Vượt đèn đỏ để đuổi bắt kẻ gian liệu có phải là hành động dũng cảm hay là một hành vi vi phạm pháp luật? Nếu tai nạn xảy ra trong quá trình truy đuổi, người tham gia giao thông có bị xử phạt hay không?
(1) Vượt đèn đỏ, khi đuổi bắt cướp có được miễn xử phạt?
Chắc hẳn chúng ta đều biết rằng tín hiệu đèn giao thông đóng vai trò quan trọng trong việc điều tiết giao thông.
Đèn xanh là tín hiệu cho phép các phương tiện được di chuyển, trong khi đèn vàng là tín hiệu cảnh báo rằng người lái xe cần chuẩn bị dừng lại, trừ trường hợp họ đã vượt qua vạch dừng thì có thể tiếp tục di chuyển.
Cuối cùng, đèn đỏ là tín hiệu cấm đi, yêu cầu tất cả các phương tiện phải dừng lại để đảm bảo an toàn cho giao thông.
Theo đó, điểm b khoản 3 Điều 9 Luật Giao thông đường bộ 2008 và điểm c khoản 4 Điều 11 Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ năm 2024 cũng nêu rõ “Tín hiệu đèn màu đỏ là cấm đi”. Điều này có nghĩa là việc vượt đèn đỏ hoàn toàn trái với quy định pháp luật về an toàn giao thông.
Tuy nhiên, theo Điều 23 Bộ luật Hình sự 2015 có quy định về tình thế cấp thiết như sau:
- Tình thế cấp thiết là tình thế của người vì muốn tránh gây thiệt hại cho quyền, lợi ích hợp pháp của mình, của người khác hoặc lợi ích của Nhà nước, của cơ quan, tổ chức mà không còn cách nào khác là phải gây một thiệt hại nhỏ hơn thiệt hại cần ngăn ngừa.
- Hành vi gây thiệt hại trong tình thế cấp thiết không phải là tội phạm
Như vậy, dựa theo quy định trên, trong trường hợp bạn là nạn nhân của một vụ cướp giật hoặc tham gia hỗ trợ bắt cướp, nếu xảy ra tình huống bạn buộc phải vượt đèn đỏ để đuổi theo kẻ cướp nhằm bảo vệ quyền lợi của mình hoặc của người khác, bạn có thể được xem xét là vi phạm trong tình thế cấp thiết.
Trong trường hợp này, hành vi vượt đèn đỏ của bạn có thể được miễn xử phạt hành chính vì bạn đã hành động với mục đích ngăn chặn thiệt hại lớn hơn.
(2) Gây tai nạn khi đuổi bắt cướp có được miễn xử phạt?
Tương tự như trên, khi bạn là nạn nhân của một vụ cướp giật hoặc tham gia hỗ trợ bắt cướp. Nếu trong tình huống đuổi theo kẻ cướp nhằm bảo vệ quyền lợi của mình hoặc của người khác, bạn gây ra tai nạn làm chết người, làm bị thương những người tham gia giao thông khác, hoặc gây ra thiệt hại lớn cho tài sản, thì rất có thể bạn sẽ phải chịu trách nhiệm pháp lý theo quy định của pháp luật.
Theo khoản 2 Điều 23 Bộ Luật Hình sự 2015 có quy định rõ ràng rằng:
Trong trường hợp thiệt hại gây ra rõ ràng vượt quá yêu cầu của tình thế cấp thiết, thì người gây thiệt hại đó phải chịu trách nhiệm hình sự.
Điều này có nghĩa là mặc dù bạn có thể đã hành động với ý định tốt nhằm ngăn chặn thiệt hại, nhưng nếu hành động của bạn lại gây ra thiệt hại nghiêm trọng hơn tình thế cấp thiết đó, bạn vẫn có thể bị xử phạt. Bởi vì lúc này, thiệt hại mà bạn gây ra có thể đã vượt quá yêu cầu của tình thế cấp thiết mà bạn đang gặp phải.
Do đó, trong những tình huống khẩn cấp, việc hành động một cách vội vàng mà không cân nhắc kỹ lưỡng có thể dẫn đến những hậu quả không lường trước.
Vì thế, hãy luôn bình tĩnh và đặt sự an toàn của những người tham gia giao thông khác và việc tuân thủ quy định giao thông là ưu tiên hàng đầu, ngay cả trong những tình huống căng thẳng. Việc đánh giá tình huống một cách cẩn thận và đưa ra quyết định hợp lý là rất cần thiết để tránh những hệ lụy pháp lý nghiêm trọng có thể xảy ra.
Trong thực tế, mỗi người tham gia giao thông cần phải nhận thức rõ rằng, dù có lý do chính đáng để hành động, nhưng việc vi phạm luật giao thông vẫn có thể dẫn đến những hệ quả nghiêm trọng, không chỉ đối với bản thân mà còn đối với những người xung quanh.
Vì vậy, khi đối mặt với các tình huống khẩn cấp, hãy cố gắng tìm kiếm những giải pháp an toàn và hợp pháp nhất có thể để xử lý.
Trong trường hợp bạn không thể đuổi kịp kẻ cướp do phải ưu tiên cho sự an toàn của những người tham gia giao thông khác, bạn nên nhanh chóng trình báo cho công an khu vực. Lực lượng chức năng sẽ có trách nhiệm hỗ trợ bạn và xử lý tình huống một cách hiệu quả, an toàn nhất.
