Bồi thẩm đoàn là một tập hợp thường dân được toàn án ủy nhiệm việc xét xử một vụ án, thuộc hệ thống pháp luật Anh – Mỹ. Nhiệm vụ của bồi thẩm đoàn là xem xét và cân nhấc các bằng chứng để tuyên án có tội hay vô tội sau khi nghe công tố viên và luật sư tranh tụng.
Hội thẩm nhân dân là đại diện của nhân dân trước Toà án trong quá trình thực thi quyền tư pháp. Thông qua hội thẩm sẽ phản ánh được một cách khách quan suy nghĩ, tâm tư của quần chúng nhân dân trong xét xử vụ án.
Mặc dù có nhiều điểm giống nhau như thể hiện được vai trò đại diện tham gia vào giải quyết vụ án hình sự nhưng giữa 02 chế định trên vẫn có những điểm khác biệt, phản ánh bản chất của hai hệ thống pháp luật: Anh – Mỹ và Việt Nam.
Những điểm khác biệt giữa bồi thẩm đoàn và hội thẩm nhân dân
|
Tiêu chí
|
Bồi thẩm đoàn
|
Hội thẩm nhân dân
|
|
Hệ thống pháp luật
|
Thông luật (như Mỹ, Anh, Hồng Công,..)
|
Việt Nam
|
|
Quá trình hình thành
|
Tuyển chọn từ người dân, sau đó thực hiện bốc thăm
|
Do Hội đồng nhân nhân hoặc Thẩm phán tuyển chọn
|
|
Tên gọi thành viên
|
Bồi thẩm viên
|
Hội thẩm nhân dân
|
|
Thời gian hoạt động
|
Ngắn (trong 1 vụ án)
Từ khi được lựa chọn đến khi giải quyết xong vụ án
|
Dài (thường 5 năm).
Từ khi được bầu đến khi hết nhiệm kỳ
|
|
Việc lựa chọn
|
Ngẫu nhiên
|
Mang tính cơ cấu
|
|
Đối tượng lựa chọn
|
Bất kỳ ai đáp ứng đủ điều kiện
|
Thường lựa chọn những người đang công tác trong một số lĩnh vực nhất định, có uy tín, kinh nghiệm làm công tác xét xử,….
|
|
Cơ quan tham gia vào việc lựa chọn
|
Toà án
|
Toà án,Uỷ ban Mặt trận tổ quốc, Hội đồng nhân nhân
|
|
Chấm dứt tư cách
|
Xét xử xong, bị loại trong quá trình xét xử
|
Hết nhiệm kỳ, bãi nhiệm,miễn nhiệm
|
|
Trở lại tư cách
|
Được lựa chọn ngẫu nhiên trở lại sau 1 - 3 năm
|
Được bầu lại ở nhiệm kỳ tiếp theo
|
|
Chế tài đối với hành vi trốn tránh nghĩa vụ
|
Phạt tiền, phạt tù
|
Bãi nhiệm, miễn nhiệm
|
|
Mức chi cho một người/ngày
|
40-50 USD
|
90.000 đồng (theo điểm d khoản 1 Điều 2 Quyết định 41/2012/QĐ-TTg)
|
|
Phụ cấp hoạt động của Trưởng đoàn, Phó Trưởng đoàn
|
Không
|
Trưởng đoàn 40% lương cơ sở; Phó trưởng đoàn: 30% lương cơ sở (Điều 22 Nghị quyết 1213/2016/UBTVQH13)
|
|
Chế độ bảo vệ
|
Có
|
Không
|
|
Chế độ trang phục
|
Không
|
Có
|
|
Chế độ cách ly
|
Có
|
Không
|
|
Số lượng thành viên khi giải quyết 1 vụ án
|
Thường là 12 người
|
Cấp tỉnh: 03 người; Cấp huyện: 02 người
|
|
Mức độ tham gia vào quá trình xét xử
|
Toàn bộ quá trình xét xử vụ án
|
Giai đoạn đầu của quá tình xét xử
|
|
Vai trò trong xét xử
|
Quyết định bị cáo có tội hay vô tội
|
Mang tính tư vấn, phát biểu cảm nghĩ nhiều hơn
|
Thông qua việc phân tích khác biệt giữa 02 chế định sẽ cho thấy cái nhìn đầy đủ về ưu điểm, khuyết điểm. Từ đó, có thể lựa chọn điểm hay, nỗi bật của “bồi thẩm đoàn” để hoàn thiện tổ chức và hoạt động của “Hội thẩm nhân dân” ở Việt Nam.
Cập nhật bởi DuTiepKhac ngày 15/10/2018 10:18:18 SA
Pháp luật vô hình, tuy không thể thấy nhưng phải biết!
