Xác định đúng quan hệ pháp luật tranh chấp có ý nghĩa quan trọng trong việc xác định thẩm quyền của Tòa án và nội dung pháp luật áp dụng.
Việc xác định tranh chấp QSDĐ hay tranh chấp về các giao dịch liên quan đến QSDĐ đã được hướng dẫn cụ thể trong các Nghị quyết trước đây. Tuy nhiên, thực tiễn tố tụng cho thấy vẫn còn nhiều vấn đề trong việc thụ lý giải quyết.
Nội dung chính của vụ án: Ông C bán đất cho ông A. Sau đó ông C bán thửa đất kế bên cho ông B (dùng từ mua bán cho ngắn gọn). Các bên nhận đất và sử dụng ổn định hơn 10 năm. Đùng một cái, ông A xem lại sổ thì thấy một phần đất ông C bán cho ông B thuộc thửa đất của mình.
Ông A kiện ông B yêu cầu trả đất vì lấn chiếm đất. Trong Đơn khởi kiện có nội dung: “ông C đã bán đất cho tôi, sau đó lại bán cho ông B”.
Thực tế thì ông B không lấn chiếm đất. Diện tích đất vẫn đúng như diện tích đất trong Hợp đồng chuyển nhượng.
Tòa án thụ lý vụ án “tranh chấp quyền sử dụng đất”. Trong quá trình giải quyết, không hề đá động gì đến Hợp đồng chuyển nhượng QSDĐ giữa ông C và ông B.
Vấn đề pháp lý:
- Trường hợp Tòa án chấp nhận yêu cầu của ông A, buộc ông B phải trả lại đất cho ông A, mà Hợp đồng chuyển nhượng QSDĐ giữa ông C và ông B vẫn còn nguyên giá trị, thì có vấn đề gì không? Rõ ràng là có vấn đề!!!
Bởi lẽ, căn cứ xác lập QSDĐ của ông B là từ Hợp đồng chuyển nhượng QSDĐ. Do đó, khi nào Hợp đồng này chưa được tuyên vô hiệu thì khi đó không có căn cứ buộc ông B trả đất cho ông A.
- Về mặt luật, ông A phải khởi kiện yêu cầu Tòa tuyên Hợp đồng chuyển nhượng QSDĐ giữa ông C và ông B vô hiệu (vì đất ông C đã bán cho ông A, sau đó lại bán cho ông B). Khi đó, tranh chấp được xác định là tranh chấp hợp đồng chuyển nhượng QSDĐ, chứ không phải tranh chấp QSDĐ.
Những tranh chấp thuộc dạng nêu trên thường xảy ra trên thực tế, nếu xác định không đúng quan hệ pháp luật tranh chấp sẽ dẫn đến những sai sót trong việc giải quyết vụ án.
Luật sư Đoàn Khắc Độ, Giám đốc Công ty Luật TNHH Đại Đức
Điện thoại: 0903 168 986
Email: do@luatdaiduc.vn
Website: www.luatdaiduc.vn
