Ngày 15/01/2024 Viện kiểm sát nhân dân cấp cao tại Hà Nội đã ra Thông báo 05 /TB-VC1 về công tác kiểm sát việc xét giảm thời hạn chấp hành án phạt tù đối với phạm nhân.
Qua nghiên cứu báo cáo, các tài liệu có liên quan, Viện kiểm sát nhân dân cấp cao tại Hà Nội nhận thấy Trại giam T thuộc Bộ công an có sai sót trong việc xếp loại chấp hành án phạt tù cho các phạm nhân phải chấp hành hình phạt tù của nhiều bản án, dẫn đến Tòa .án quyết định giảm thời hạn chấp hành án phạt tù không đúng quy định cụ thể:
1. Về các quy định của pháp luật có liên quan
Tại khoản 5 Điều.. 19 Nghị định
133/2020/NĐ-CP ngày. 09/11/2020 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều của Luật thi hàjnh án hình sự quy định: “Phạm nhân xếp loại kém là khi .... phạm tội mới trong thời gian chấp hành án phạt tù; .... không khai báo hành vi phạm tội của mình đã thực hiện trước thời gian châp hành án phạt tù và được xét xử bằng một bản án khác”
Tại khoản 4 Điều 14 Thông tư số 103/2021/TT-BCA ngày 01/11/2021 của Bộ trưởng Bộ Công an quy định về xếp loại chấp hành án phạt tù cho phạm nhân quy định: Phạm nhân có hành vi phạm tội thực hiện trong thời gian bị tạm giữ, tạm giam hoặc được tại ngoại, áp dụng biện pháp bảo lĩnh, đặt tiền để bảo đảm, cấm đi khỏi nơi cư trú, tạm hoãn xuất cảnh của tố tụng hình sự và được xét xử bằng một bản án khác, thì hai qúy đầu chấp hành án phạt tù xếp loại kém
Như vậy, đối chiếu theo quy định của pháp luật thì những phạm nhân thuộc trường hợp trong báo cáo của Viện kiểm sát địa phương đề nghị kháng nghị giám đốc thẩm hủy quyết định giảm thời hạn chấp hành án phạt tù thì hai quý đầu chấp hành án phạt tù chỉ được xếp loại kém.
2. Nội dung vi phạm trong việc xét giảm thời hạn chấp hành án phạt tù
Theo nội dung báo cáo đề nghị kháng nghị của Viện KSND tỉnh T, Viện KSND cấp cao tại Hà Nội nhận thấy các quyết định giảm thời hạn chấp hành án phạt tù của Tòa án nhân dân tỉnh T có sai sót, vi phạm do những phạm nhân này khi chấp hành án đều thuộc trường hợp phải xếp loại “kém” ở hai quý đầu tiên. Tuy nhiên, khi xếp loại chấp hành án cho phạm nhân, Trại giam T vẫn xếp loại “khá” cho những phạm nhân này là không đúng quy định của Thông tư số 103/2021/TT-BCA của bộ Công An nêu trên. Kợp này, Viện kiểm sát cùng cấp tại thời điểm đề nghị cũng không phát hiện ra sai sót của Trại giam T dẫn đến Quyết định giảm thời hạn chấp hành án phạt tù của Tòa án nhân dân tỉnh T cho các trường họp này là không đúng quy định.
3. Nội dung cần rút kinh nghiệm
Khi phạm nhân thuộc trường hợp tiếp tục thực hiện hành vi phạm tội trong thời gian bị tạm giữ, tạm giam hoặc được tại ngoại, áp dụng biện pháp bảo lĩnh, đặt tiền đế bảo đảm, cấm đi khỏi nơi cứ trú, tạm hoãn xuất cảnh của tố tụng hình sự và sau đó lại bị kết án bằng bản án khác có hiệu lực pháp luật, thì hai quý đầu chấp hành án phạt tù phạm nhân chỉ được xếp loại “kém”.
Sau đó, đối chiếu với điều kiện tại điểm b khoản 1 Điều 6 Thông tư liên tịch số
02/2013/TTLT-BCA- BQP-TANDTC-VKSNDTC ngày 15/5/2013 (của Bộ Công an, Bộ quốc phòng, TAND tối cao, VKSND tối cao hướng dẫn thi hành các quy định về giảm thời hạn chấp hành án phạt tù đối với phạm nhân) để xác định phạm nhân có đủ điều kiện chung để được xét giảm thời hạn chấp hành án phạt tù theo quy định tại Điều 6 Thông tư liên tịch số 02/2013/TTLT hay không để quyết định việc xét giảm thời hạn chấp hành án phạt tù.
