Nhãn bao bì thuốc lá không có tác dụng giáo dục

Luật phòng, chống tác hại thuốc lá và Thông tư05/2013/TTLT-BYT-BCT hướng dẫn ghi/in nhãn bao bì thuốc lá chính thức có hiệu lực từ ngày 01/5/2013. Hình ảnh nhãn bao bì thuốc lá tác động mạnh, tạo cảm giác ghê rợn khi tiếp cận.

Tuy nhiên hình ảnh đó chỉ có ‘giá trị’ đối với những người ... không hút thuốc. Đối với người hút thuốc, trẻ nhỏ (chưa đủ nhận thức) gần như không mấy tác dụng. Một số người khác nghiện thuốc ‘nhìn thấy ớn’ đã chuẩn bị sẵn một ... bao khác tự chế thật xịn, đẹp mắt để mua thuốc điếu bỏ vào bao tự chế hút cho ngon cái miệng.

Thế là, bao thuốc lá của nhà sản xuất trở nên dư thừa, gây lãng phí cho xã hội; nhãn mác bao bì in theo quy định trở nên vô dụng, mục đích cảnh báo không còn hiệu quả. Không ít người dù biết tác hại của thuốc lá, nhưng vì cái tác hại đó diễn ra từ từ, lâu dài trong cả đời người nên họ vẫn cho rằng ‘có sao đâu’! Hút thôi…

Theo điều tra toàn cầu về người hút thuốc lá, thế giới có khoảng 1,3 tỷ người hút thuốc lá, trong đó có tới 84% số người hút thuốc lá sống tại các nước đang phát triển.

Hình ảnh có chuyển tải đúng thực tế?

Việt Nam là quốc gia đứng thứ 15 có số lượng người sử dụng thuốc lá cao nhất thế giới. Tỷ lệ đang hút thuốc lá, thuốc lào hiện nay (tổng dân số từ 15 tuổi trở lên) là 23,8% tương đương 15,3 triệu người, trong đó, tỷ lệ hút thuốc lá điếu là 19,9% (khoảng 12,8 triệu người), tỷ lệ hút thuốc lào là 6,4% (khoảng 4,1 triệu người), còn lại là tỷ lệ sử dụng các dạng thuốc lá khác. Trong số người trưởng thành, tỷ lệ hút thuốc lá ở nam giới là 47,4% và ở nữ giới là 1,4%. Nhóm tuổi có tỷ lệ hút thuốc lá cao nhất là trong độ tuổi lao động (từ 25 đến 50 tuổi). Tỷ lệ hút thuốc lá ở nông thôn cao hơn so với thành thị, người nghèo có tỷ lệ hút thuốc lá cao hơn người giàu. Thanh thiếu niên bắt đầu sử dụng thuốc lá sớm và dễ dàng tiếp cận thuốc lá.

Đối với người hút thuốc lá thụ động: tỷ lệ bị phơi nhiễm với khói thuốc lá tại nhà là 67,6% và tại nơi làm việc là 49,0%. Đặc biệt, tỷ lệ phơi nhiễm với khói thuốc lá ở nhà của phụ nữ gần 70%, của trẻ em gần 50%.

 Xem ra giải pháp tối ưu trước mắt là nâng giá thuốc lên một con số “sốc” mới có tác dụng hạn chế.

Mình thấy bao bì thuốc lá nào cũng có ghi là “Hút thuốc lá có hại cho sức khỏe” nhưng những doanh nghiệp, cơ sở này họ kiếm tiền từ việc bán thuốc lá mà, nên cũng chỉ làm cho đúng thủ tục thôi. Chứ nếu làm đúng quy định rồi người mua mỗi lần cầm bao thuốc lên sao họ dám hút nữa.

Tác hại của thuốc lá thì ai cũng biết. Nhưng nhiều người vẫn hút hằng ngày, thậm chí là hằng giờ mặc dù trên bao thuốc luôn là những lời cảnh báo chết người. Tuy nhiên, người ta vẫn hay nói “chưa thấy quan tài chưa đổ lệ”, ở đây cũng vậy, tuy là có hại nhưng trước mắt họ chưa thấy được nên chưa sợ.

Mặc dù việc dán nhãn bao bì trên thuốc lá không ảnh hưởng tới việc người đó có tiếp tục hút hay không. Nhưng mình vẫn cho rằng điều này vẫn mang tính giáo dục đối với các bạn trẻ hay là trẻ em. Việc cảnh báo những điều không tốt đối với thuốc lá là rất cần thiết.

Không thể phủ nhận một điều rằng Việt Nam là một trong số những quốc gia có số lượng người hút thuốc lá cao nhất thế giới. Theo như bài viết của tác giả thì tỷ kệ đang hút thuốc lá hiện nay tại Việt Nam là 23,8% dân số tương đương với 15,3 triệu người. Đây quả thật là con số khổng lồ so với số dân trong nước và là con số không nên có vì hầu như ai cũng biết được tác hại của thuốc lá. Đúng như trong bài viết mà tác giả đã chia sẻ nhãn bao bì thuốc lá không có tác dụng giáo dục và cũng không thể ngăn chặn người hút thuốc lá. Chúng ta có thể thấy trên mỗi bao bì thuốc lá đều có những hình ảnh ghê rợn hay những câu nói mang tính cảnh báo như: “Hút thuốc lá có thể gây ra ung thư phổi”…Và theo tôi thì không cần những hình ảnh này cũng như không cần những câu đe dọa thì nhiều người hút thuốc lá cũng nhận thức được mối nguy hại khi hút thuốc lá không chỉ cho bản thân mà còn cho gia đình của họ nói chi đến những đứa trẻ vị thành niên tò mò về cuộc sống và chưa hiểu được sự nguy hiểm của thuốc lá. Do đó, có thể thấy chỉ việc gây sợ hãi hay răn đe bằng bao bì để ngăn chặn việc hút thuốc lá là không đem lại hiệu quả tích cực. Tôi đồng tình với quan điểm tác giả là có thể tăng giá thành thuốc lá và giới hạn độ tuổi được phép mua thuốc lá. Cảm ơn tác giả vì bài viết rất hữu ích.

Hãy suy nghĩ một cách đơn giản là việc ghi nhãn bao bì như vậy là một trong các cách tuyên truyền phòng chống tác hại thuốc lá. Theo mình thấy thì việc ghi nhãn như vậy là việc hoàn toàn đúng và nên tiếp tục thực hiện. Bên cạnh đó nhà nước vẫn có rất nhiều biện pháp khác điều chỉnh, giáo dục hạn chế thuốc lá. Quan trọng là ý thức của những người hút, khi họ đã nghiện rồi thì dù có làm gì, giáo dục ra sao thì họ vẫn hút mà thôi.

Việc hút thuốc là một việc nguy hiểm, ảnh hưởng lớn đến sức khỏe của người hút cũng như mọi người xung quanh. Theo quan điểm của tôi thì nhãn bao bì thuốc là để cảnh báo sự nguy hiểm cũng như tác hại của thuốc lá để hạn chế người hút chứ không đặt ra vấn đề giáo dục ở đây.

Mặc dù ai cũng biết là hút thuốc lá rất độc hại không chỉ ảnh hưởng tới sức khỏe của mình mà còn nhìn những xung quanh khi hít phải. Về quy định đặt những hình ảnh hay cảnh báo là hoàn toàn đúng đắn vì nhắc nhở cho người hút về tác hại của thuốc lá.

Cảm ơn những chia sẻ của bạn. Việc sản xuất thuốc lá phải in cách báo sức khỏe trên bao bì để người sử dụng biết rõ hơn về tác hại của nó là điều cần thiết. Tuy nhiên, việc này không làm hạn chế được những tác hại mà thuốc lá mang lại.

Cảm ơn thông tin bài viết của bạn. Nghiên cứu của WHO (Tổ chức Y tế thế giới) năm 2006 cho thấy việc in cảnh báo sức khỏe bằng hình ảnh sẽ giúp tránh được khoảng 300-700 ca tử vong sớm mỗi năm trong nhiều thập kỷ. Theo nghiên cứu về chi phí - hiệu quả của Viện Chiến lược Chính sách Y tế thì việc in cảnh báo sức khỏe bằng hình ảnh tại Việt Nam có chi phí thấp nhất trong các biện pháp phòng, chống tác hại của thuốc lá và hiệu quả lại rất cao. Một vấn đề quan trọng hơn là hiện nay độ tuổi bắt đầu hút thuốc của thanh thiếu niên Việt Nam rất trẻ (từ 13-15 tuổi). Ở độ tuổi này, các em không ý thức được tính độc hại của thuốc lá, hút thuốc chủ yếu do bắt chước bạn bè và người lớn. Việc áp dụng cảnh báo sức khỏe bằng hình ảnh sẽ giúp các em có nhận thức tốt hơn về tác hại của việc hút thuốc và các yếu tố độc hại có trong khói thuốc và không bắt đầu hút thuốc. Như vậy sẽ bảo vệ thế hệ trẻ khỏi sự tàn phá bởi các căn bệnh do thuốc lá gây ra trong tương lai.

Cảm ơn thông tin hữu ích bạn đã chia sẻ.
Theo mình thì ngoài nhãn bao bì thuốc lá ra thì thái độ của những người xung quanh cũng có ý nghĩa rất quan trọng trong việc giảm thiểu tình trạng của người hút thuốc lá. Bằng chứng là tại những khu vực "cấm hút thuốc" hoặc nơi tập trung những người "không thích mùi khói thuốc" thì người nghiện thuốc lá cũng dè dặt hoặc thậm chí là không dám lôi bao thuốc ra hút. Nếu chỗ nào cũng như vậy thì người nghiện thuốc dần dà cũng sẽ cảm thấy mình bị lạc quẻ trong xã hội và muốn hòa nhập chỉ có 1 lựa chọn là từ bỏ thuốc lá.