Bạn đã bao giờ nghe đến VIN khi nhắc tới ôtô chưa? Vậy VIN là gì? Và mã VIN có vai trò gì trong việc “nhận diện” những chiếc xe ô tô. Bài viết này sẽ phần nào cung cấp cho bạn những kiến thức này cũng như cách bọn tội phạm hợp thức hoá xe trộm cắp thông qua VIN.
1) VIN là gì?
VIN (hay còn gọi là số khung) là từ viết tắt của Vehicle Identification Number, bao gồm 17 ký tự và được đánh số theo nhiều cách khác nhau. Hệ thống VIN ở châu Âu khác Bắc Mỹ, khác với ký hiệu VIN quốc tế và được quy định theo chuẩn ISO 3833. Đây là một trong những thông tin quan trọng nhất mà người mua cần biết khi kiểm tra xe cũ. Ký tự thứ 10 được ghi theo nguyên tắc sau: trước năm 2000 là chữ cái còn sau đó là chữ số. Ví dụ, 1997(V), 1998(W), 1999(X), 2000(Y), 2001(1), 2002(2),... Nói chung, VIN có thể xem như là "chứng minh thư" của một chiếc xe sau khi xuất xưởng. Các cơ quan như cảnh sát, bảo hiểm, đăng kiểm sẽ ghi tình trạng của chiếc xe theo VIN chứ không theo biển số.
2) Tội phạm xe hơi hợp thức hoá những chiếc xe qua VIN như thế nào?
Mình xin phép tóm tắt quá trình của mánh khoé “nhân bản” một chiếc xe hơi ăn cắp để hợp pháp hoá như sau: Sau khi ăn trộm được một chiếc xe hơi, bọn tội phạm sẽ xóa số VIN cũ, lấy số VIN từ một chiếc xe hợp pháp có cùng mẫu mã, màu sắc và nhà sản xuất để "sao chép" sang. Khi đó, sẽ tồn tại hai chiếc xe hơi giống y hết nhau trên thị trường. Bọn trộm xe có nhiều cách để lấy số VIN xe. Cách đơn giản nhất đó là chúng đến các bãi gửi xe để tìm xe có mẫu mã tương tự với chiếc xe ăn cắp, chụp lại số VIN và chế lại. Biển số xe và các giấy tờ liên quan sẽ bị làm giả cho đồng bộ để qua mặt cơ quan chức năng. Hay chúng có thể mua lại xe cũ để lấy thông tin xe hay móc ngoắc với nhân viên hải quan, lấy thông tin của những chiếc xe xuất khẩu để làm nguồn “vật mẫu” cho chiếc xe ăn cắp.
3) Hậu quả:
- Đối với người sở hữu chiếc xe bị ăn cắp: thường là người phải chịu thiệt hại nặng nhất. Họ có thể đột nhiên nhận được thông báo phạt nguội do đỗ xe sai quy định mặc dù chưa một lần tới đó. Nguy hiểm hơn, chiếc xe "nhân bản" còn có thể bị tội phạm khác sử dụng làm phương tiện trốn chạy sau khi gây án, khiến cảnh sát nhầm tưởng chủ xe gốc là tội phạm. Sau khi phát hiện xe mình bị sao chép, chủ xe còn phải mất thời gian giải trình và xử lý các thủ tục liên quan.
- Đối với người mua phải chiếc xe ăn cắp đã bị "nhân bản": Vì đây là tài sản bất minh do ăn trộm mà có, cảnh sát sẽ tịch thu chiếc xe, còn người mua không được nhận lại khoản tiền đã chi. Trong trường hợp vay tiền trả góp để mua xe, người mua vẫn sẽ phải thanh toán cho tài sản đã mất.
4) Cách đề phòng khi mua xe cũ:
Việc sử dụng dịch vụ thông tin VIN có thể bảo vệ bạn khỏi gian lận khi bạn có ý định mua một chiếc xe đã qua sử dụng:
- Yêu cầu người bán cung cấp VIN (17 ký tự). Nếu người bán từ chối tiết lộ VIN, có thể là một dấu hiệu cho thấy họ không muốn bạn tìm hiểu lịch sử của chiếc xe. Từ đó bạn có thể đưa ra quyết định có tiếp tục mua nó hay không.
- Khi mua xe bạn có thể yêu cầu một báo cáo lịch sử chính xác từ người bán hàng.
- Ngoài ra, bạn nên cẩn thận với giá bán quá rẻ (thấp hơn 70% giá thị trường), chỉ nên mua xe từ đại lý xe có uy tín, và đặc biệt kiểm tra phần in số VIN xem có bị trầy xước hay không...