Luật bản quyền và sở hữu trí tuệ

Chào bạn!

Nếu bạn trích dẫn một cách hợp lý tác phẩm của người khác thì không cần phải lo lắng đến vấn đề bản quyền. Nếu bạn sử dụng tác phẩm của người khác đã công bố thì bạn nên có thông tin rõ ràng về nguồn gốc xuất xứ của tác phẩm, không được gây phương hại đến quyền của tác giả. Cũng cần phải nói rằng vấn đề bản quyền tác giả ở Việt Nam chưa thực sự được quan tâm và một số hành vi xâm phạm quyền tác giả nhiều khi không bị xử lý.

Theo Điều 25 của Luật sở hữu trí tuệ quy định về Các trường hợp sử dụng tác phẩm đã công bố không phải xin phép, không phải trả tiền nhuận bút, thù lao thì:

“1. Các trường hợp sử dụng tác phẩm đã công bố không phải xin phép, không phải trả tiền nhuận bút, thù lao bao gồm:

a) Tự sao chép một bản nhằm mục đích nghiên cứu khoa học, giảng dạy của cá nhân;

b) Trích dẫn hợp lý tác phẩm mà không làm sai ý tác giả để bình luận hoặc minh họa trong tác phẩm của mình;

c) Trích dẫn tác phẩm mà không làm sai ý tác giả để viết báo, dùng trong ấn phẩm định kỳ, trong chương trình phát thanh, truyền hình, phim tài liệu;

d) Trích dẫn tác phẩm để giảng dạy trong nhà trường mà không làm sai ý tác giả, không nhằm mục đích thương mại;

đ) Sao chép tác phẩm để lưu trữ trong thư viện với mục đích nghiên cứu;

e) Biểu diễn tác phẩm sân khấu, loại hình biểu diễn nghệ thuật khác trong các buổi sinh hoạt văn hoá, tuyên truyền cổ động không thu tiền dưới bất kỳ hình thức nào;

g) Ghi âm, ghi hình trực tiếp buổi biểu diễn để đưa tin thời sự hoặc để giảng dạy;

h) Chụp ảnh, truyền hình tác phẩm tạo hình, kiến trúc, nhiếp ảnh, mỹ thuật ứng dụng được trưng bày tại nơi công cộng nhằm giới thiệu hình ảnh của tác phẩm đó;

i) Chuyển tác phẩm sang chữ nổi hoặc ngôn ngữ khác cho người khiếm thị;

k) Nhập khẩu bản sao tác phẩm của người khác để sử dụng riêng.”

Vấn đề bản quyền đối với những tác phẩm cũ thì bạn có thể tham khảo theo quy tại Điều 27 của Luật sở hữu trí tuệ về thời hạn bảo hộ quyền tác giả:   

 1. Quyền nhân thân quy định tại các khoản 1, 2 và 4 Điều 19 của Luật này được bảo hộ vô thời hạn.

2. Quyền nhân thân quy định tại khoản 3 Điều 19 và quyền tài sản quy định tại Điều 20 của Luật này có thời hạn bảo hộ như sau:

a) Tác phẩm điện ảnh, nhiếp ảnh, sân khấu, mỹ thuật ứng dụng, tác phẩm khuyết danh có thời hạn bảo hộ là năm mươi năm, kể từ khi tác phẩm được công bố lần đầu tiên. Trong thời hạn năm mươi năm, kể từ khi tác phẩm điện ảnh, tác phẩm sân khấu được định hình, nếu tác phẩm chưa được công bố thì thời hạn được tính từ khi tác phẩm được định hình; đối với tác phẩm khuyết danh, khi các thông tin về tác giả được xuất hiện thì thời hạn bảo hộ được tính theo quy định tại điểm b khoản này;

b) Tác phẩm không thuộc loại hình quy định tại điểm a khoản này có thời hạn bảo hộ là suốt cuộc đời tác giả và năm mươi năm tiếp theo năm tác giả chết; trong trường hợp tác phẩm có đồng tác giả thì thời hạn bảo hộ chấm dứt vào năm thứ năm mươi sau năm đồng tác giả cuối cùng chết;

c) Thời hạn bảo hộ quy định tại điểm a và điểm b khoản này chấm dứt vào thời điểm 24 giờ ngày 31 tháng 12 của năm chấm dứt thời hạn bảo hộ quyền tác giả.

Thân ái !

Theo quy định của Luật sở hữu trí tuệ thì nếu bạn sử dụng tác phẩm nhằm mục đích thương mại thì bạn không cần phải xin phép nhưng phải trả tiền nhuận bút cho chủ sở hữu quyền tác giả.

Điều 26 của Luật sở hữu trí tuệ về các trường hợp sử dụng tác phẩm không phải xin phép nhưng phải trả tiền nhuận bút, thù lao: 1. Tổ chức phát sóng sử dụng tác phẩm đã công bố để thực hiện chương trình phát sóng có tài trợ, quảng cáo hoặc thu tiền dưới bất kỳ hình thức nào không phải xin phép nhưng phải trả tiền nhuận bút, thù lao cho chủ sở hữu quyền tác giả theo quy định của Chính phủ.

2. Tổ chức, cá nhân sử dụng tác phẩm quy định tại khoản 1 Điều này không được làm ảnh hưởng đến việc khai thác bình thường tác phẩm, không gây phương hại đến các quyền của tác giả, chủ sở hữu quyền tác giả; phải thông tin về tên tác giả và nguồn gốc, xuất xứ của tác phẩm.

3. Việc sử dụng tác phẩm trong các trường hợp quy định tại khoản 1 Điều này không áp dụng đối với tác phẩm điện ảnh.

Thân ái!

Chào bạn, đối với câu hỏi của bạn, Luật Gia Phát xin trả lời như sau:

Thứ nhất về hành vi trích dẫn

Điều 25 Luật Sở hữu trí tuện năm 2005 (sửa đổi và bổ sung năm 2009) quy định các trường hợp sử dụng tác phẩm đã công bố không phải xin phép, không phải trả tiền nhuận bút, thù lao, trong đó có các hành vi trích dẫn sau:

+ Trích dẫn hợp lý tác phẩm mà không làm sai ý tác giả để bình luận hoặc minh họa trong tác phẩm của mình;

+ Trích dẫn tác phẩm mà không làm sai ý tác giả để viết báo, dùng trong ấn phẩm định kỳ, trong chương trình phát thanh, truyền hình, phim tài liệu;

+ Trích dẫn tác phẩm để giảng dạy trong nhà trường mà không làm sai ý tác giả, không nhằm mục đích thương mại;

Đối chiếu với các quy định trên, trường hợp bạn trích dẫn hợp lý các tác phẩm mà không làm sai ý tác giả, không làm phương hại đến các quyền của tác giả thì bạn sẽ không phải xin phép, không phải trả tiền nhuận bút, thù lao đối với hành vi trích dẫn đó. Về việc trích dẫn như thế nào là hợp lý thì phải tùy thuộc vào từng hoàn cảnh, từng đối tượng cụ thể. Trường hợp trong nguồn bạn trích dẫn có ghi: “ Bạn có thể sử dụng những thông tin có bản quyền dưới dạng trích dẫn và không vượt quá 500 từ hoặc 10% bài viết” thì mức trích dẫn hợp lý ở đây là không quá 500 từ hoặc 10% bài viết. Trường hợp vượt quá, bạn bắt buộc phải trả thù lao và/hoặc xin phép tác giả theo quy định pháp luật.

Thứ hai về thời hạn bảo hộ quyền tác giả

Đối với quyền sao chép tác phẩm mà bạn sử dụng thì thời hạn bảo hộ được quy định như sau: 
+ Tác phẩm điện ảnh, nhiếp ảnh, mỹ thuật ứng dụng, tác phẩm khuyết danh có thời hạn bảo hộ là bảy mươi lăm năm, kể từ khi tác phẩm được công bố lần đầu tiên; đối với tác phẩm điện ảnh, nhiếp ảnh, mỹ thuật ứng dụng chưa được công bố trong thời hạn hai mươi lăm năm, kể từ khi tác phẩm được định hình thì thời hạn bảo hộ là một trăm năm, kể từ khi tác phẩm được định hình;
+ Tác phẩm không thuộc loại hình quy định nêu trên thì có thời hạn bảo hộ là suốt cuộc đời tác giả và năm mươi năm tiếp theo năm tác giả chết; trường hợp tác phẩm có đồng tác giả thì thời hạn bảo hộ chấm dứt vào năm thứ năm mươi sau năm đồng tác giả cuối cùng chết; 

Thời hạn bảo hộ trên chấm dứt vào thời điểm 24 giờ ngày 31 tháng 12 của năm chấm dứt thời hạn bảo hộ quyền tác giả.

Trân trọng!