Hiện nhiều phụ huynh và con em đang phấn khởi với niềm vui đến trường đầu năm học mới. Tuy nhiên, trước niềm vui đó, nhiều phụ huynh cũng mang nỗi lo lắng và phàn nàn về mức thu đầu năm học. Bởi những khoản thu ngoài học phí là quá lớn so với một hộ gia đình bình thường.
Trường hợp lợi dụng danh nghĩa Ban đại diện cha mẹ học sinh tiến hành thu các khoản phí không đúng theo quy định không còn là hiếm, tình trạng này đang được lên án và cần có biện pháp xử phạt nghiêm minh. Do không nắm rõ các quy định nên phụ huynh cũng không hiểu các khoản thu này “Liệu có được thu đúng hay không?”. Theo đó, bài viết sẽ cung cấp cho người đọc những khoản thu mà Ban đại diện cha mẹ học sinh được phép và không được phép thu theo quy định.
Phần lớn các vụ việc “lạm thu” được nêu trong thời gian qua đều dưới danh nghĩa xã hội hóa, "ép" phụ huynh tự nguyện thông qua ban đại diện cha mẹ học sinh. Với danh nghĩa Ban đại diện cha mẹ học sinh, một bộ phận người mang mục đích trục lợi đã khiến nhiều phụ huynh phải mang nặng các khoản phí khác mà trong quy định không đề cập đến.
Trong đó có những khoản thu không đúng như: tiền vệ sinh, chăm sóc cây cảnh, tiền sân khấu, sân bóng, thăm hỏi ốm đau, hiếu hỉ,… Điển hình là một lớp ở Hà Nội ở phần dự trù kinh phí lên đến hơn 132 triệu đồng, đây chỉ mới là những khoản ngoài lề, chưa bao gồm học phí.
Một lớp học ở Hà Nội có mức dự trù kinh phí hơn 132 triệu đồng
Theo đó, Bộ Giáo dục và Đào tạo (BGDĐT) nghiêm cấm việc lợi dụng danh nghĩa Ban đại diện cha mẹ học sinh để thu các khoản thu ngoài quy định của Thông tư 55/2011/TT-BGDĐT ban hành điều lệ Ban Đại diện cha mẹ học sinh ngày 22/11/2011 của BGDĐT, cụ thể:
Việc tổ chức các hoạt động thực hiện nhiệm vụ, quyền của Ban đại diện cha mẹ học sinh và các nội dung, kế hoạch hoạt động phải được thảo luận, thống nhất trong các cuộc họp cha mẹ học sinh, Ban đại diện cha mẹ học sinh.
Ngoài ra, Theo Điều 10 Thông tư 55/2011/TT-BGDĐT quy định việc thu, chi kinh phí của Ban đại diện cha mẹ học sinh phải bảo đảm nguyên tắc công khai, dân chủ; sau khi chi tiêu phải báo cáo công khai quyết toán kinh phí tại các cuộc họp toàn thể cha mẹ học sinh lớp và các cuộc họp toàn thể Ban đại diện cha mẹ học sinh trường. Không qui định mức kinh phí ủng hộ bình quân cho các cha mẹ học sinh.
.png)
Khoản tiền Ban đại diện cha mẹ học sinh được phép thu
Ban đại diện cha mẹ học sinh chỉ được thu 02 khoản sau:
- Kinh phí hoạt động của Ban đại diện cha mẹ học sinh lớp có được từ sự ủng hộ tự nguyện của cha mẹ học sinh và nguồn tài trợ hợp pháp khác cho Ban đại diện cha mẹ học sinh lớp.
- Kinh phí hoạt động của Ban đại diện cha mẹ học sinh trường được trích từ kinh phí hoạt động của các Ban đại diện cha mẹ học sinh lớp theo khuyến nghị của cuộc họp toàn thể các trưởng ban Ban đại diện cha mẹ học sinh lớp đầu năm học và nguồn tài trợ hợp pháp khác cho Ban đại diện học sinh trường.
Các khoản thu kinh phí hoạt động này được quản lý và sử dụng như sau:
Trưởng ban Ban đại diện cha mẹ học sinh lớp chủ trì phối hợp với giáo viên chủ nhiệm lớp dự kiến kế hoạch chi tiêu kinh phí được ủng hộ, tài trợ và chỉ sử dụng sau khi đã được toàn thể các thành viên Ban đại diện cha mẹ học sinh lớp thống nhất ý kiến;
Trưởng ban Ban đại diện cha mẹ học sinh trường thống nhất với Hiệu trưởng để quyết định kế hoạch sử dụng kinh phí được ủng hộ, tài trợ và chỉ sử dụng sau khi được toàn thể Ban đại diện cha mẹ học sinh trường thống nhất ý kiến.
Khoản tiền Ban đại diện cha mẹ học sinh không được phép thu
Căn cứ tại Khoản 4 Điều 10 Thông tư 55/2011/TT-BGDĐT, quy định về các khoản mà Ban đại diện cha mẹ học sinh không được quyên góp của người học hoặc gia đình người học, như sau:
1. Các khoản ủng hộ không theo nguyên tắc tự nguyện.
2. Các khoản ủng hộ không phục vụ trực tiếp cho hoạt động của Ban đại diện cha mẹ học sinh:
- Bảo vệ cơ sở vật chất của nhà trường, bảo đảm an ninh nhà trường;
- Trông coi phương tiện tham gia giao thông của học sinh;
- Vệ sinh lớp học, vệ sinh trường;
- Khen thưởng cán bộ quản lý, giáo viên, nhân viên nhà trường;
- Mua sắm máy móc, trang thiết bị, đồ dùng dạy học cho trường, lớp học hoặc cho cán bộ quản lý, giáo viên và nhân viên nhà trường;
- Hỗ trợ công tác quản lý, tổ chức dạy học và các hoạt động giáo dục;
- Sửa chữa, nâng cấp, xây dựng mới các công trình của nhà trường.
Thông tư 55/2011/TT-BGDĐT đã quy định cụ thể các trường hợp Ban đại diện được phép hoặc không được phép thu. Theo đó, những tổ chức, các nhân có hành vi cố ý cản trở việc thực hiện Điều lệ Ban đại diện cha mẹ học sinh, vi phạm các quy định của Điều lệ Ban đại diện cha mẹ học sinh và các quy định khác của pháp luật có liên quan đến hoạt động của Ban đại diện cha mẹ học sinh thì tuỳ theo mức độ vi phạm sẽ bị xử lý theo quy định của pháp luật căn cứ Điều 15 Thông tư 55/2011/TT-BGDĐT.
Công văn 1620/BGDĐT-KHTC cũng yêu cầu xử lý nghiêm đối với người đứng đầu cơ sở giáo dục và trách nhiệm cơ quan quản lý Nhà nước về giáo dục trên địa bàn để xảy ra tình trạng thu sai quy định, lạm thu.
Vì môi trường giáo dục trong sạch chính là nền tảng vững chắc cho sự phát triển của con trẻ, cần chấm dứt tình trạng lạm thu này. Phụ huynh và nhà trường cần đồng lòng hơn, trong trường hợp nếu thấy các khoản tiền không hợp lý, thậm chí sai phạm, phụ huynh cần trao đổi ngay trong cuộc họp để nhà trường nhìn nhận và chỉnh sửa.
Bên cạnh đó, về phía nhà trường cũng không nên cố tình chuyển hóa những buổi họp phụ huynh vốn mang ý nghĩa trao đổi về việc giáo dục học sinh thành nơi thu tiền, phục vụ cho nhiều chính sách riêng. Tất cả những khoản thu mà nhà trường thu cần được công khai trên trang web của nhà trường để các phụ huynh tham khảo, có ý kiến từ trước.
Đối với các khoản thu từ Ban đại diện cha mẹ học sinh thì cần được thảo luận và có sự thống nhất của tất cả phụ huynh học sinh khác nhưng phải tuân theo quy định của Thông tư 55/2011/TT-BGDĐT.
