Thay vì xử tội chống người thi hành công vụ như trước đây, thì theo Án lệ 18, những vụ lái xe đâm CSGT tương tự có thể bị xét xử tội giết người.
(1) Vụ lái xe đâm vào CSGT thành Án lệ tội giết người
Án lệ là các phán quyết của Tòa án (hay còn gọi là bản án) được dùng làm cơ sở cho việc giải quyết các vụ việc tương tự về sau. Tính đến nay, Việt Nam đã có 63 án lệ được công bố và áp dụng.
Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu Án lệ số 18/2018/AL về hành vi giết người đang thi hành công vụ trong tội “Giết người”.
Theo Án lệ số 18/2018/AL Khoảng 16 giờ ngày 30/6/2017, Tổ Tuần tra kiểm soát Phòng CSGT Công an tỉnh Hà Tĩnh ra tín hiệu dừng xe để xử lý lỗi chạy quá tốc độ với xe container BKS 77C - 016.47 kéo theo rơ-moóc BKS 77R - 001.37 do Phan Thành H (SN 1995, Bình Định) cầm lái.
Sau khi thông báo lỗi và cho xem hình ảnh vi phạm, tổ công tác yêu cầu H xuất trình giấy tờ để kiểm tra. Tuy nhiên, H cho rằng xe mình không vi phạm tốc độ, nên không xuất trình giấy tờ rồi tranh cãi với Tổ tuần tra.
Dù được giải thích nhưng nhưng H vẫn không chấp nhận mà tiếp tục tranh cãi, rồi lên xe đóng cửa lại, lúc này xe vẫn đang nổ máy.
Thấy vậy, đồng chí Lê Hồ Việt A đang đứng phía trước bên phải đầu xe, còn đồng chí Nguyễn Anh Đ đang đứng phía trước bên trái cách đầu xe khoảng 1 mét, ra hiệu cho H không được di chuyển.
Tuy nhiên, H không chấp hành hiệu lệnh mà bất ngờ điều khiển xe lao thẳng vào đồng chí A và đồng chí Đ đang đứng phía trước đầu xe để bỏ chạy.
Nhận thấy tình hình nguy hiểm, đồng chí A nhảy ra lề đường phía bên phải tránh được, còn đồng chí Đ không kịp tránh nên buộc phải bám vào gọng gương chiếu hậu phía trước, bên trái trên nắp capo của xe.
Dù đã thấy đồng chí Đ đang bám phía trước nhưng Phan Thành H vẫn tiếp tục điều khiển xe tăng tốc. Đi được khoảng 400 mét thì H bất ngờ đánh lái mạnh về phía bên trái, chuyển hướng đầu xe vào sát dải phân cách cứng giữa đường.
Do lúc này đồng chí Đ chỉ bám hai tay vào gọng gương chiếu hậu của xe, hai chân không có điểm tựa nên khi xe đánh lái đột ngột đã bị văng khỏi xe va vào dải phân cách cứng, rồi rơi xuống mặt đường.
Hậu quả, đồng chí Đ bị thương nặng được đưa đi cấp cứu tại Bệnh viện đa khoa thị xã Hồng Lĩnh, sau đó chuyển đến điều trị tại Bệnh viện hữu nghị Việt Đức, đến ngày 10-7-2017 được chuyển về điều trị tại Bệnh viện đa khoa tỉnh Hà Tĩnh cho đến ngày 18-7-2017 thì ra viện.
H bị bắt và bị khởi tố về tội Chống người thi hành công vụ. Tuy nhiên, khi xem xét hành vi và quá trình phạm tội của H, ngày 22/7/2017, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh Hà Tĩnh quyết định khởi tố bị can H tội Giết người.
Tại phiên tòa xét xử, sau khi xem xét các tình tiết tăng nặng, giảm nhẹ, TAND tỉnh Hà Tĩnh tuyên phạt Phan Thành H 8 năm tù về tội Giết người và 2 năm tù về tội “Làm giả tài liệu của cơ quan, tổ chức” (làm giả bằng lái hạng FC). Mặc dù có kháng cáo, H vẫn bị Tòa án nhân dân cấp cao tại Hà Nội tuyên phạt 7 năm tù về tội “Giết người”.
Sau khi được Hội đồng Thẩm phán TAND Tối cao thông qua, ngày 6/11/2018, Chánh án TAND Tối cao đã công bố Án lệ số 18/2018/AL về hành vi giết người đang thi hành công vụ trong tội “Giết người”.
Việc TAND Tối cao đưa vụ án này thành án lệ là một bước tiến quan trọng, tạo tiền đề cho các tòa cấp dưới xét xử những vụ án tương tự. Đồng thời, tăng tính răn đe, giáo dục và cảnh tỉnh người tham gia giao thông về việc chấp hành các quy định của pháp luật nói chung và pháp luật ATGT nói riêng.
(2) Tội Giết người bị phạt như thế nào?
Theo quy định tại Điều 123 Bộ Luật Hình sự 2015, người nào giết người thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 12 năm đến 20 năm, tù chung thân hoặc tử hình:
- Giết 02 người trở lên
- Giết người dưới 16 tuổi
- Giết phụ nữ mà biết là có thai
- Giết người đang thi hành công vụ hoặc vì lý do công vụ của nạn nhân
- Giết ông, bà, cha, mẹ, người nuôi dưỡng, thầy giáo, cô giáo của mình
- Giết người mà liền trước đó hoặc ngay sau đó lại thực hiện một tội phạm rất nghiêm trọng hoặc tội phạm đặc biệt nghiêm trọng
- Để thực hiện hoặc che giấu tội phạm khác
- Để lấy bộ phận cơ thể của nạn nhân
- Thực hiện tội phạm một cách man rợ
- Bằng cách lợi dụng nghề nghiệp
- Bằng phương pháp có khả năng làm chết nhiều người
- Thuê giết người hoặc giết người thuê
- Có tính chất côn đồ
- Có tổ chức
- Tái phạm nguy hiểm
- Vì động cơ đê hèn
Người phạm tội nhưng không thuộc các trường hợp trên thì bị phạt tù từ 07 năm đến 15 năm. Người nào chuẩn bị phạm tội Giết người thì bị phạt tù từ 01 năm đến 05 năm.
Ngoài ra, người phạm tội còn có thể bị cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm, phạt quản chế hoặc cấm cư trú từ 01 năm đến 05 năm.