Không ít trường hợp vợ hoặc chồng chết mà muốn tìm hạnh phúc mới thì có bắt buộc phải ly hôn mới được tái hôn hay không? Đây vẫn còn là thắc mắc với nhiều người.
1. Vợ, chồng chết là đã xem như chấm dứt hôn nhân chưa?
Cụ thể Điều 65 Luật Hôn nhân và gia đình 2014 quy định thời điểm chấm dứt hôn nhân kể từ thời điểm vợ hoặc chồng chết nhưng phải đảm bảo điều kiện sau:
Trong trường hợp Tòa án tuyên bố vợ hoặc chồng là đã chết thì thời điểm hôn nhân chấm dứt được xác định theo ngày chết được ghi trong bản án, quyết định của Tòa án.
Do việc chấm dứt hôn vẫn còn ràng buộc về mặt pháp lý nên để trong trường hợp muốn chấm dứt hôn nhân để có thể tái hôn cần phải có tuyên bố, quyết định của Tòa án.
2. Thủ tục đăng ký khai tử khi vợ hoặc chồng chết
Đăng ký khai tử là một trong vẫn vấn đề quan trọng nhằm giúp UBND xác định về việc quản lý dân số và cũng là thủ tục cần phải thực hiện dù Tòa án đã có quyết định tuyên bố chết hay không, qua đó đảm bảo về mặt pháp lý.
Tại khoản 1 Điều 33 Luật Hộ tịch 2014 quy định trong thời hạn 15 ngày kể từ ngày có người chết thì vợ, chồng hoặc con, cha, mẹ hoặc người thân thích khác của người chết có trách nhiệm đi đăng ký khai tử; trường hợp người chết không có người thân thích thì đại diện của cơ quan, tổ chức, cá nhân liên quan có trách nhiệm đi khai tử.
Cụ thể khoản 2 Điều 4 Nghị định 123/2015/NĐ-CP quy định thủ tục xác định nội dung đăng ký khai tử phải bao gồm các thông tin:
Họ, chữ đệm, tên, năm sinh của người chết; số định danh cá nhân của người chết, nếu có; nơi chết; nguyên nhân chết; giờ, ngày, tháng, năm chết theo Dương lịch; quốc tịch nếu người chết là người nước ngoài.
Nội dung đăng ký khai tử được xác định theo Giấy báo tử hoặc giấy tờ thay Giấy báo tử do cơ quan có thẩm quyền sau đây cấp:
- Đối với người chết tại cơ sở y tế thì Thủ trưởng cơ sở y tế cấp Giấy báo tử;
- Đối với người chết do thi hành án tử hình thì Chủ tịch Hội đồng thi hành án tử hình cấp giấy xác nhận việc thi hành án tử hình thay Giấy báo tử;
- Đối với người bị Tòa án tuyên bố là đã chết thì Bản án, quyết định có hiệu lực của Tòa án thay Giấy báo tử;
- Đối với người chết trên phương tiện giao thông, chết do tai nạn, bị giết, chết đột ngột hoặc chết có nghi vấn thì văn bản xác nhận của cơ quan công an hoặc kết quả giám định của Cơ quan giám định pháp y thay Giấy báo tử;
- Đối với người chết không thuộc một trong các trường hợp quy định tại các Điểm a, b, c và d của khoản này thì UBND cấp xã nơi người đó chết có trách nhiệm cấp Giấy báo tử.
3. Giải quyết tài sản của vợ hoặc chồng sau khi chết ra sao?
Cụ thể tại Điều 66 Luật Hôn nhân và gia đình 2014 quy định việc giải quyết tài sản của vợ chồng trong trường hợp một bên chết hoặc bị Tòa án tuyên bố là đã chết như sau:
- Khi một bên vợ, chồng chết hoặc bị Tòa án tuyên bố là đã chết thì bên còn sống quản lý tài sản chung của vợ chồng, trừ trường hợp trong di chúc có chỉ định người khác quản lý di sản hoặc những người thừa kế thỏa thuận cử người khác quản lý di sản.
- Khi có yêu cầu về chia di sản thì tài sản chung của vợ chồng được chia đôi, trừ trường hợp vợ chồng có thỏa thuận về chế độ tài sản. Phần tài sản của vợ, chồng chết hoặc bị Tòa án tuyên bố là đã chết được chia theo quy định của pháp luật về thừa kế.
- Trong trường hợp việc chia di sản ảnh hưởng nghiêm trọng đến đời sống của vợ hoặc chồng còn sống, gia đình thì vợ, chồng còn sống có quyền yêu cầu Tòa án hạn chế phân chia di sản theo quy định của Bộ luật Dân sự 2015.
- Tài sản của vợ chồng trong kinh doanh được giải quyết theo quy định tại các khoản 1, 2 và 3 Điều 66 Luật Hôn nhân và gia đình 2014, trừ trường hợp pháp luật về kinh doanh có quy định khác.
Như vậy không có yêu cầu bắt buộc vợ hoặc chồng sau khi chết phải làm thủ tục ly hôn mới được tái hôn mà chỉ yêu cầu làm giấy chứng nhận khai tử cho người mất và có tuyên bố phán quyết của Tòa án để giải quyết các vấn đề về di sản.
