Pháp luật chưa có quy định cụ thể về tính "tự nguyện" trong tội phạm về tình dục. Do đó dẫn đến không ít người lợi dụng sự chưa rõ ràng trong việc này để trốn tránh trách nhiệm pháp lý. Dưới đây là một số ý kiến trong việc xác định tính tự nguyện trong quan hệ tình dục để làm căn cứ xác định tội phạm về tình dục.
Tự nguyện trong quan hệ tình dục - Ảnh minh họa
Hai bên tham gia quan hệ tình dục có đủ năng lực hành vi dân sự
Năng lực hành vi dân sự là gì?
“Năng lực hành vi dân sự của cá nhân là khả năng của cá nhân bằng hành vi của mình xác lập, thực hiện quyền, nghĩa vụ dân sự.” – Điều 19 Bộ luật dân sự 2015 (BLDS)
Tư cách chủ thể của cá nhân chỉ đầy đủ, hoàn thiện, độc lập khi họ có đầy đủ năng lực hành vi dân sự, ngoài năng lực pháp luật dân sự vốn là thuộc tính được pháp luật ghi nhận cho mọi cá nhân.
Nếu năng lực pháp luật dân sự là tiền đề, là quyền dân sự khách quan của chủ thể thì năng lực hành vi là khả năng hành động của chính chủ thể để tạo ra các quyền, thực hiện quyền và nghĩa vụ của họ. Ngoài ra, năng lực hành vi dân sự còn bao hàm cả năng lực tự chịu trách nhiệm dân sự khi vi phạm nghĩa vụ dân sự.
Năng lực hành vi đầy đủ
Người thành niên là người từ đủ 18 tuổi trở lên có năng lực hành vi dân sự đầy đủ, trừ trường hợp bị tuyên bố mất năng lực hành vi hoặc hạn chế năng lực hành vi dân sự.
Những người từ đủ 18 tuổi trở lên được suy đoán là có năng lực hành vi dân sự đầy đủ. Họ chỉ bị mất năng lực hành vi hoặc bị hạn chế năng lực hành vi khi có quyết định của toà án về việc hạn chế hoặc mất năng lực hành vi dân sự.
===> Do đó đây là căn cứ quan trọng để xác định tính tự nguyện trong tội phạm về tình dục.
Làm thế nào xác định được tính tự nguyện khi lời khai hai bên mâu thuẫn nhau?
Trong thực tế có nhiều trường hợp lời nói của hai bên chủ thể tham gia quan hệ tình dục là không trùng khớp nhau. Ví dụ như: Người nam cho rằng đây là tự nguyện quan hệ nhưng người nữ lại bảo mình trong lúc đó thì mình bị ép buộc. Hoặc giữa các bên sau khi quan hệ tình dục xảy ra mâu thuẫn, người nữ lật lọng nói mình không thuận tình...Trong những trường hợp như thế này thì phải làm sao?
1. Khởi tố vụ án hình sự
Theo quy định tại Điều 105 của Bộ luật tố tụng hình sự thì vụ án về tội phạm hiếp dâm quy định tại Điều 111 của Bộ luật hình sự chỉ được khởi tố theo yêu cầu của người bị hại hoặc của người đại diện hợp pháp của người bị hại là người chưa thành niên, người có nhược điểm về tâm thần hoặc thể chất.
2. Điều tra
Các bên tiến hành cho lờ khai và chứng mình quan điểm của mình. Cụ thể:
+ Nếu bên nữ cho rằng hành vi quan hệ tình dục giữ hai bên là không tự nguyện. Bản thân là do người nam ép thì phải đưa ra được các căn cứ xác đáng. Ví dụ như thông qua vết trầy xước trên cơ thể, tỉ lệ tổn thương của cơ quan sinh dục và các bằng chứng liên quan việc mình có mặt tại hiện trường xảy ra việc quan hệ là do mục đích có sắp xếp từ trước của người nam. Yêu cầu tiến hành lập "Biên bản khám xét dấu vết" để đi đến "kết luận giám định pháp y về tình dục". Khi bị ép buộc bản thân cũng đã có những biện pháp chống trả nhưng không có hiệu quả hoặc để lại hậu quả gì trên người của của đối phương... Căn cứ vào lời khai của bên nữ cơ quan chức năng tiến hành giám định, xác nhận tính chính xác của các mốc thời gian sự kiện được nhắc đến trong lời khai. Đồng thời đối chiếu với bên nam để đi đến kết luận.
+ Bên nam cũng phải đưa ra các bằng chứng cho rằng lúc xảy ra quan hệ bên nữ là hoàn toàn tự nguyện. Ví dụ như không có phản kháng lại hành động của bên nam, phối hợp trong suốt quá trình xảy ra sự việc hoặc có những đè xuất dẫn đến xảy ra sự việc. Đưa ra lý do lý giải việc bên nữ thay đổi lời khai, chứng minh giữa hai bên sau khi xảy ra quan hệ thì nảy sinh mâu thuẫn và các sự việc và hành động của bên nữ như: muốn tiến đến hôn nhân nhưng bên nam không đồng ý, đòi bồ thường tổn thất tinh thần nhưng bên nam không có khả năng... Chỉ ra sự mâu thuẫn trong lời khai của bên nữ về các mốc thời gian, sự kiện cũng như sự bất hợp lý...
Cơ quan chức năng điều tra chứng thực lời khai. Sau đó xác nhận trách nhiệm pháp lý của các bên.
Quyết định của tòa án là quyết định cuối cùng xem bên nào có lỗi trong vụ việc trên.
Nếu các bên vẫn không đồng ý phán quyết của tòa có thể kháng án.
Nếu hai bên quan hệ tình dục mà không có các yếu tố nêu trên thì được xem là tự nguyện trong quan hệ tình dục
* Lưu ý: Quan hệ tình dục với người bị tâm thần thì được xem là không mang tính chất tự nguyện dù lúc thực hiện hành vi cả hai bên là thuận tình.
Cụ thể xem chi tiết tại đây.
>>> Xem thêm Bao nhiêu tuổi thì được quan hệ tình dục?
Cập nhật bởi NguyenThanhNgan123 ngày 22/09/2020 09:54:38 SA