Tàng trữ số lượng nhỏ dưới 0,1 gam nhưng có nhiều loại ma túy, như 0,08 gam heroin và 0,09 gam methamphetamine, người vi phạm sẽ phải đối mặt với hình phạt nào?
(1) Tàng trữ 0,08 gam heroin và 0,09 gam methamphetamine thì bị xử lý hình sự hay hành chính?
Tàng trữ ma túy là hành vi bị pháp luật cấm, và mức độ nghiêm trọng của hành vi này phụ thuộc vào khối lượng chất ma túy được tàng trữ, từ đó xác định việc có đủ cơ sở để truy cứu trách nhiệm hình sự hay không.
Theo quy định tại khoản 1 Điều 249 Bộ Luật hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung 2017), người nào tàng trữ trái phép chất ma túy mà không nhằm mục đích mua bán, vận chuyển, sản xuất trái phép chất ma túy thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 01 năm đến 05 năm:
- Đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi quy định tại Điều này hoặc đã bị kết án về tội này hoặc một trong các tội quy định tại các điều 248, 250, 251 và 252 Bộ Luật hình sự 2015, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm;
- Nhựa thuốc phiện, nhựa cần sa hoặc cao côca có khối lượng từ 01 gam đến dưới 500 gam;
- Heroine, Cocaine, Methamphetamine, Amphetamine, MDMA hoặc XLR-11 có khối lượng từ 0,1 gam đến dưới 05 gam;
- Lá cây côca; lá khát (lá cây Catha edulis); lá, rễ, thân, cành, hoa, quả của cây cần sa hoặc bộ phận của cây khác có chứa chất ma túy do Chính phủ quy định có khối lượng từ 01 kilôgam đến dưới 10 kilôgam;
- Quả thuốc phiện khô có khối lượng từ 05 kilôgam đến dưới 50 kilôgam;
- Quả thuốc phiện tươi có khối lượng từ 01 kilôgam đến dưới 10 kilôgam;
- Các chất ma túy khác ở thể rắn có khối lượng từ 01 gam đến dưới 20 gam;
- Các chất ma túy khác ở thể lỏng có thể tích từ 10 mililít đến dưới 100 mililít;
- Có 02 chất ma túy trở lên mà tổng khối lượng hoặc thể tích của các chất đó tương đương với khối lượng hoặc thể tích chất ma túy quy định tại một trong các điểm trên.
Bên cạnh đó, Điều 4 Nghị định 19/2018/NĐ-CP có hướng dẫn việc tính tổng khối lượng hoặc thể tích chất ma túy như sau:
Trường hợp các chất ma túy đó đều được quy định trong cùng một điểm của khoản 2, 3, 4 Điều 248; hoặc trong cùng một điểm của khoản 1, 2, 3, 4 Điều 249; hoặc trong cùng một điểm của khoản 1, 2, 3, 4 Điều 250; hoặc trong cùng một điểm của khoản 2, 3, 4 Điều 251; hoặc trong cùng một điểm của khoản 1, 2, 3, 4 Điều 252 của Bộ Luật hình sự 2015, thì cộng khối lượng hoặc thể tích của các chất ma túy lại với nhau và đối chiếu với quy định về khối lượng hoặc thể tích của nhóm chất ma túy đó trong các khoản của điều luật được áp dụng để xác định tổng khối lượng hoặc thể tích của các chất ma túy thuộc trường hợp quy định tại khoản nào của điều luật được áp dụng.
Như vậy, theo quy định tại Điều 249 Bộ Luật hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung 2017) để bị xử lý hình sự, khối lượng tàng trữ heroin phải từ 0,1 gam trở lên và methamphetamine cũng phải từ 0,1 gam trở lên.
Trong trường hợp này, cả hai chất đều dưới mức tối thiểu (0,08 gam heroin và 0,09 gam methamphetamine).
Tuy nhiên, theo Điều 4 Nghị định 19/2018/NĐ-CP, khi có nhiều loại chất ma túy, tổng khối lượng sẽ được tính cộng lại nếu chúng nằm trong cùng một nhóm quy định.
Do đó, tổng khối lượng của heroin và methamphetamine cộng lại sẽ là:
0,08 + 0,09 = 0,17 gam
Như vậy, nếu cộng khối lượng của cả heroin và methamphetamine lại thì tổng khối lượng của hai chất ma túy này đã vượt hơn 0,1 gam theo quy định tại điểm c khoản 1 Điều 249 Bộ Luật hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung 2017).
Do đó, hành vi tàng trữ 0,08 gam heroin và 0,09 gam methamphetamine đủ cơ sở để xử lý hình sự, người nào tàng trữ 0,08 gam heroin và 0,09 gam methamphetamine sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự.
(2) Tàng trữ chất ma túy có bị tử hình không?
Căn cứ theo quy định tại Điều 249 Bộ Luật hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung 2017), các khung hình phạt của tội này lần lượt là:
- Phạt tù từ 01 năm đến 05 năm;
- Phạt tù từ 05 năm đến 10 năm;
- Phạt tù từ 10 năm đến 15 năm;
- Phạt tù từ 15 năm đến 20 năm hoặc tù chung thân;
- Phạt bổ sung: phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến 500.000.000 đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm hoặc tịch thu một phần hoặc toàn bộ tài sản.
Như vậy, tội tàng trữ trái phép chất ma túy là tội phạm đặc biệt nghiêm trọng khi có khung hình phạt cao nhất là phạt tù từ 15 năm đến 20 năm hoặc tù chung thân (căn cứ khoản 4 Điều 9 Bộ Luật hình sự 2015) tuy nhiên chưa đến mức tử hình.
Do đó, người phạm tội tàng trữ trái phép chất ma túy sẽ không bị áp dụng hình phạt tử hình, nhưng có thể bị phạt tù chung thân.
Tuy nhiên cần lưu ý, mức phạt này chỉ dành cho hành vi phạm tội tàng trữ trái phép chất ma túy mà không nhằm mục đích mua bán, vận chuyển, sản xuất.