Chuyển nhượng quyền sử dụng đất không cần công chứng, chứng thực - đề cao vai trò của Luật sư

Dự thảo Luật Đất đai sửa đổi năm 2013 có điểm mới quan trọng; đó là các giao dịch (chuyển nhượng, thừa kế, tặng, cho, thuê, cho thuê...) không cần công chứng chứng thực.

Theo quy định tại khoản 2 (phương án 2), điều 161 dự thảo Luật Đất đai sửa đổi: Việc công chứng, chứng thực hợp đồng, văn bản thực hiện các quyền của người sử dụng đất, chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất được thực hiện theo nhu cầu của các bên.

Thiết nghĩ đây là điểm mới đáng lưu tâm, nếu quy định này được thông qua, công tác cải cách hành chính tiến thêm một bước, một số thủ tục hành chính sẽ được "khai tử". Việc không bắt buộc công chứng chứng thực sẽ giúp người dân hạn chế được những khoản chi phí không thật sự cần thiết. Quyền tự do giao dịch quyền sử dụng đất, tài sản gắn liền với đất của hai bên được tôn trọng và khẳng định, giao dịch có hiệu lực mà không cần thông qua bước trung gian là công chứng chứng thực.

Mặt trái của vấn đề là quy định này chưa thực sự rõ ràng, khó bảo vệ được tính "đảm bảo" trong các giao dịch; cơ chế xử lý chưa đầy đủ có thể dẫn đến nhiều thiệt thòi cho một trong các bên giao dịch. Ngoài ra, một trong những nguồn thu của các văn phòng công chứng sẽ mất, tiếng nói của họ trong vấn đề này không phải là nhỏ. Bên cạnh đó, quy định này vẫn tồn tại những nghi ngại nhất định, bởi các bên tùy nghi thỏa thuận, nhưng nhà nước đối xử thế nào với trường hợp chọn công chứng và trường hợp không công chứng? Cơ chế bảo vệ nào cho cả hai trường hợp này, liệu có sự phân biệt nào không? Một vấn đề không đơn giản!

Nếu quy định này được thông qua, vai trò của các Luật sư trong quan hệ giao dịch đất đai trở nên quan trọng; một trong các bên giao dịch muốn đảm bảo sự an toàn, muốn bảo vệ quyền lợi của mình phải cần nắm được các quy định của pháp luật liên quan. Đây sẽ là xu hướng phát triển mang tính quy luật của xã hội hiện tại, trong tương lai và có thể khẳng định tính lâu dài của nó; nhà nước dần hạn chế tác động/tham gia của mình vào các giao dịch dân sự, tạo điều kiện cho các bên quyền tự do giao dịch.

Tham khảo thêm một số điểm mới của Dự thảo Luật Đất đai sửa đổi năm 2013 tại đây.

Anh Unjustice phân tích hay thật!

Hiện nay, chuyển quyền sử dụng đất phải công chứng đã làm hạn chế "quyền tự do" của người "có đất". Đáng lẽ ra hợp đồng chuyển nhượng có hiệu lực ngay theo thỏa thuận thì pháp luật lại ràng buộc chỉ có hiệu lực khi công chứng - mang tính thủ tục, hình thức!!! Trong khi đó bản chất của giao dịch chính là sự tự nguyện, tự do, bình đẳng, có hiệu lực hay không phụ thuộc vào chính nội dung giao dịch; như vậy sẽ đảm bảo tốt hơn "quyền tự do giao dịch" của người dân.

Như thế có phải là hình thức không quan trọng? Nên chăng sửa lại Bộ luật Dân sự? Làm sao để hạn chế tốt nhất các vấn đề tiêu cực và bảo vệ được người tham gia giao dịch?

Đánh giá tầm quan trọng của Công chứng/chứng thực để xác định trường hợp nào công chứng/chứng thực, trường hợp nào không. Một giao dịch với một bên là người có độ tuổi "thập cổ lai hy" chẳng hạn, hiện tại pháp luật không quy định "mức trần" của độ tuổi mà chỉ quy định chung chung mang tính "định tính": không minh mẫn, không làm chủ hành vi,... thước đo nào để tính toán mức độ không minh mẫn? khi nào một người không làm chủ được hành vi được thừa nhận trong giao dịch?

Một ví dụ điển hình để nói lên rằng công chứng chứng thực có vai trò quan trọng trong các giao dịch. Nhưng người công chứng chứng thực phải đảm bảo được cái tâm và trách nhiệm thực thi đúng pháp luật của mình. Không cần sửa BLDS về vấn đề quy định chung hình thức hợp đồng/giao dịch, mà pháp luật cần quy định cụ thể và rõ hơn nhằm bảo vệ tốt giao dịch trong quan hệ pháp luật đất đai.

Bởi vậy, tôi nghĩ nên bỏ việc công chứng giao dịch QSDĐ; nhưng quy định như khoản 2 điều 161 của Dự thảo Luật Đất đai sửa đổi thì không ổn. Gây tâm lý nghi ngại, bất an cho các bên tham gia giao dịch và vô hình chung vẫn gián tiếp bảo vệ thủ tục công chứng.

 Chào anh!

cho em hỏi văn bản quy định một số doanh nghiệp chuyển quyền sở hữu căn hộ chung cư mà không cần công chứng hợp đồng quy định tại văn bản nào vậy ạ? do cơ quan nào đưa ra ạ? em cần làm đề tài mà tìm mãi chưa ra.

cảm ơn anh nhé!

em cần tìm văn bản cụ thể ạ!

cảm ơn anh nhé. 

tiếc quá em cần dẫn chứng cụ thể mà lại không có văn bản.