Theo thông tin bạn cung cấp, gia đình bạn đã mua đất của bà M bằng giấy tờ viết tay từ năm 2005. Thời điểm này,
bộ luật dân sự 2005 chưa có hiệu lực pháp luật và bộ luật dân sư 1995 đang có hiệu lực tại thời điểm ký kết nên theo quy định tại Điều 139 về Giao dịch dân sự vô hiệu do không tuân thủ quy định về hình thức:“Trong trường hợp pháp luật quy định giao dịch dân sự vô hiệu, nếu không được thể hiện bằng văn bản, không được Công chứng nhà nước chứng nhận, không được chứng thực, đăng ký hoặc cho phép, thì theo yêu cầu của một hoặc các bên, Toà án, cơ quan nhà nước có thẩm quyền khác quyết định buộc các bên thực hiện quy định về hình thức của giao dịch trong một thời hạn; quá thời hạn đó mà không thực hiện, thì giao dịch vô hiệu. Bên có lỗi làm cho giao dịch vô hiệu phải bồi thường thiệt hại.”
Như vậy, hợp đồng viết tay của bạn nếu bị phát hiện vào thời điểm này sẽ bị tuyên vô hiệu. Tuy nhiên, mọi thủ tục mua bán đã hoàn tất và đến năm 2010 mới xảy ra tranh chấp đất đó chưa được xác định ai là người có quyền sử dụng đất. Đến nay, bắt đầu giải quyết tranh chấp, nếu như giao dịch chỉ vi phạm về hình thức thì không nói làm gì và vẫn có thể được công nhận, còn nếu mảnh đất đó là của bà T mà giao dịch đó trái pháp luật thì giao dịch chuyển nhượng quyền sử dụng đất từ bà M cho bạn sẽ bị vô hiệu. Và căn cứ vào quy định trên, hợp đồng mua bán đất của bạn với bà M sẽ bị tuyên vô hiệu do trái pháp luật(nếu có). Theo quy định tại Điều 146
Luật dân sự 1995 về hậu quả pháp lý của giao dịch dân sự vô hiệu:
“1- Giao dịch dân sự vô hiệu không làm phát sinh quyền, nghĩa vụ dân sự của các bên từ thời điểm xác lập.
2- Khi giao dịch dân sự vô hiệu, thì các bên khôi phục lại tình trạng ban đầu, hoàn trả cho nhau những gì đã nhận; nếu không hoàn trả được bằng hiện vật, thì phải hoàn trả bằng tiền. Bên có lỗi gây thiệt hại phải bồi thường.
Tuỳ từng trường hợp, xét theo tính chất của giao dịch vô hiệu, tài sản giao dịch và hoa lợi, lợi tức thu được có thể bị tịch thu theo quy định của pháp luật.”
Như vậy, về hợp đồng mua bán đất viết tay giữa gia đình bạn và bà M sẽ bị tòa án tuyên vô hiệu (nếu giao dịch đó trái pháp luật), thì bà M có nghĩa vụ trao trả lại gia đình bạn số tiền đã nhận. Bạn sẽ giao mảnh đất đó cho bà T. Bạn không phải là bên có lỗi trong trường hợp này, nên bạn sẽ không phải bồi thường. Nếu bạn có thắc mắc gì có thể liên lạc trực tiếp với tôi để được tư vấn cụ thể hơn.
Luật sư: Vũ Văn Toàn - Đoàn Luật sư Thành phố Hà Nội; Điện thoại: 0978 99 4377
Website: https://myskincare.vn ; https://tplgiabinh.blogspot.com ; Email: luatsuvutoan@gmail.com.
