Hôn nhân là chuyện quan trọng đời người, thế nhưng không gì bảo đảm được rằng khi hai người kết hôn sẽ cùng nhau nắm tay đi đến hết cuộc đời, sẽ có những cãi vã, mâu thuẫn và dần dần hôn nhân ấy sẽ rạn nứt. Nếu chưa có con thì ly hôn sẽ dễ dàng hơn về tình nghĩa và phân chia tài sản nhưng nếu đã có con thì sẽ bị ràng buộc về chăm sóc, nuôi dưỡng con hay thậm chí khi người vợ đang mang thai thì người chồng không thể ly hôn. Vậy nếu vợ chồng có con dưới 12 tháng tuổi thì có được ly hôn không?
Theo nghĩa thông thường, có thể hiểu ly hôn là việc vợ chồng chấm dứt quan hệ hôn nhân. Còn đứng dưới góc độ pháp lý, ly hôn được định nghĩa là “việc chấm dứt quan hệ vợ chồng theo bản án, quyết định có hiệu lực pháp luật của Tòa án” (Khoản 14 điều 3 Luật Hôn nhân và gia đình 2014). Như vậy, quan hệ hôn nhân chấm dứt khi có bản án hoặc quyết định của Tòa án có hiệu lực pháp luật.
Tòa án giải quyết ly hôn khi có người yêu cầu ly hôn, vậy ai sẽ có quyền yêu cầu giải quyết ly hôn? Theo điều 51 Luật Hôn nhân và gia đình 2014, thì những người sau đây sẽ có quyền yêu cầu giải quyết ly hôn:
- Vợ, chồng hoặc cả hai người.
- Cha, mẹ, người thân thích khác có quyền yêu cầu Tòa án giải quyết ly hôn khi một bên vợ, chồng do bị bệnh tâm thần hoặc mắc bệnh khác mà không thể nhận thức, làm chủ được hành vi của mình, đồng thời là nạn nhân của bạo lực gia đình do chồng, vợ của họ gây ra làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến tính mạng, sức khỏe, tinh thần của họ.
Như vậy, có thể thấy người có quyền yêu cầu Tòa án giải quyết ly hôn là vợ, chồng hoặc cha mẹ, người thân thích của vợ/chồng. Cũng tại điều 51 Luật Hôn nhân và gia đình 2014, có một quy định cần lưu ý là “chồng không có quyền yêu cầu ly hôn trong trường hợp vợ đang có thai, sinh con hoặc đang nuôi con dưới 12 tháng tuổi” (khoản 3 điều 51 Luật Hôn nhân và gia đình 2014). Luật quy định chồng không được quyền yêu cầu ly hôn khi vợ đang nuôi con dưới 12 tháng tuổi, vậy vợ có quyền yêu cầu ly hôn trong trường hợp này không hoặc vợ chồng cùng yêu cầu ly hôn trong trường hợp này được không?
Tuy tại khoản 3 điều 51 Luật Hôn nhân và gia đình 2014 chỉ nói về trường hợp chồng không có quyền ly hôn khi vợ đang nuôi con dưới 12 tháng tuổi nhưng quay trở lại khoản 1 điều này quy định “cả hai người có quyền yêu cầu Tòa án giải quyết ly hôn”, như vậy có thể hiểu nếu vợ chồng cùng đang nuôi con dưới 12 tháng tuổi và muốn ly hôn thì cả hai vợ chồng có thể cùng yêu cầu Tòa án ly hôn.
Trường hợp vợ chồng cùng đang nuôi con dưới 12 tháng tuổi và vợ muốn ly hôn thì vẫn có quyền yêu cầu Tòa án giải quyết ly hôn. Ở đây, người viết căn cứ vào điều 56 Luật Hôn nhân và gia đình 2014 để chia ra thành hai trường hợp. Trường hợp 1 là nếu chồng có hành vi bạo lực gia đình hoặc vi phạm nghiêm trọng quyền, nghĩa vụ của vợ, chồng thì vợ có quyền yêu cầu ly hôn. Trường hợp 2 là nếu chồng bị Tòa án tuyên bố mất tích thì vợ cũng có thể yêu cầu Tòa án ly hôn.
Từ phân tích trên, có thể kết luận rằng nếu vợ chồng mong muốn ly hôn mà vẫn đang nuôi con dưới 12 tháng tuổi thì cũng có thể yêu cầu Tòa án giải quyết ly hôn.