1. ĐIỀU KIỆN ĐỂ NHẬN CON NUÔI CỦA NGƯỜI VIỆT NAM ĐỊNH CƯ Ở NƯỚC NGOÀI
Căn cứ khoản 1 Điều 29 Luật nuôi con nuôi 2010 quy định:
“Điều 29. Điều kiện đối với người nhận con nuôi
1. Người Việt Nam định cư ở nước ngoài, người nước ngoài thường trú ở nước ngoài nhận người Việt Nam làm con nuôi phải có đủ các điều kiện theo quy định của pháp luật nước nơi người đó thường trú và quy định tại Điều 14 của Luật này.
[...]”
Như vậy, để người Việt Nam định cư ở nước ngoài nhận nuôi con nuôi tại Việt Nam cần phải đáp ứng điều kiện pháp luật của nước nơi người đó thường trú và quy định tại Điều 14 Luật nuôi con nuôi 2010 như sau.
Điều kiện đối với người nhận con nuôi:
1/ Có năng lực hành vi dân sự đầy đủ;
2/ Hơn con nuôi từ 20 tuổi trở lên;
3/ Có điều kiện về sức khỏe, kinh tế, chỗ ở bảo đảm việc chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con nuôi;
4/ Có tư cách đạo đức tốt.
Lưu ý: Các trường hợp không được phép nhận nuôi con nuôi
1/ Đang bị hạn chế một số quyền của cha, mẹ đối với con chưa thành niên;
2/ Đang chấp hành quyết định xử lý hành chính tại cơ sở giáo dục, cơ sở chữa bệnh;
3/ Đang chấp hành hình phạt tù;
4/ Chưa được xóa án tích về một trong các tội cố ý xâm phạm tính mạng, sức khỏe, nhân phẩm, danh dự của người khác; ngược đãi hoặc hành hạ ông bà, cha mẹ, vợ chồng, con, cháu, người có công nuôi dưỡng mình; dụ dỗ, ép buộc hoặc chứa chấp người chưa thành niên vi phạm pháp luật; mua bán, đánh tráo, chiếm đoạt trẻ em.
2. HỒ SƠ, THỦ TỤC NHẬN NUÔI CON NUÔI
2.1.1 Về hồ sơ
Căn cứ Điều 31 Luật nuôi con nuôi 2010 quy định về hồ sơ trường hợp này như sau:
1/ Đơn xin nhận con nuôi;
2/ Bản sao Hộ chiếu hoặc giấy tờ có giá trị thay thế;
3/ Văn bản cho phép được nhận con nuôi ở Việt Nam;
4/ Bản điều tra về tâm lý, gia đình;
5/ Văn bản xác nhận tình trạng sức khỏe;
6/ Văn bản xác nhận thu nhập và tài sản;
7/ Phiếu lý lịch tư pháp;
8/ Văn bản xác nhận tình trạng hôn nhân;
Lưu ý: Các hồ sơ từ 2,3,4,5,6,7,8 là do cơ quan có thẩm quyền của nước nơi người nhận con nuôi thường trú lập, cấp hoặc xác nhận.
2.1.2 Về thủ tục
Căn cứ khoản 1 Điều 17 Nghị định 19/2011/NĐ-CP quy định:
“Điều 17. Thủ tục nộp và tiếp nhận hồ sơ của người nhận con nuôi nước ngoài
Thủ tục nộp và tiếp nhận hồ sơ của người Việt Nam định cư ở nước ngoài, người nước ngoài thường trú ở nước ngoài nhận trẻ em Việt Nam làm con nuôi được thực hiện theo quy định tại khoản 3 Điều 31 của Luật Nuôi con nuôi và quy định cụ thể sau đây:
1. Trường hợp nhận con nuôi đích danh, thì người nhận con nuôi trực tiếp nộp hồ sơ tại Cục Con nuôi. Trường hợp có lý do chính đáng mà không thể trực tiếp nộp hồ sơ tại Cục Con nuôi, người nhận con nuôi ủy quyền bằng văn bản cho người có quan hệ họ hàng, thân thích thường trú tại Việt Nam nộp hồ sơ tại Cục Con nuôi hoặc gửi hồ sơ cho Cục Con nuôi qua đường bưu điện theo hình thức gửi bảo đảm.
[...]”
Như vậy, theo trường hợp người được nhận con nuôi được chỉ đích danh sẽ nộp hồ sơ tại Cục con nuôi, trường hợp không thể nộp trực tiếp sẽ theo quy định trên.
Lưu ý: Các hồ sơ nêu trên cần phải được hợp pháp hóa lãnh sự (căn cứ theo Điều 30 Luật nuôi con nuôi 2010).
Ngoài ra, thời hạn 15 ngày, kể từ ngày nhận được hồ sơ do Sở Tư pháp trình, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh quyết định cho trẻ em làm con nuôi nước ngoài (căn cứ theo Điều 37 Luật nuôi con nuôi 2010).
