cho vay tiền có giấy nợ nhưng bên vay không trả thì sẽ xử như thế nào ?

Chào luật sư,
Gia đình tôi có cho một người bạn của bố tôi vay với số tiền là 127 triệu đồng không tính lãi suất ( người vay là người cũng làng xóm với mình ). Cho vay số tiền trên thành 2 lần.
- Lần 1: Vay với số tiền là 80 triệu đồng vào ngày 20/10/2012. Người vay nói vay tiền với mục đích là thiếu tiền mua đất và đang cần gấp. Nhưng trong giấy tờ thì chỉ ghi cho người vay mượn với số tiền là 80 triệu đồng đến ngày 20/5/2013 sẽ thanh toán đủ cho gia đình tôi, nếu sai người vay sẽ chịu hoàn toàn trước pháp luật rồi 2 bên kí tên ở dưới. Không có người kí tên làm chứng.
- Lần 2: Vào ngày 20/2/2013 gia đình tôi lại tiếp tục cho vay 47 triệu. Người vay nói vay số tiền trên với mục đích là cần trả gấp nợ ngân hàng và đang thiếu tiền không đủ. Sau khi trả nợ ngân hàng xong người vay sẽ tiếp tục vay tiền ngân hàng để trả tổng số tiền là 127 triệu cho gia đình tôi. Lần này cũng vậy gia đình tôi cũng chỉ viết trong giấy vay tiền là đã mượn của gia đình tôi với số tiền là 47 triệu và hứa đến ngày 20/7/2013 sẽ trả. Rồi 2 bên cùng kí tên cũng không có người kí tên làm chứng. Nhưng đến hạn trả tiền mà bên vay không trả. Gia đình tôi có vào nhà người vay tiền đó nói chuyện ( vì khi vay tiền cả gia đình bên vay đều biết ). Và cả gia đình bên vay ( gồm có : vợ và mẹ của người vay tiền ) đều khất nợ và hứa nhiều lần nhưng cũng không trả. Sau đó gia đình tôi được biết người vay đó nợ nần ( nợ lãi, cắm xe của người khác, .... ) rất nhiều và cũng không trả cho những người đó. Biết được mình đã bị lừa gia đình tôi có viết đơn trình báo lên công an xã tại địa phương mình đang ở. Công an xã cũng gọi 2 bên lên giải quyết được 2 lần và lần đầu tiên cũng đã lập biên bản thỏa thuận giữa 2 bên công an xã ở giữa kí tên và làm chứng. Với nội dung: bên đi vay hứa sẽ trả 20 triệu đồng vào tháng đầu tiên ( vào ngày 20/9/2013 ) và từ tháng tiếp theo mỗi tháng sẽ trả 5 triệu đồng. Và hàng tháng người đi vay sẽ phải mang số tiền phải trả như đã hứa xuống công an xã và tôi sẽ phải xuống công an xã để lấy số tiền đó. Nhưng khi đến hẹn thì người vay tiền đã không trả. Sau đó công an xã lại tiếp tục có giấy mời gia đình tôi và người vay tiền đó xuống gặp. Tại đây người vay tiền đó đã nói: " Hiện tại tôi không có tiền trả khi nào tôi đi làm tôi có tiền thì tôi sẽ trả ".
Vậy luật sư cho tôi hỏi :
1. Bây giờ gia đình tôi làm đơn khởi kiện đưa ra tòa nhờ pháp luật giải quyết giúp thì gia đình tôi có lấy lại được số tiền trên không ?
2. Nếu trường hợp người vay đang trong hoàn cảnh không đủ khả năng để trả thì sẽ xử lý như thế nào ?
3. Nếu trường hợp người vay có khả năng để trả nhưng không trả thì sẽ bị như thế nào ( có bị đi tù không ? , nếu bị đi tù thì bao nhiêu năm và có phải trả tiền nữa không ? )
4. Nếu ra tòa giải quyết giữa 2 bên gia đình tôi có cần phải thuê luật sư để bào chữa không ?
5. Thời gian khởi kiện đưa ra tòa thường kéo dài bao lâu ?