Hợp đồng tặng cho nhà, đất là sự thỏa thuận giữa các bên khi bên tặng cho chuyển quyền sử hữu cho bên nhận tặng cho mà không yêu cầu đền bù. Vậy đòi lại nhà đất đã tặng cho người khác được không?
Tặng cho tài sản là bất động sản được quy định như thế nào?
Theo Điều 459 Bộ luật Dân sự 2015 quy định về tài sản tặng cho là bất động sản như sau:
- Tặng cho bất động sản phải được lập thành văn bản có công chứng, chứng thực hoặc phải đăng ký, nếu bất động sản phải đăng ký quyền sở hữu theo quy định của luật.
- Hợp đồng tặng cho bất động sản có hiệu lực kể từ thời điểm đăng ký; nếu bất động sản không phải đăng ký quyền sở hữu thì hợp đồng tặng cho có hiệu lực kể từ thời điểm chuyển giao tài sản.
Như vậy, đối với trường hợp tặng cho tài sản là bất động sản thì việc tặng cho phải được lập văn bản có công chứng, chứng thực hoặc phải đăng ký, nếu bất động sản phải đăng ký quyền sở hữu theo quy định của luật.
Đòi lại nhà, đất đã tặng cho người khác có được không?
Căn cứ Điều 457 Bộ luật Dân sự 2015 quy định về hợp đồng tặng cho như sau:
Hợp đồng tặng cho tài sản là sự thỏa thuận giữa các bên, theo đó bên tặng cho giao tài sản của mình và chuyển quyền sở hữu cho bên được tặng cho mà không yêu cầu đền bù, bên được tặng cho đồng ý nhận.
Đồng thời tại Điều 462 Bộ luật Dân sự 2015 quy định về tặng cho tài sản có điều kiện như sau:
- Bên tặng cho có thể yêu cầu bên được tặng cho thực hiện một hoặc nhiều nghĩa vụ trước hoặc sau khi tặng cho. Điều kiện tặng cho không được vi phạm điều cấm của luật, không trái đạo đức xã hội.
- Trường hợp phải thực hiện nghĩa vụ trước khi tặng cho, nếu bên được tặng cho đã hoàn thành nghĩa vụ mà bên tặng cho không giao tài sản thì bên tặng cho phải thanh toán nghĩa vụ mà bên được tặng cho đã thực hiện.
- Trường hợp phải thực hiện nghĩa vụ sau khi tặng cho mà bên được tặng cho không thực hiện thì bên tặng cho có quyền đòi lại tài sản và yêu cầu bồi thường thiệt hại: bên tặng cho tài sản có quyền đòi lại tài sản nếu hợp đồng tặng cho tài sản là loại hợp đồng tặng cho có điều kiện mà bên được tặng không thực hiện được.
Như vậy, theo quy định nêu trên, hợp đồng tặng cho là hợp đồng được lập dựa trên sự thỏa thuận của các bên. Chỉ trong trường hợp các bên có thỏa thuận trước về điều kiện tặng cho và được ghi trong hợp đồng thì khi người nhận tặng cho không thực hiện theo thỏa thuận, người tặng cho mới được đòi lại tài sản
Hợp đồng tặng cho tài sản có hiệu lực khi nào?
Tại Điều 117 Bộ luật Dân sự 2015 quy định giao dịch dân sự có hiệu lực khi có đủ các điều kiện sau đây:
- Chủ thể có năng lực pháp luật dân sự, năng lực hành vi dân sự phù hợp với giao dịch dân sự được xác lập;
- Chủ thể tham gia giao dịch dân sự hoàn toàn tự nguyện;
- Mục đích và nội dung của giao dịch dân sự không vi phạm điều cấm của luật, không trái đạo đức xã hội.
Hình thức của giao dịch dân sự là điều kiện có hiệu lực của giao dịch dân sự trong trường hợp luật có quy định.
Theo đó, trường hợp hợp đồng tặng cho tài sản không đảm bảo các điều kiện của hợp đồng thì hợp đồng sẽ bị xem là vô hiệu
Khi nào thì hợp đồng tặng cho tài sản bị vô hiệu?
Căn cứ các quy định tại Bộ luật dân sự 2015 quy định về giao dịch bị vô hiệu những nguyên nhân trong trường hợp sau:
- Do vi phạm điều cấm của luật, trái đạo đức xã hội
- Do giả tạo
- Do người chưa thành niên, người mất năng lực hành vi dân sự, người có khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi, người bị hạn chế năng lực hành vi dân sự xác lập, thực hiện
- Do bị nhầm lẫn
- Do lừa dối, đe dọa, cưỡng ép
- Do người xác lập không nhận thức và làm chủ được hành vi của mình
- Do không tuân thủ quy định về hình thức
Ngoài ra theo quy định tại Điều 131 Bộ luật Dân sự 2015 quy định về hậu quả của giao dịch bị vô hiệu là các bên khôi phục lại tình trạng ban đầu, hoàn trả cho nhau những gì đã nhận.
Như vậy nếu người tặng cho có thể chứng minh được hợp đồng tặng cho nhà, đất vô hiệu cho bên nhận tặng cho thì có thể đòi lại tài sản đã tặng cho.
