chứng chỉ hành nghề chứng khoán được cấp cho cá nhân đáp ứng các điều kiện sau theo quy định tại khoản 2 Điều 97:
- Có năng lực hành vi dân sự đầy đủ; không thuộc trường hợp đang bị truy cứu trách nhiệm hình sự hoặc đang bị cấm hành nghề chứng khoán theo quy định của pháp luật;
- Có trình độ từ đại học trở lên;
- Có trình độ chuyên môn về chứng khoán;
- Đạt yêu cầu trong kỳ thi sát hạch cấp chứng chỉ hành nghề chứng khoán phù hợp với loại chứng chỉ hành nghề chứng khoán đề nghị cấp. Người nước ngoài có chứng chỉ chuyên môn về chứng khoán hoặc những người đã hành nghề chứng khoán hợp pháp ở nước ngoài phải đạt yêu cầu trong kỳ thi sát hạch pháp luật về chứng khoán và thị trường chứng khoán của Việt Nam.
Đồng thời, cá nhân được cấp chứng chỉ hành nghề chứng khoán sẽ bị thu hồi chứng chỉ hành nghề chứng khoán trong các trường hợp sau theo quy định tại khoản 3 Điều 97:
- Không còn đáp ứng điều kiện cấp chứng chỉ hành nghề chứng khoán theo quy định tại khoản 2 Điều 97 nêu trên;
- Vi phạm quy định tại Điều 12, khoản 2 Điều 98 Luật Chứng khoán 2019
- Không hành nghề chứng khoán trong 03 năm liên tục.
Lưu ý, nếu như cá nhân bị thu hồi chứng chỉ hành nghề chứng khoán trong trường hợp vi phạm quy định tại Điều 12, khoản 2 Điều 98 Luật Chứng khoán 2019 sẽ không được cấp lại chứng chỉ hành nghề chứng khoán.
Như vậy, chứng chỉ hành nghề chứng khoán sẽ bao gồm chứng chỉ hành nghề môi giới chứng khoán, chứng chỉ hành nghề phân tích tài chính và chứng chỉ hành nghề quản lý quỹ. Đáp ứng các điều kiện theo quy định nêu trên thì sẽ được cấp chứng chỉ hành nghề chứng khoán. Đồng thời, tại Mục 4 Chương VI Nghị định 155/2020/NĐ-CP quy định chi tiết điều kiện, hồ sơ, trình tự, thủ tục cấp, cấp lại, thu hồi chứng chỉ hành nghề chứng khoán và việc quản lý, giám sát người hành nghề chứng khoán.
2. Quy định về trách nhiệm của người hành nghề chứng khoán
Tại Điều 98 Luật Chứng khoán 2019 quy định người hành nghề chứng khoán có những trách nhiệm sau:
- Người được cấp chứng chỉ hành nghề chứng khoán chỉ được hành nghề chứng khoán với tư cách đại diện cho công ty chứng khoán hoặc công ty quản lý quỹ đầu tư chứng khoán hoặc chi nhánh công ty chứng khoán và công ty quản lý quỹ nước ngoài tại Việt Nam hoặc công ty đầu tư chứng khoán.
- Người hành nghề chứng khoán không được thực hiện các hành vi sau đây:
+ Đồng thời làm việc cho từ 02 công ty chứng khoán, công ty quản lý quỹ đầu tư chứng khoán, chi nhánh công ty chứng khoán và công ty quản lý quỹ nước ngoài tại Việt Nam, công ty đầu tư chứng khoán trở lên;
+ Mở, quản lý tài khoản giao dịch chứng khoán tại công ty chứng khoán nơi mình không làm việc, trừ trường hợp công ty chứng khoán nơi mình đang làm việc không có nghiệp vụ môi giới chứng khoán;
+ Thực hiện hành vi vượt quá phạm vi ủy quyền của công ty chứng khoán, công ty quản lý quỹ đầu tư chứng khoán, chi nhánh công ty chứng khoán và công ty quản lý quỹ nước ngoài tại Việt Nam, công ty đầu tư chứng khoán nơi mình đang làm việc.
- Người hành nghề chứng khoán phải tham gia các khóa tập huấn về pháp luật về chứng khoán và thị trường chứng khoán, hệ thống giao dịch, loại chứng khoán mới do Ủy ban Chứng khoán Nhà nước, Sở giao dịch chứng khoán Việt Nam và công ty con, Tổng công ty lưu ký và bù trừ chứng khoán Việt Nam tổ chức.
- Công ty chứng khoán, công ty quản lý quỹ đầu tư chứng khoán, chi nhánh công ty chứng khoán và công ty quản lý quỹ nước ngoài tại Việt Nam, công ty đầu tư chứng khoán chịu trách nhiệm về hoạt động nghiệp vụ của người hành nghề chứng khoán.
Như vậy, người được cấp chứng chỉ hành nghề chứng khoán chỉ được hành nghề chứng khoán với tư cách đại diện cho công ty chứng khoán hoặc công ty quản lý quỹ đầu tư chứng khoán hoặc chi nhánh công ty chứng khoán và công ty quản lý quỹ nước ngoài tại Việt Nam hoặc công ty đầu tư chứng khoán, không được hành nghề với tư cách cá nhân độc lập. Đồng thời, không được thực hiện các hành vi theo quy định nêu trên.
