Ngày 29/06/2024 Quốc hội thông qua Luật Bảo hiểm xã hội 2024 thay thế Luật Bảo hiểm xã hội 2014 và Nghị quyết 93/2015/QH13. Theo đó, nhiều quy định được thay đổi, đáng chú ý có quy định về quyền đóng BHXH một lần để đủ điều kiện hưởng lương hưu của người lao động.
Bảo hiểm xã hội là gì?
Căn cứ khoản 1 Điều 3 Luật Bảo hiểm xã hội 2024 quy định Bảo hiểm xã hội là sự bảo đảm thay thế hoặc bù đắp một phần thu nhập của người tham gia bảo hiểm xã hội khi họ bị giảm hoặc mất thu nhập do ốm đau, thai sản, tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp, khi nghỉ hưu hoặc chết, trên cơ sở đóng vào quỹ bảo hiểm xã hội hoặc do ngân sách nhà nước bảo đảm.
Bảo hiểm xã hội có các loại hình và chế độ như sau:
1. Trợ cấp hưu trí xã hội có các chế độ sau đây:
- Trợ cấp hưu trí xã hội hằng tháng;
- Hỗ trợ chi phí mai táng;
- Hưởng bảo hiểm y tế do ngân sách nhà nước đóng.
2. Bảo hiểm xã hội bắt buộc có các chế độ sau đây:
- Ốm đau;
- Thai sản;
- Hưu trí;
- Tử tuất;
- Bảo hiểm tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp theo quy định của Luật An toàn, vệ sinh lao động.
3. Bảo hiểm xã hội tự nguyện có các chế độ sau đây:
- Trợ cấp thai sản;
- Hưu trí;
- Tử tuất;
- Bảo hiểm tai nạn lao động theo quy định của Luật An toàn, vệ sinh lao động.
4. Bảo hiểm thất nghiệp theo quy định của Luật Việc làm.
5. Bảo hiểm hưu trí bổ sung.
Người lao động có thể đóng BHXH một lần cho những năm thiếu để hưởng lương hưu không?
Căn cứ khoản 7 Điều 33 Luật Bảo hiểm xã hội 2024 quy định:
- Trường hợp thời gian đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc còn thiếu tối đa 06 tháng để đủ điều kiện hưởng lương hưu hoặc trợ cấp tuất hằng tháng thì người lao động hoặc thân nhân của người lao động được đóng tiếp một lần cho số tháng còn thiếu với mức đóng hằng tháng bằng tổng mức đóng của người lao động và người sử dụng lao động trước khi người lao động nghỉ việc hoặc chết vào quỹ hưu trí và tử tuất. Thời gian đóng tiếp không được tính là thời gian làm nghề, công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm hoặc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm thuộc danh mục nghề, công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm hoặc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm do Bộ trưởng Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội ban hành hoặc thời gian làm việc ở vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn.
- Trường hợp người lao động chấm dứt đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc mà thời gian đóng bảo hiểm xã hội còn thiếu trên 06 tháng để đủ điều kiện hưởng lương hưu thì có quyền đóng tiếp bảo hiểm xã hội tự nguyện.”
Dẫn chiếu đến điểm e khoản 2 Điều 36 Luật Bảo hiểm xã hội 2024 quy định Người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện có quyền chọn phương thức đóng một lần cho thời gian đóng bảo hiểm xã hội còn thiếu để đủ điều kiện hưởng lương hưu với số tiền đóng cao hơn số tiền đóng theo mức quy định tại khoản 1 Điều 36 Luật Bảo hiểm xã hội 2024.
Như vậy, pháp luật không còn quy định hạn chế số năm đóng BHXH một lần để đủ điều kiện hưởng lương hưu. Vì vậy từ ngày 01/07/2025, người lao động nếu tham gia BHXH bắt buộc còn thiếu từ 6 tháng trở xuống thì có thể đóng BHXH bắt buộc một lần cho 6 tháng để đủ điều kiện xét hưởng lương hưu. Ngoài ra, nếu người lao động đang tham gia BHXH bắt buộc nhưng thiếu trên 6 tháng đóng BHXH để xét hưởng lương hưu thì có thể chuyển qua đóng BHXH tự nguyện cho thời gian còn thiếu đó.
Luật Bảo hiểm xã hội 2024 có hiệu lực từ ngày 01/07/2025.