Hẹn trả nợ vào ngày... 30-2

Giấy nhận nợ ghi ngày trả nợ và lãi là 30-2-2012. Người viết nói do bị ép buộc, đe dọa nên mới bấn loạn tinh thần mà nhận nợ. Chủ nợ thì nói có cho vay. Giấy nhận nợ hẹn trả vào một ngày không có trong thực tế như vậy thì có giá trị pháp lý hay không?

Ngày 21-8-2011, ông V. (xã Bình Quới, huyện Châu Thành, tỉnh Long An) viết một giấy nhận nợ với nội dung: có mượn của ông D. (ngụ đường Lê Văn Thọ, P.9, Q.Gò Vấp, TP.HCM) 100 triệu đồng để góp vốn làm ăn từ năm 2000, sau sáu tháng, ngày 30-2-2012, sẽ trả đủ số tiền vốn và lãi theo lãi suất ngân hàng. Tháng 3-2012, ông D. khởi kiện ông V. ra TAND huyện Châu Thành.

Tòa án công nhận giấy nợ

Tháng 7-2012, TAND huyện Châu Thành xử sơ thẩm vụ kiện. Tại tòa, ông V. trình bày ông không vay tiền của ông D., do bị ông D. kêu “xã hội đen” đến ép buộc, khống chế nên ông phải viết giấy nợ trên. Cũng theo ông V., do sau khi viết xong giấy nợ, ông D. đã cất giữ giấy nợ đó nên ông không có cơ sở để tố cáo với cơ quan chức năng. Ông V. không đồng ý trả tiền cho ông D.. Tuy nhiên, lời trình bày của ông V. không được tòa chấp nhận. Tại phiên tòa, người ký tên làm chứng trong giấy nhận nợ khẳng định ông V. viết giấy nhận nợ là đúng sự thật, không có ai ép buộc. Bản án sơ thẩm tuyên buộc ông V. phải trả cho ông D. cả tiền nợ gốc và tiền lãi tổng cộng hơn 198 triệu đồng.

Ông V. đã kháng cáo bản án sơ thẩm trên. Ông nói: “Khi bị ép viết giấy nhận nợ, tôi đang trong trạng thái bị hoảng loạn nên mới viết đại ngày trả nợ là 30-2-2012, thực tế ngày 30-2 không có trong lịch dương. Tình tiết này không được đưa ra xem xét trong phiên tòa, gây bất lợi cho tôi”.

Ông Phạm Văn Thái - phó chánh án TAND huyện Châu Thành, chủ tọa phiên tòa nói trên - cho biết: “Khi nghị án, chúng tôi có cân nhắc tình tiết ngày 30-2 không có trong lịch dương nhưng tại phiên tòa đương sự không trình bày hay thắc mắc gì về vấn đề này nên chúng tôi không giải quyết. Mấu chốt của vấn đề là ông V. trình bày bị xã hội đen ép viết giấy vay nợ nhưng không trình được chứng cứ nên không có cơ sở để xem xét”.

Giao dịch có bị vô hiệu?

Theo một số ý kiến của các chuyên gia pháp lý, ngày hẹn trả nợ của hai bên là 30-2, một ngày không có trên thực tế nên theo quy định của Bộ luật dân sự thì đây có thể xem là việc các đương sự có nhầm lẫn, dẫn đến giao dịch bị vô hiệu. Hậu quả của giao dịch vô hiệu là các bên phải hoàn trả cho nhau những gì đã nhận. Cho nên, nếu thật sự ông V. có vay của ông D. 100 triệu đồng thì cũng chỉ phải trả lại 100 triệu đồng tiền gốc mà không phải trả lãi.

Tuy nhiên, theo luật sư Võ Xuân Trung (Đoàn luật sư TP.HCM), nếu thật sự giữa ông V. và ông D. có chuyện vay nợ, mà các bên có sự nhầm lẫn về ngày tháng thì giao dịch trên vẫn không bị xem là vô hiệu. Vấn đề là khi xét xử vụ việc, tòa án cần phải làm rõ việc vay mượn tiền có thật hay không.

Còn theo luật sư Trịnh Thanh, nếu quả thật giấy vay nợ mà ông V. đã viết là bị ép buộc thì ông V. phải có nghĩa vụ chứng minh với tòa. Ông V. phải có thêm chứng cứ khác chứng minh mình phải viết giấy trong hoàn cảnh bị ép buộc nhận nợ, bị “xã hội đen” hù dọa ra sao, có người nào khác làm chứng không... Nếu không đưa ra được bằng chứng nào khác thì phán quyết của tòa án công nhận giấy vay nợ, buộc ông V. phải trả nợ là đúng.

Tuy nhiên, luật sư Trịnh Thanh cũng cho rằng trong vụ án đương sự khai bị ép buộc phải viết giấy nợ thì tòa án cũng cần phải làm rõ thêm một số tình tiết khác về việc cho vay, như ông D. cũng phải có nghĩa vụ chứng minh việc mình đưa tiền cho ông V. vay vào thời điểm nào, mục đích gì, có người nào khác chứng kiến hay không.

CHI MAI - TÂM LỤA

Nguồn: tuoitre.vn

Mình vẫn không hiểu ở chỗ này.

Ngày 21-8-2011, ông V. (xã Bình Quới, huyện Châu Thành, tỉnh Long An) viết một giấy nhận nợ với nội dung: có mượn của ông D. (ngụ đường Lê Văn Thọ, P.9, Q.Gò Vấp, TP.HCM) 100 triệu đồng để góp vốn làm ăn từ năm 2000

Như vậy việc vay nợ nếu có xảy ra thì cũng phải xảy ra từ những năm 2000. vì năm 2000 cần 100 triệu để góp vốn làm ăn. tại sao vay từ năm 2000 mà đến tận năm 2011 mới ghi giấy vay nợ được nhỉ?

Chào LS Chánh và mọi người,

Tôi chỉ xin đưa ra ý kiến cá nhân của mình thôi nhé.

Về vấn đề này, tôi nghĩ có 2 điểm cần tách bạch để giải quyết:

1. Giao dịch dân sự này có vô hiệu hay không do ông V nói rằng ông D ép buộc ông viết giấy nhận nợ?

Căn cứ Điều 132 BLDS thì: "Khi một bên tham gia giao dịch dân sự do bị lừa dối hoặc bị đe dọa thì có quyền yêu cầu Toà án tuyên bố giao dịch dân sự đó là vô hiệu.

...

Đe dọa trong giao dịch là hành vi cố ý của một bên hoặc người thứ ba làm cho bên kia buộc phải thực hiện giao dịch nhằm tránh thiệt hại về tính mạng, sức khoẻ, danh dự, uy tín, nhân phẩm, tài sản của mình hoặc của cha, mẹ, vợ, chồng, con của mình."

Căn cứ Điều 79 BLTTDS về nghĩa vụ chứng minh thì:

"1. Đương sự có yêu cầu Toà án bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình phải đưa ra chứng cứ để chứng minh cho yêu cầu đó là có căn cứ và hợp pháp.

2. Đương sự phản đối yêu cầu của người khác đối với mình phải chứng minh sự phản đối đó là có căn cứ và phải đưa ra chứng cứ để chứng minh.

3. ...

4. Đương sự có nghĩa vụ đưa ra chứng cứ để chứng minh mà không đưa ra được chứng cứ hoặc không đưa ra đủ chứng cứ thì phải chịu hậu quả của việc không chứng minh được hoặc chứng minh không đầy đủ đó."

Theo các quy định nêu trên, nghĩa vụ cung cấp chứng cứ sẽ bao gồm:

- Chứng cứ về phía ông D: giấy ghi nhận nợ của ông V, trong đó có người làm chứng, là một bằng chứng xác thực cho thấy ông V có nợ ông D và có nhận 100 triệu đồng từ ông D.

- Chứng cứ về phía ông V: Nếu ông V nói rằng ông bị ép buộc ký giấy nhận nợ thì phải đưa ra chứng cứ xác thực của sự việc. Lúc đó, sẽ có căn cứ để tòa tuyên bố giao dịch dân sự vô hiệu theo Điều 132 BLDS.

Tai phiên tòa, ông V không đưa ra được chứng cứ như đã nói, do vậy TAND huyện Châu Thành đã ra bản án sơ thẩm như vậy là hợp lẽ.

2. Giao dịch dân sự này có vô hiệu do bị nhầm lẫn hay không, khi ghi ngày trả nợ là 30/2/2012 (không có trên thực tế)?

Theo quan điểm cá nhân tôi, nếu căn cứ theo quy định tại Điều 131 BLDS:

"Khi một bên có lỗi vô ý làm cho bên kia nhầm lẫn về nội dung của giao dịch dân sự mà xác lập giao dịch thì bên bị nhầm lẫn có quyền yêu cầu bên kia thay đổi nội dung của giao dịch đó, nếu bên kia không chấp nhận thì bên bị nhầm lẫn có quyền yêu cầu Toà án tuyên bố giao dịch vô hiệu. Trong trường hợp một bên do lỗi cố ý làm cho bên kia nhầm lẫn về nội dung của giao dịch thì được giải quyết theo quy định tại Điều 132 của Bộ luật này." 

để tuyên bố giao dịch dân sự này vô hiệu là không hợp lý, bởi vì:

- Việc ghi ngày nhầm lẫn (dù do vô ý hay cố ý của một hoặc hai bên) cũng không ảnh hưởng nghiêm trọng đến bản chất nội dung giao dịch dân sự này.

- Việc nhầm lẫn này không thể do ông D cố ý (vì dại gì ông D ghi ngày không có trên thực tế, làm sao nhận trả tiền đúng ngày này), nếu có thì chỉ có thể là do i) cả hai nhầm lẫn hoặc ii) ông V cố ý gây nhầm lẫn. Như vậy, nếu:

   i) Cả hai nhầm lẫn: việc nhầm lẫn không ảnh hưởng nghiêm trọng đến bản chất và nội dung cơ bản của giao dịch nên không thể tuyên vô hiệu. Lý giải: ý chí của hai bên là xác định ngày trả nợ vào cuối tháng 2/2012, còn việc ghi ngày sai (không có trên thực tế) là do cùng sơ suất chứ không ảnh hưởng đến các nội dung khác.

   ii) Ông V cố ý gây nhầm lẫn: bên bị nhầm lẫn sẽ là ông D. Từ đó dẫn đến chỉ có bên ông D mới có quyền yêu cầu tòa tuyên bố giao dịch vô hiệu. Mà ông D không bao giờ làm điều này.

Trên đây chỉ là lý luận logic theo quy định pháp luật. Thực tế xét xử tại tòa sẽ làm rõ các tình tiết và đưa vụ việc theo hướng có chứng cứ xác thực.

Vài dòng trao đổi. Mong được góp ý. Thân ái.

Sao không ai đưa thêm quan điểm để trao đổi cho vui. Còn ý kiến của LS Chánh như thế nào? Có lẽ topic này đưa vào Thư mục này không phù hợp nên ít người biết đến. Thân,