>>>Hướng dẫn cách xử lý khi giấy chứng nhận quyền sử dụng đất có sai sót
Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất là chứng thư pháp lý để Nhà nước xác nhận quyền sử dụng đất hợp pháp của người có quyền sử dụng đất theo khoản 16 Điều 3 Luật Đất đai 2013 và là một quyết định hành chính theo Phần I.1 tại Giải đáp số 02/GĐ – TANDTC ngày 19/9/2016 của Tòa án nhân dân tối cao.
Vậy trường hợp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đã cấp trái quy định pháp luật, ảnh hưởng quyền lợi ích hợp pháp của người dân thì người dân có quyền khởi kiện yêu cầu hủy hay không? Nếu có Tòa án hủy giấy chứng nhận quyền sử dụng đất trong trường hợp nào và Tòa án nào có thẩm quyền?
Để trả lời những thắc mắc trên, trước hết chúng ta cần tìm hiểu các quy định sau:
- Thứ nhất, theo khoản 2 Điều 34 Bộ luật tố tụng dân sự 2015 quy định quyết định cá biệt là quyết định đã được ban hành về một vấn đề cụ thể và được áp dụng một lần đối với một hoặc một số đối tượng cụ thể. Trường hợp vụ việc dân sự có liên quan đến quyết định này thì phải được Tòa án xem xét trong cùng một vụ việc dân sự đó.
Xét theo quy định trên, Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất là một quyết định cá biệt bởi nó quy định về một vấn đề cụ thể là chứng nhận quyền sử dụng đất cho một hoặc một số đối tượng cụ thể. Khi cơ quan có thẩm quyền cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho một chủ thể nào đó mà đương sự trong vụ án dân sự cho rằng việc cấp giấy đó là không đúng quy định pháp luật, ảnh hưởng đến quyền và lợi ích hợp pháp của họ thì họ có quyền yêu cầu Tòa án hủy giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đó trong cùng một vụ án dân sự.
- Thứ hai, khoản 2 Điều 105 Luật Đất đai 2013 quy định Ủy ban nhân dân cấp huyện cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho hộ gia đình, cá nhân. Theo đó, Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất là một quyết định hành chính cá biệt do Uỷ ban nhân dân cấp huyện ban hành.
- Thứ ba, theo khoản 4 Điều 34 Bộ luật tố tụng dân sự 2015 thì thẩm quyền của cấp Tòa án giải quyết vụ việc dân sự trong trường hợp có xem xét việc hủy quyết định cá biệt trên được xác định theo quy định tương ứng của Luật tố tụng hành chính về thẩm quyền của Tòa án nhân dân cấp huyện, Tòa án nhân dân cấp tỉnh.
- Thứ tư, theo khoản 4 Điều 32 Bộ luật tố tụng hành chính 2015 thì Toà án nhân dân cấp tỉnh có thẩm quyền giải quyết khiếu kiện quyết định hành chính, hành vi hành chính của Ủy ban nhân dân cấp huyện, Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện trên cùng phạm vi địa giới hành chính với Tòa án.
Như vậy, khi Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất do UBND cấp huyện cấp trái quy định pháp luật, ảnh hưởng quyền lợi ích hợp pháp của người dân thì chỉ Tòa án nhân dân cấp tỉnh nơi có đất mới có thẩm quyền hủy giấy chứng nhận. Song, đối với trường hợp khởi kiện vụ án dân sự có liên quan đến yêu cầu hủy Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất thì trước tiên vẫn phải nộp đơn khởi kiện đến Tòa án cấp huyện. Nếu trong quá trình xét xử nhận thấy phải hủy Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất thì Tòa huyện mới chuyển vụ án lên Tòa tỉnh.
