Theo dự kiến dự thảo Luật Đất đai sẽ được trình Quốc hội lần cuối để thông qua và triển khai thành luật vào năm sau, qua đó để kịp thời điều chỉnh các mối quan hệ mà Luật Đất đai hiện hành đang gặp bất cập.
Trong đó, có nhiều nội dung đáng chú ý sẽ ảnh hưởng rất nhiều đến đất đai hiện nay, đặc biệt về việc cấp Sổ đỏ (Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất) sẽ siết chặt khi rơi vào 02 trường hợp sau:
1. Sắp tới sẽ bỏ khung giá đất
Trước đây, Luật Đất đai 2013 quy định khung giá đất do Chính phủ ban hành định kỳ 5 năm 1 lần, căn cứ khung giá đất của Chính phủ, 7 vùng kinh tế ban hành Bảng giá đất.
Dựa vào Bảng giá đất này chính là căn cứ để tính tiền sử dụng đất khi làm Sổ đỏ, tính các khoản phí và lệ phí khác khi làm Sổ đỏ…Các địa phương khi áp dụng giá đất khu vực mình phải không được cao hơn hoặc thấp hơn khung giá, việc này nhằm đảm bảo tính bình đẳng giá đất trên cả nước.
Theo dự thảo mới, khung giá đất bị bãi bỏ. Nếu như cuối năm nay, khi dự thảo Luật Đất đai đai được thông qua, khung giá đất không còn tồn tại, các địa phương được tự ban hành bảng giá đất mà không cần phải đảm bảo không thấp hơn và không cao hơn khung giá đất.
Do đó, các địa phương được tự chủ động xây dựng bảng giá đất theo vị trí. Đặc biệt, dự thảo Luật mới còn cho phép địa phương được xây dựng, điều chỉnh định kỳ bảng giá đất 1 năm một lần, thay vì 5 năm như trước.
Khi đó, rất có thể bảng giá đất sẽ tăng cao hơn rất nhiều so với hiện nay, tiệm cận hơn với giá đất thực tế trên thị trường.
Điều có điểm lợi ở chỗ đất bồi thường sẽ sát giá thị trường hơn, qua đó làm hài lòng người được bồi thường hơn. Ngược lại đối với người chưa được cấp Sổ đỏ sẽ phải bỏ ra số tiền cao hơn hiện nay để nhận chuyển nhượng QSDĐ.
Như vậy, theo quy định mới này, các chi phí làm Sổ đỏ được cho là tăng lên rất nhiều, bởi các chi phí khi làm Sổ đỏ như tiền sử dụng đất, lệ phí trước bạ… đều được tính căn cứ vào bảng giá đất do địa phương quy định.
Đây chính là lý do đầu tiên mà nhiều người cho rằng nên đi làm Sổ đỏ ngay trong năm nay khi chi phí làm Sổ vẫn căn cứ theo bảng giá đất cũ mà bảng giá đất cũ đang được giới hạn bởi Khung giá đất.
2. Khắt khe hơn về điều kiện cấp Sổ cho đất không có giấy tờ
Cụ thể, khoản 2 Điều 137 dự thảo Luật Đất đai quy định đất không có giấy tờ phải là đất không thuộc trường hợp lấn, chiếm.
Trước đây, các trường hợp này không có giấy tờ vẫn có cơ hội được cấp Sổ đỏ, còn sắp tới, khi dự thảo Luật Đất đai mới được thông qua, cơ hội này sẽ hoàn toàn không còn nữa.
Vì vậy, nếu như đang sử dụng đất không có giấy tờ, thuộc trường hợp lấn chiếm do quá tình khai hoang, di cư, du canh… và đáp ứng các điều kiện còn lại để được công nhận quyền sử dụng đất, nên đi làm Sổ đỏ ngay trước khi dự thảo Luật mới được thông qua.
Bên cạnh đó dự thảo này, nếu không kịp đi làm Sổ đỏ, mảnh đất đang sử dụng có nguồn gốc từ đất lấn, chiếm sẽ không được công nhận quyền sử dụng đất mà chỉ được ghi nhận là người sử dụng đất tại thời điểm đăng ký, được tạm thời quản lý đất đai cho đến khi Nhà nước có quyết định xử lý theo quy định của pháp luật.
Như vậy, ngay trong năm nay nếu người dân chưa được cấp Sổ đỏ thì hãy nhanh chóng đến cơ quan đất đai ở địa phương làm thủ tục cấp Giấy chứng nhận QSDĐ.