Những ngày gần đây, truyền thông Quốc tế đang xôn xao về vụ việc Chủ tịch của tổ chức Interpol bị bắt tại Trung Quốc. Theo cáo buộc của phía Trung Quốc thì ông Mạnh Hoằng Vỹ - Chủ tịch Interpol bị bắt do bị tình nghi vi phạm "luật Nhà nước" song không cho biết chi tiết.
Vậy Interpol là gì, vì sao truyền thông quốc tế lại xôn xao khi chủ tịch của tổ chức này bị bắt?
Interpol là tên gọi thường dùng của Tổ chức Cảnh sát Hình sự Quốc tế (tiếng Anh: International Criminal Police Organization), một tổ chức liên chính phủ được thành lập ngày 7 tháng 9 năm 1923 tại Viên, Áo với mục đích củng cố hoạt động chung của các cơ quan cảnh sát quốc gia.
- Thành viên: Hiên nay, Interpol có 190 quốc gia thành viên, đây được coi là một trong những tổ chức quốc tế lớn nhất trên thế giới hiện nay. Việt Nam chính thức gia nhập Interpol vào ngày 04/11/1991 và trở thành thành viên thứ 156 của tổ chức Interpol. (Ngày 04/11 là ngày truyền thống của lực lượng Interpol Việt Nam).
- Về tổ chức: Đại hội đồng là cơ quan cao nhất của Interpol bao gồm tất cả các quốc gia thành viên của tổ chức. Interpol có một Ủy ban hành pháp do một Chủ tịch đứng đầu. Một cơ quan thường trực do tổng thư ký đứng đầu.
Ngân sách của tổ chức chủ yếu được xây dựng trên cơ sở sự đóng góp của các quốc gia thành viên. Ngoài ra,nguồn ngân sách còn có thể được bổ sung từ sự đóng góp từ các tổ chức khác và các doanh nghiệp thương mại.
- Hoạt động chính: tổ chức này tập trung chủ yếu thực hiện các công việc liên quan đến vấn đề an toàn công cộng và chiến đấu với chủ nghĩa khủng bố, tội ác chống lại nhân loại, tội phạm môi trường, tội phạm diệt chủng, tội ác chiến tranh, tổ chức tội phạm quốc tế, vi phạm bản quyền, đánh cắp tác phẩm nghệ thuật, sản xuất và vận chuyển, buôn bán ma túy, buôn lậu vũ khí, buôn người, rửa tiền, khiêu dâm trẻ em, tội phạm công nghệ cao, tội phạm về sở hữu trí tuệ và tham nhũng.
Interpol không trực tiếp tiến hành bắt giữ tội phạm mà chỉ giữ vai trò hỗ trợ cảnh sát các quốc gia thành viên trong việc theo dõi, phát hiện tội phạm. Việc bắt giữ tội phạm vẫn do cảnh sát khu vực thực hiện.
- Tôn chỉ và mục tiêu hoạt động của Interpol:
+ Tôn chỉ hoạt động: Interpol hoạt động độc lập theo tôn chỉ tôn trọng chủ quyền các quốc gia thành viên, không can thiệp vào công việc nội bộ. Đối tượng điều tra chỉ là tội phạm hình sự. Lực lượng này không điều tra các vấn đề liên quan đến chính trị, tôn giáo, quân đội, kỳ thị chủng tộc...
+ Mục tiêu hoạt động: Interpol không phải là một tổ chức cảnh sát thuần túy mà nhiều người thường hay hiểu lầm. Vì Interpol chỉ là một cơ quan đầu não chuyên về điều tra, theo dõi, cung cấp tư liệu liên quan đến tội phạm hình sự, khủng bố. Interpol không tham gia vào công việc bắt bớ hoặc can thiệp vũ trang. Các hoạt động đó đều do cơ quan cảnh sát địa phương của quốc gia có liên quan xử lý. Nhưng, Interpol có thể giúp đỡ các tổ chức cảnh sát địa phương trong việc theo dõi tiến trình hoạt động của các kẻ bị truy tầm và phát lệnh truy nã cho các quốc gia thành viên.
- Ngôn ngữ sử dụng chính: Vì đây là một tổ chức quốc tế lớn nên ngôn ngữ sử dụng trong công việc phải phù hợp và đảm bảo các quốc gia thành viên đều sử dụng được. Interpol sử dụng 4 ngôn ngữ chính là tiếng Anh, tiếng Pháp, tiếng Tây Ban Nha và tiếng Ả Rập.
- Thông báo của Interpol: Thông báo của Interpol được thể hiện thông qua các màu sắc khác nhau:
+ Thông báo đỏ (Red Notice): Là yêu cầu truy bắt nhằm mục đích dẫn độ tội phạm. Thông báo đỏ còn gọi là lệnh truy nã đỏ, thường được ban hành trên mạng của Tổ chức Cảnh sát Hình sự Quốc tế - Interpol. Đây là công cụ đấu tranh với bọn tội phạm hoạt động xuyên quốc gia hữu hiệu nhất hiện nay.
+ Thông báo đen (Black Notice): Loại thông báo nhằm xác định tung tích các nạn nhân đã chết ở bên ngoài Tổ quốc.
+ Thông báo xanh lá cây (Green Notice): Cảnh báo về các đối tượng phạm tội từ các nước khác nghi đã thâm nhập vào nước sở tại hoặc đối tượng gây án ở nước sở tại rồi trốn ra nước ngoài.
+ Thông báo xanh lam (Blue Notice): Nhằm xác định và cung cấp thông tin, đường di chuyển của các loại tội phạm, đối tượng hoạt động xuyên quốc gia.
+ Thông báo vàng (Yellow Notice): Truy tìm người mất tích
+ Thông báo màu da cam (Orange Notice): Nhằm cảnh báo các thông tin liên quan đến tội phạm khủng bố đến các nước thành viên của Interpol về những biến động, việc di chuyển và hoạt động phức tạp của bọn tội phạm khủng bố trên toàn cầu.
Như vậy, có thể thấy Interpol là một tổ chức quốc tế lớn, có vị trí hết sức quan trọng trong việc duy trì hòa bình, ổn định chung của thế giới cũng như phối hợp với cảnh sát của các quốc gia thành viện loại bỏ các tổ chức tội phạm xuyên quốc gia. Do đó việc chủ tịch của tổ chức này bị bắt chắc chắn sẽ là một vấn đề được cả thế giới quan tâm.
Hiện tại, ông Kim Jong Yang - Phó chủ tịch cấp cao của Interpol sẽ tạm thời đảm nhiệm cương vị quyền chủ tịch cho đến khi tổ chức này bầu ra một chủ tịch mới.
