Hoạt động bán hàng đa cấp tuy mới mẻ ở thị trường Việt Nam nhưng tại nhiều nước trong khu vực và trên thế giới nó đã có lịch sử khá lâu. Kinh doanh theo phương thức đa cấp là hình thức kinh doanh thông qua mạng lưới người tham gia gồm nhiều cấp, nhiều nhánh khác nhau, trong đó, người tham gia được hưởng hoa hồng, tiền thưởng và các lợi ích kinh tế khác từ hoạt động kinh doanh của mình và của mạng lưới do mình xây dựng.
Về bản chất, bán hàng đa cấp không xấu, mà ngược lại đã mang lại lợi ích cho doanh nghiệp, cho người tiêu dùng, đồng thời tạo được nhiều việc làm cho xã hội. Nhưng ngược lại, đặc tính của bán hàng đa cấp cũng khiến cách thức bán hàng này dễ dàng bị lợi dụng để lừa đảo nhất là trên những thị trường mà thông tin còn không đầy đủ và hiểu biết của người tiêu dùng về các hình thức bán hàng còn hạn chế. Vì vậy, làm thế nào để bảo vệ người tham gia bán hàng đa cấp không bị lợi dụng hay trục lợi đang là yêu cầu đặt ra trong thực tế hiện nay.
Năm 2004, lần đầu tiên thuật ngữ “bán hàng đa cấp” được ghi nhận trong hệ thống pháp luật Việt Nam tại khoản 11, Điều 3, Luật Cạnh tranh. Mặc dù là văn bản quy phạm pháp luật đầu tiên và có giá trị pháp lý cao nhất điều chỉnh đối với hoạt động bán hàng đa cấp nhưng Luật Cạnh tranh năm 2004 chỉ đưa ra khái niệm về bán hàng đa cấp và quy định cấm một số hành vi bán hàng đa cấp bất chính mà chưa đưa ra cơ chế quản lý đối với hoạt động này. Tiếp sau đó, Chính phủ và Bộ Công thương cũng ban hành các văn bản pháp luật điều chỉnh một cách toàn diện đối với hoạt động này. Tuy nhiên, các văn bản quy phạm pháp luật về quản lý bán hàng đa cấp đã nhanh chóng bộc lộ một số bất cập, hoạt động bán hàng đa cấp xuất hiện ngày càng nhiều và biến tướng theo chiều hướng tiêu cực, nhiều chủ thể lợi dụng các khe hở của pháp luật để thực hiện các hành vi bất chính.
Trước tình hình đó, Bộ Công thương đã ban hành Dự thảo Thông tư hướng dẫn về công nhận chương trình đào tạo và xác nhận kiến thức pháp luật về bán hàng đa cấp áp dụng đối với doanh nghiệp bán hàng đa cấp, người tham gia bán hàng đa cấp và tổ chức, cá nhân khác có liên quan đến hoạt động kinh doanh theo phương thức đa cấp.
Chương trình đào tạo kiến thức pháp luật về bán hàng đa cấp (sau đây gọi là chương trình đào tạo) do cơ sở đào tạo tự ban hành nhưng phải đảm bảo:
- Về thời lượng đào tạo: tối thiểu 04 buổi (tương ứng 02 ngày);
- Về nội dung đào tạo: được quy định theo mẫu tại Phụ lục ban hành kèm theo Thông tư này.
1. Quy trình tổ chức kiểm tra, cấp xác nhận kiến thức pháp luật bán hàng đa cấp
Cục Cạnh tranh và Bảo vệ người tiêu dùng tiến hành tổ chức kiểm tra và cấp xác nhận kiến thức pháp luật bán hàng đa cấp theo quy trình như sau:
1. Cục Cạnh tranh và Bảo vệ người tiêu dùng tổ chức đợt kiểm tra kiến thức pháp luật về bán hàng đa cấp hoặc chỉ định đơn vị tổ chức đợt kiểm tra kiến thức pháp luật về bán hàng đa cấp (sau đây gọi tắt là đơn vị tổ chức kiểm tra).
Đơn vị tổ chức kiểm tra căn cứ trên nhu cầu thực tế để xây dựng kế hoạch và thông báo tới các doanh nghiệp về các đợt kiểm tra xác nhận kiến thức pháp luật bán hàng đa cấp (sau đây gọi tắt là đợt kiểm tra) trước ngày kiểm tra dự kiến ít nhất 30 ngày.
2. Doanh nghiệp bán hàng đa cấp nộp hồ sơ đăng ký kiểm tra cho đơn vị tổ chức kiểm tra.
3. Đơn vị tổ chức kiểm tra thông báo danh sách người đăng ký kiểm tra hợp lệ, tiến hành tổ chức kiểm tra, báo cáo Cục Cạnh tranh và Bảo vệ người tiêu dùng kết quả kiểm tra.
4. Trong thời hạn 15 ngày làm việc kể từ ngày thực hiện kiểm tra kiến thức pháp luật bán hàng đa cấp, Cục Cạnh tranh và Bảo vệ người tiêu dùng cấp Xác nhận theo mẫu cho những người đạt yêu cầu.
2. Điều kiện đăng ký tham gia kiểm tra kiến thức pháp luật về bán hàng đa cấp
Người đăng ký tham gia kiểm tra kiến thức pháp luật về bán hàng đa cấp phải đáp ứng các điều kiện sau đây:
1. Không thuộc các đối tượng quy định tại Khoản 3 Điều 34 của Nghị định 40/2018/NĐ-CP ngày 12 tháng 3 năm 2018;
2. Có giấy chứng nhận hoàn thành khoá đào tạo kiến thức pháp luật về bán hàng đa cấp theo quy định.
3. Được doanh nghiệp kinh doanh đa cấp đăng ký tham gia kiểm tra kiến thức pháp luật về bán hàng đa cấp.
3. Hồ sơ đăng ký kiểm tra kiến thức pháp luật về bán hàng đa cấp
Hồ sơ đăng ký tham gia kiểm tra kiến thức pháp luật về bán hàng đa cấp thực hiện theo quy định tại khoản 1 Điều 39 Nghị định số 40/2018/NĐ-CP ngày 12 tháng 3 năm 2018 của Chính phủ về quản lý hoạt động kinh doanh theo phương thức đa cấp.
4. Hình thức kiểm tra và đánh giá bài kiểm tra
1. Bài kiểm tra kiến thức pháp luật về bán hàng đa cấp được thực hiện dưới hình thức viết trắc nghiệm trong thời gian tối thiểu 60 phút.
2. Điểm kiểm tra được chấm theo thang điểm 100, bài thi dưới 80 điểm là không đạt yêu cầu.
5. Cấp lại xác nhận kiến thức pháp luật về bán hàng đa cấp
1. Xác nhận kiến thức pháp luật về bán hàng đa cấp được cấp lại trong các trường hợp bị mất, bị rách nát hoặc bị tiêu hủy.
2. Thủ tục cấp lại xác nhận kiến thức pháp luật về bán hàng đa cấp thực hiện như thủ tục cấp mới. Người được đề nghị cấp lại không cần phải hoàn thành lại khóa đào tạo kiến thức pháp luật về bán hàng đa cấp.
3. Xác nhận kiến thức pháp luật về bán hàng đa cấp có giá trị gắn liền với hoạt động của doanh nghiệp đã đăng ký tham gia kiểm tra kiến thức pháp luật về bán hàng đa cấp.
Xác nhận kiến thức pháp luật về bán hàng đa cấp được quy định tại Điều 38 Nghị định 40/2018/NĐ-CP về quản lý hoạt động kinh doanh theo phương thức đa cấp (có hiệu lực từ ngày 02/05/2018), theo đó:
- Người đã hoàn thành khóa đào tạo kiến thức pháp luật về bán hàng đa cấp được doanh nghiệp bán hàng đa cấp đăng ký tham gia kiểm tra kiến thức pháp luật về bán hàng đa cấp do Bộ Công Thương tổ chức.
- Bộ Công Thương cấp xác nhận kiến thức pháp luật về bán hàng đa cấp cho những người đạt kết quả trong kỳ kiểm tra kiến thức pháp luật về bán hàng đa cấp.
- Bộ Công Thương quy định cụ thể việc kiểm tra, cấp, thu hồi xác nhận kiến thức pháp luật về bán hàng đa cấp.
Trên đây là những điểm đáng chú ý của Dự thảo Thông tư hướng dẫn về công nhận chương trình đào tạo và xác nhận kiến thức pháp luật về bán hàng đa cấp do Bộ Công thương soạn thảo đang được đưa ra lấy ý kiến rộng rãi.
>>> Xem toàn văn Dự thảo tại file đính kèm.
Cập nhật bởi Lilynguyen1608 ngày 31/03/2018 05:35:36 CH
Gia đình là nơi cuộc sống bắt đầu và tình yêu không bao giờ kết thúc.
