Trái cây – Xuất thì khó mà nhập thì tràn lan

Trái cây được xuất khẩu, đa dạng hóa thị trường tiêu thụ vừa giúp chuyển đổi nền sản xuất nông nghiệp đi theo hướng nâng cao chất lượng đạt chuẩn thế giới, vừa giúp bà con tránh tình trạng bị o ép giá, bán tháo, bán đổ.

Tuy nhiên, việc xuất khẩu nói chung, xuất khẩu hoa quả, trái cây nói riêng gặp phải rất nhiều thách thức. Việc đấy mạnh liên kết giữa nhà vườn với doanh nghiệp xuất khẩu, cùng nhiều biện pháp tích cực từ các ban, ngành đã giúp cho việc xuất khẩu trái cây tăng trưởng vượt bậc, thị trường trái cây xuất khẩu ngày càng sôi động. Tuy nhiên, hành trình xuất khẩu trái cây của bà con nông dân vẫn còn nhiều gian nan.

Cùng với lộ trình giảm thuế thì các hàng rào kỹ thuật được dựng lên với những yêu cầu ngày càng gay gắt về chất lượng. Để được xuất khẩu trái cây, Việt Nam phải tiến hành đàm phán để đi đến việc cho phép xuất khẩu trái cây sang nước họ. Trái cây Việt Nam vừa phải vượt qua nhiều rào cản khắt khe về kiểm dịch thực phẩm, vừa phải tạo chỗ đứng của mình trên những thị trường khó tính.

Để được xuất khẩu phải đảm bảo nhiều quy định theo tiêu chuẩn VietGAP, GlobalGAP.  Việc sản xuất trái cây phải tuân theo một quy trình kỹ thuật rất chặt chẽ. Việc sử dụng phân bón, thuốc bảo vệ thực vật, cách ly trước khi thu hoạch,... được các nước rất chú trọng. Ngoài ra, bên nước ngoài còn yêu cầu rất khắt khe về hình thức và kích cỡ trái cây.

Các doanh nghiệp Việt Nam còn cần phải đầu tư các nhà máy sơ chế, kho đông lạnh để bảo quản trái cây đến được với thị trường tiêu thụ.

Trong khi đó, trái cây nhập khẩu (mà cụ thể là trái cây Trung Quốc) thì tràn lan trên thị trường Việt Nam. Đâu đâu cũng bắt gặp trái cây gắn “mác nhập khẩu” nhưng tránh không bao giờ gắn mác Trung Quốc. Nhưng thật khó để phân biệt được với trái cây Trung Quốc và rồi “thôi mua đại”.

Trái cây là một loại thực phẩm rất tốt cho sức khỏe, rất được mọi người (nhất là các chị em phụ nữ) ưa chuộng. Nhưng hiện nay, hầu hết trên thị trường đều là trái cây Trung Quốc, quả gì cũng ngâm thuốc thì các chị em rất lo ngại khi chọn mua trái cây, nhiều bạn từ bỏ luôn sở thích ăn trái cây.

Hầu hết trái cây Trung Quốc kém chất lượng được nhập qua đường tiểu ngạch mà việc quản lý thì lỏng lẻo. Ngay cả ở những vựa trái cây nổi tiếng thì phân biệt hàng chính gốc và hàng Trung Quốc cũng rất lẫn lộn. Không phải tất cả hàng Trung Quốc đều kém nhưng đa phần không rõ nguồn gốc xuất xứ nên người ta thường nghi ngờ và e ngại hàng Trung Quốc.

Lý do xuất khẩu trái cây ở Việt Nam khó khăn bởi vì không tuân thủ điều kiện sản  xuất trái cây của Việt Nam vẫn còn mang tính tự phát, chưa theo quy hoạch. Đặc biệt là chưa phát triển sản xuất cây ăn trái theo định hướng thị trường, vì vậy khi vào mùa thu hoạch rộ, sản lượng cung ứng cho thị trường quá lớn nên thường xảy ra ứ đọng, giá cả giảm mạnh, ảnh hưởng đến nguồn thu nhập của nhà vườn. Cũng chính vì sản xuất manh mún, nhỏ lẻ, phân tán, quy mô sản xuất chủ yếu hộ gia đình... nên chưa thống nhất được quy trình chăm sóc, kỹ thuật canh tác, thời gian thu hoạch... Từ đó dẫn đến chất lượng trái cây trên cùng một loại không đồng đều, sản lượng cung ứng thấp, không ổn định.Còn việc nhập khẩu Trái cây Trung Quốc về Việt Nam ồ ạt như hiện nay một phần là do sự quản lý của cơ quan chức năng về việc nhập khẩu và chất lượng hàng hóa, mặc khác do lợi nhuận, trái cây Trung Quốc luôn đáp ứng ba chiêu chí nhanh, nhiều, rẻ, nên trái cây Trung Quốc luôn đầy rẫy trên thị trường Việt Nam mặc dù không ai biết chất lượng nó như thế nào.

Đúng rồi. Sao Việt Nam không hạn chế nhập trái cây về nhất là hàng Trung Quốc ấy mà để sử dụng chủ yếu hàng Việt thôi. Khi nào cũng khẩu hiệu người Việt sài hàng Việt nhưng chả ai sử dụng do chất lượng không tốt?

Theo mình trái cây xuất khẩu của Việt Nam khó một phần vì những loại trái cây này không đảm bảo chất lượng yêu cầu của các thị trường xuất khẩu, dư hàm lượng phân bón, thuốc bảo vệ thực vật; những thị trường đặc biệt khó tính như Mỹ, EU.. là những thị trường đòi hỏi sự an toàn rất cao đối với hàng nhập khẩu nên hàng Việt Nam nhiều khi khó có thể đạt được. Còn nhập khẩu thì tràn lan, lý do cũng có thể là mức giá thấp, mẫu mã đẹp, số lượng lớn... nên việc nhập nhiều để tiêu thụ trong khi chất lượng lại không thể đảm bảo an toàn. Trung quốc là đối tác và là nơi hàng hóa VN xuất và nhâp khẩu cũng rất nhiều, tuy nhiên thì việc nhập siêu tương đối nhiều đối với hàng hóa Trung quốc nó làm lũng đoạn thị trường trong nước rất nhiều

Theo mình thấy trái cây Việt Nam để nhập vào thị trường Mỹ, châu âu và một số nước trên thế giới đều phải trải quy quy trình kiểm tra, đánh giá hết sức nghiêm ngặt, không ít lô hàng đã bị trả về do không đáp ứng được điều kiện và chất lương. Thế nhưng trái cây ở nước ngoài nhập vào Việt Nam khá dễ dàng nhất là trái cây từ nước bạn Trung Quốc. Tuy nhiên theo ghi nhận của thị trường thì trái cây có xuất xứ từ Trung Quốc không đảm bảo chất lượng về an toàn thực phẩm, nhiều loại trái cây còn bơm rất nhiều chất kích thích tăng trưởng. Nếu người tiêu dùng ăn phải những loại thức ăn này sẽ có nguy cơ ngộ độc thực phẩm, ung thư,...Có lẻ vì cơ chế quản lý nhập khẩu các loại nông sản của chúng ta còn khá dễ tính.

Việt Nam mình là nước cận nhiệt đới nên số lượng trái cây đã phong phú và đa dạng hơn các nước khác rất nhiều vậy mà số lượng nhập khẩu còn nhiều đến vậy. Một phần ý thức của người dân mình nữa, trái cây nhập khẩu từ Mỹ, Nhật... luôn luôn tốt nên mới có chỗ đứng cho trái cây nhập khẩu nhiều đến vậy.

Trái cây xuất thì khó mà nhập thì lại tràn lan có lẽ là điều đau lòng đối với nền nông nghiệp và những người nông dân trong nền kinh tế hiện nay. Khi Việt Nam muốn xuất khẩu trái cây thì phải đáp ứng hàng loạt tiêu chuẩn về vệ sinh, an toàn trong thuốc trừ sâu...Còn trái cây nhập thì hằng ngày vẫn được vào một cách dễ dàng, chính vì vậy mà không ít nông dân phải chịu khổ vì tình trạng nêu trên.

Hiện nay, trái cây nhập trên thị trường rất nhiều. Trái cây nhập không những đẹp về mẫu mã mà chất lượng cũng được đánh giá cao, xu hướng người tiêu dùng luôn lựa chọn những sản phẩm  đẹp và được quảng cáo thông tin rộng rãi được nhiều người biết đến.

Mình thấy giờ trái cây nhập khẩu tràn lan trên thị trường, đặc biệt đối với trái cây bán dạo trên đường thực sự rất khó quản lý. Mặc dù nói hàng Việt Nam nhưng thực chất lại được nhập từ Trung Quốc, thành ra người tiêu dùng không biết đường nào mà lần.