Bản án như thế nào thì được coi là có hiệu lực, cuối cùng và không thể bị xét xử thêm?

Sau khi Tòa tuyên án thì vẫn có thể bị kháng cáo. Em sợ nhất là như này: Tòa tuyên án cho em thắng vào ngày 03/12/2012. Sau khi em chờ hết 15 ngày sau thì đến ngày 19/12/2012 em đã chính thức cầm được bản án thực sự đã có hiệu lực trong tay. Nhưng đùng một cái, đến ngày 06/06/2013, Tòa án triệu tập em đến để xét xử phiên phúc thẩm, mà em không hề biết quan hệ giữa Tòa với bên đương sự kia ra sao nhưng họ nói rằng họ đã kháng cáo vào ngày 14/12/2012, còn nhận được thông báo kháng cáo của Tòa hay không là do em, là do bưu điện.

Vậy Tòa án phải có biện pháp nào để cho em yên tâm khi nào thì em chính thức được Tòa CÔNG NHẬN là không có kháng cáo sau 15 ngày, thế nên bản án em được cầm trên tay là cuối cùng và đi vào thực thi? Em xin cảm ơn!

Chào bạn!

Trong trường hợp bạn nêu, thì Tòa án cấp sơ thẩm phải ra thông báo khi bị đơn có đơn kháng cáo đúng thời hạn như trên, căn cứ Điều 249 Bộ luật tố tụng dân sự năm 2004:

Điều 249. Thông báo về việc kháng cáo

1. Sau khi chấp nhận đơn kháng cáo hợp lệ, Toà án cấp sơ thẩm phải thông báo ngay bằng văn bản cho Viện kiểm sát cùng cấp và đương sự có liên quan đến kháng cáo biết về việc kháng cáo.

2. Người được thông báo về việc kháng cáo có quyền gửi văn bản nêu ý kiến của mình về nội dung kháng cáo cho Toà án cấp phúc thẩm. Văn bản nêu ý kiến của họ được đưa vào hồ sơ vụ án.

Thì bạn có quyền được nhận Thông báo kháng cáo của Tòa án cấp sơ thẩm, nếu bạn không nhận được Thông báo kháng cáo của Tòa án, thì bạn có quyền làm đơn yêu cầu Tòa án trả lời bằng văn bản lý do không gửi Thông báo kháng cáo cho bạn.

Những bản án, quyết định được thi hành định tại Bộ luật tố tụng dân sự năm 2004, được sửa đổi, bổ sung năm 2011 như sau: (Bạn tham khảo thêm)

Điều 375. Những bản án, quyết định của Tòa án được thi hành 

1. Những bản án, quyết định dân sự của Tòa án được thi hành là những bản án, quyết định đã có hiệu lực pháp luật, bao gồm: 

a) Bản án, quyết định hoặc phần bản án, quyết định của Tòa án cấp sơ thẩm không bị kháng cáo, kháng nghị theo thủ tục phúc thẩm; 

b) Bản án, quyết định của Tòa án cấp phúc thẩm; 

c) Quyết định giám đốc thẩm hoặc tái thẩm của Tòa án; quyết định theo thủ tục đặc biệt của Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao quy định tại Điều 310b của Bộ luật này; 

d) Bản án, quyết định dân sự của Tòa án nước ngoài, quyết định của Trọng tài nước ngoài đã có quyết định có hiệu lực pháp luật của Tòa án Việt Nam công nhận và cho thi hành tại Việt Nam. 

2. Những bản án, quyết định sau đây của Tòa án cấp sơ thẩm được thi hành ngay mặc dù có thể bị kháng cáo, kháng nghị: 

a) Bản án, quyết định vế cấp dưỡng, trả công lao động, nhận người lao động trở lại làm việc, trả lương, trợ cấp mất việc làm, bảo hiểm xã hội hoặc bồi thường thiệt hại về tính mạng, sức khỏe, tổn thất tinh thần của công dân; 

b) Quyết định áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời.” 

Trong trường hợp bạn  nêu, có thể Tòa án đã vi phạm nghĩa vụ thông báo về việc kháng cáo. Tuy nhiên cái bản án mà bạn đã được cầm vào ngày 19/12/2012 chưa hề có hiệu lực pháp luật. Vì tại thời điểm này chỉ mới hết thời hạn kháng cáo chứ chưa hết thời hạn kháng nghị của VKS cấp trên (30 ngày). Bản án chỉ phát sinh hiệu lực từ ngày thứ 31 (kể từ ngày tuyên án) nếu không có kháng cáo, kháng nghị.

Theo quy định của pháp luật thì cứ sau khi hết thời hạn kháng cáo, kháng nghị mà không có kháng cáo, kháng nghị, án đương nhiên có hiệu lực pháp luật. Bạn có quyền yêu cầu bên thua thi hành án hoặc làm đơn yêu cầu thi hành án thi hành bản án.

Về vấn đề xác nhận có hay không kháng cáo kháng nghị thì không có quy định về việc xác nhận. Mà chỉ có quy định về việc thông báo kháng cáo, kháng nghị. Nếu như bản án có kháng cáo, kháng nghị nhưng tòa án không thông báo cho bạn thì đây là vi phạm nghiêm trọng thủ tục tố tụng. Bạn có thể làm đơn khiếu nại về hành vi vi phạm này. 

Khi có thông báo về việc đưa vụ án ra xét xử phúc thẩm mà trước đó, bạn không nhận được thông báo về việc kháng cáo, kháng nghị, bạn có quyền làm đơn xin hoãn phiên tòa để có thời gian chuẩn bị đồng thời gửi đơn khiếu nại về hành vi vi phạm nghĩa vụ thông báo. Đề nghị tòa án làm đúng trình tự, thủ tục về thông báo kháng cáo, kháng nghị.

Còn về lý do như bạn nói rằng tòa trả lời: do bạn hoặc do bưu điện thì phải có căn cứ, Tòa cũng không thể nói mồm được. Vì khi do bưu điện, Tòa phải chứng minh rằng đã gửi bưu điện, có báo phát lại hoặc có thông báo là bạn đã nhận được.

Chúng tôi chưa gặp trường hợp nào tương tự như bạn nói. Chỉ thường xuyên gặp trường hợp sau 15 ngày vẫn không nhận được bản án sơ thẩm đã xét xử (thường là những án tòa biết chắc chắn sẽ có kháng cáo). Tuy nhiên, chúng tôi vẫn làm thủ tục kháng cáo như bình thường để đảm bảo đúng thời hạn kháng cáo, tránh trường hợp phải kéo dài thời hạn do phải khiếu nại những sai phạm của tòa.

1. Không ai được cầm ngay bản phô tô bản án khi tòa tuyên đâu bạn ạ. Theo quy định thì sau 3 ngày kể từ ngày tuyên án, đương sự sẽ nhận được trích lục bản án, trong 15 ngày kể từ ngày tuyên án, tòa phải gửi bản sao án sơ thẩm để trên cơ sở đó đương sự còn có căn cứ để làm kháng cáo. 

Bản án có hiệu lực pháp luật thì sau thời hạn quy định, không có kháng cáo, kháng nghị, tòa sẽ gửi án, trong đó có đóng dấu án có hiệu lực pháp luật về cho đương sự. Trên cơ sở đó đương sự mới có thể làm đơn yêu cầu thi hành án được.

2. Về vấn đề chứng minh gửi hay chưa gửi thông báo thì đúng như bạn nói là nó khá gai góc, nhưng để chứng minh thì không có gì khó cả.  Nếu họ không gửi, chúng tôi có thể làm đơn khiếu nại, họ nói gửi rồi thì họ phải trả lời rõ ràng trong quyết định giải quyết khiếu nại. Khi họ giải quyết, họ phải có căn cứ, đây chính là lúc họ phải chứng minh hành vi của mình là đúng, hoặc họ đã thực hiện hành vi này rồi. Thực tế, thường họ đều biết hành vi của họ là sai, nên nhiều lúc họ cũng xuống nước chút ít.

Thậm chí, có trường hợp, họ chưa gửi bản án về cho đương sự, nhưng sau đó lại gửi bản đính chính bản án về cho đương sự. 

Đương sự có quyền làm thủ tục kháng cáo ngay lập tức. Gửi luôn cho tòa. vì theo quy định thì đương sự có quyền kháng cáo trong thời hạn 15 ngày kể từ ngày tuyên án (đối với đương sự ko có mặt tại tòa thì thời hạn là 15 ngày kể từ ngày nhận được bản án).

Trích lục là tóm tắt bản án. Trong đó ghi thông tin nhưng người tham gia tố tụng, những người tiến hành tố tụng và phần quyết định của bản án. Không lấy trích lục cũng không sao cả. Căn cứ kháng án là bản án, căn cứ thi hành án cũng là bản án có hiệu lực pháp luật.