Có nhiều thắc mắc xoay quanh quy định khi trong gia đình có thành viên ly hôn sẽ không được xét danh hiệu “Gia đình văn hóa”, liệu có phải pháp luật quy định như vậy không?
(1) Gia đình có thành viên ly hôn sẽ không được xét danh hiệu 'Gia đình văn hóa'?
Mới đây, Chính phủ đã ban hành Nghị định 86/2024/NĐ-CP quy định về khung tiêu chuẩn và trình tự, thủ tục, hồ sơ xét tặng danh hiệu “Gia đình văn hóa”, “Thôn, tổ dân phố văn hóa”, “Xã, phường, thị trấn tiêu biểu”.
Theo đó, có nhiều thắc mắc về việc thực hư về quy định thành viên trong gia đình có người ly hôn sẽ không được xét danh hiệu “Gia đình văn hóa”.
Cụ thể, tại khoản 4 Điều 6 Nghị định 86/2024/NĐ-CP quy định thành viên trong gia đình vi phạm một trong các trường hợp sau thì không xét tặng danh hiệu “Gia đình văn hóa”:
- Bị truy cứu trách nhiệm hình sự
- Không hoàn thành nghĩa vụ quân sự và nghĩa vụ nộp thuế
- Bị xử phạt vi phạm hành chính về: Hành vi tảo hôn, tổ chức tảo hôn; vi phạm quy định về kết hôn, ly hôn và vi phạm chế độ hôn nhân một vợ, một chồng
- Bị xử phạt vi phạm hành chính về: Vi phạm quy định về trật tự công cộng; hành vi đánh bạc trái phép; phòng, chống tệ nạn xã hội; phòng cháy, chữa cháy, cứu nạn, cứu hộ và phòng, chống bạo lực gia đình
Như vậy, pháp luật quy định, gia đình có thành viên là người bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi tảo hôn, tổ chức tảo hôn; vi phạm quy định về kết hôn, ly hôn và vi phạm chế độ hôn nhân một vợ, một chồng sẽ không được xét tặng danh hiệu “Gia đình văn hóa”.
Tuy nhiên, việc vi phạm quy định về ly hôn không phải là việc người này ly hôn mà là người này vi phạm các quy định về ly hôn như: cản trở ly hôn, lợi dụng việc ly hôn để trốn tránh nghĩa vụ tài sản hoặc vi phạm chính sách về dân số hoặc để đạt được mục đích khác mà không nhằm mục đích chấm dứt hôn nhân, cưỡng ép ly hôn, lừa dối ly hôn,...
Do đó, cách hiểu gia đình có thành viên ly hôn sẽ không được xét tặng danh hiệu “Gia đình văn hóa” là chưa đúng. Gia đình chỉ không được xét tặng danh hiệu “Gia đình văn hóa” khi có thành viên trong gia đình vi phạm các hành vi được quy định tại khoản 4 Điều 6 Nghị định 86/2024/NĐ-CP nêu trên (không có quy định việc ly hôn sẽ không được xét tặng danh hiệu "Gia đình văn hóa").
(2) Một số điều kiện được xét tặng danh hiệu “Gia đình văn hóa”
Theo quy định tại Điều 31 Luật Thi đua, khen thưởng 2022, danh hiệu “Gia đình văn hóa” để tặng hằng năm cho hộ gia đình đạt các tiêu chuẩn sau đây:
- Gương mẫu chấp hành tốt chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước;
- Tích cực tham gia các phong trào thi đua lao động, sản xuất, học tập, bảo vệ an ninh, trật tự, an toàn xã hội của địa phương;
- Gia đình no ấm, tiến bộ, hạnh phúc, văn minh; thường xuyên gắn bó, đoàn kết, tương trợ, giúp đỡ trong cộng đồng.
Ngoài việc đáp ứng các quy định này, gia đình còn phải đáp ứng được khung tiêu chuẩn được quy định tại khoản 4 Điều 6 Nghị định 86/2024/NĐ-CP đã nêu.
(3) Hồ sơ đề nghị xét tặng danh hiệu “Gia đình văn hóa”
Căn cứ theo quy định tại khoản 1 Điều 7 Nghị định 86/2024/NĐ-CP, thành phần hồ sơ đề nghị xét tặng danh hiệu “Gia đình văn hóa” bao gồm các thành phần sau:
- Văn bản đề nghị xét tặng danh hiệu “Gia đình văn hóa” (Mẫu số 01) https://cdn.thuvienphapluat.vn/uploads/danluatfile/2024/07/15/M%E1%BA%ABu%20s%E1%BB%91%2001-%20PL%20IV.doc
- Bảng tổng hợp danh sách hộ gia đình đạt tiêu chuẩn và kết quả lấy ý kiến người dân (Mẫu số 02) https://cdn.thuvienphapluat.vn/uploads/danluatfile/2024/07/15/M%E1%BA%ABu%20s%E1%BB%91%2002-%20PL%20IV.doc
- Biên bản họp bình xét danh hiệu “Gia đình văn hóa” (Mẫu số 03) https://cdn.thuvienphapluat.vn/uploads/danluatfile/2024/07/15/M%E1%BA%ABu%20s%E1%BB%91%2003-%20PL%20IV.doc
Chú thích: Những mẫu đơn bên trên được thực hiện theo Mẫu được quy định tại Phụ lục IV Nghị định 86/2024/NĐ-CP.
(4) Thủ tục xét tặng danh hiệu “Gia đình văn hóa”
Về trình tự, thủ tục xét tặng danh hiệu “Gia đình văn hóa”, khoản 1 Điều 8 Nghị định 86/2024/NĐ-CP quy định, Trưởng thôn, Tổ trưởng tổ dân phố tổ chức thực hiện theo các bước sau đây:
Bước 1: chủ trì, phối hợp với Trưởng ban Ban Công tác Mặt trận, các tổ chức đoàn thể cùng cấp tổ chức họp, đánh giá mức độ đạt các tiêu chuẩn của từng hộ gia đình trong phạm vi quản lý.
Bước 2: Tổng hợp danh sách các hộ gia đình đủ điều kiện đề nghị xét tặng và thông báo công khai trên bảng tin công cộng hoặc các hình thức khác (nếu có) để lấy ý kiến người dân trong thời hạn 10 ngày.
Bước 3: Khi hết thời hạn lấy ý kiến, lập hồ sơ theo quy định tại khoản 1 Điều 7 Nghị định này, trình Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã quyết định.
Bước 4: Trong thời hạn 10 ngày kể từ ngày nhận đủ hồ sơ theo quy định, Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã quyết định tặng danh hiệu “Gia đình văn hóa”.
Trên đây là giải đáp cho thắc mắc “Gia đình có thành viên ly hôn sẽ không được xét danh hiệu 'Gia đình văn hóa'?” và điều kiện, hồ sơ, thủ tục để được xét tặng danh hiệu “Gia đình văn hóa” mới nhất hiện nay. Hy vọng bài viết đã mang lại nhiều thông tin hữu ích cho bạn đọc.
