Tham gia lệnh nhập ngũ nghĩa vụ quân sự là vừa là quyền và cũng là nghĩa vụ của công dân khi đến tuổi phải phụng sự đất nước. Công dân có quyền gia nhập trong độ tuổi quy định nhưng cũng là nghĩa vụ bắt buộc khi đến hạn phải tham gia.
Trung bình thời hạn hoàn thành nghĩa vụ của quân nhân là 02 năm, tuy nhiên trong một số trường hợp, quân nhân được phép xuất ngũ trước thời hạn mà không phải do bị kỷ luật khi đang thực hiện nghĩa vụ quân sự. Vậy, trường hợp nào được ra quân trước hạn và mẫu Đơn xin ra quân hiện nay thực hiện ra sao?
Điều kiện quân nhân được xuất ngũ trước hạn?
(1) Hạ sĩ quan, binh sĩ đã hết thời hạn phục vụ tại ngũ quy định tại khoản 1 và khoản 2 Điều 21 Luật Nghĩa vụ quân sự 2015 thì được xuất ngũ.
(2) Hạ sĩ quan, binh sĩ tại ngũ có thể được xuất ngũ trước thời hạn khi được Hội đồng giám định y khoa quân sự kết luận không đủ sức khỏe để tiếp tục phục vụ tại ngũ hoặc các trường hợp quy định tại điểm b và điểm c khoản 1; các điểm a, b và c khoản 2 Điều 41 Luật Nghĩa vụ quân sự 2015.
Theo đó, để giải thích rõ hơn trường hợp được xuất ngũ trước thời hạn quy định tại Mục (2) thì khoản 3 Điều 4 Thông tư 279/2017/TT-BQP quy định trường hợp hạ sĩ quan, binh sĩ xuất ngũ trước thời hạn khi có một trong các điều kiện sau:
- Hội đồng giám định sức khỏe từ cấp sư đoàn và tương đương trở lên hoặc Hội đồng giám định y khoa cấp có thẩm quyền kết luận không đủ tiêu chuẩn sức khỏe phục vụ tại ngũ.
- UBND cấp xã và Ban Chỉ huy quân sự cấp huyện xác nhận là gia đình có hoàn cảnh khó khăn thuộc diện tạm hoãn gọi nhập ngũ:
+ Là lao động duy nhất phải trực tiếp nuôi dưỡng thân nhân, gia đình bị thiệt hại nặng về người và tài sản.
+ Một con của bệnh binh, người nhiễm chất độc da cam suy giảm khả năng lao động từ 61% đến 80%.
- UBND cấp xã và Ban Chỉ huy quân sự cấp huyện xác nhận là gia đình có hoàn cảnh khó khăn thuộc diện miễn gọi nhập ngũ:
+ Con của liệt sĩ, con của thương binh hạng một.
+ Một anh hoặc một em của liệt sĩ.
+ Một con của thương binh hạng hai; một con của bệnh binh suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên; một con của người nhiễm chất độc da cam suy giảm khả năng lao động từ 81 % trở lên.
- Cơ quan Bảo vệ An ninh Quân đội báo cáo cấp có thẩm quyền quyết định không đủ tiêu chuẩn chính trị.
Thẩm quyền giải quyết xuất ngũ
Để ra quyết định xuất ngũ trước thời hạn thì hiện nay thẩm quyền, trách nhiệm giải quyết xuất ngũ được quy định tại Điều 44 Luật Nghĩa vụ quân sự 2015 như sau:
Việc ra quyết định xuất ngũ hằng năm đối với hạ sĩ quan, binh sĩ phục vụ tại ngũ thuộc về Bộ trưởng Bộ Quốc phòng. Danh sách xuất ngũ phải được gửi đến và thông qua bởi Bộ trưởng.
Chỉ huy đơn vị từ cấp trung đoàn và tương đương trở lên quyết định xuất ngũ đối với từng hạ sĩ quan, binh sĩ thuộc quyền; tổ chức lễ tiễn hạ sĩ quan, binh sĩ hoàn thành nghĩa vụ phục vụ tại ngũ và bàn giao cho UBND cấp huyện đã giao quân.
Thời gian xuất ngũ phải được thông báo trước 30 ngày cho hạ sĩ quan, binh sĩ và UBND cấp huyện nơi giao quân hoặc cơ quan, tổ chức nơi làm việc, học tập trước khi nhập ngũ.
UBND cấp huyện, cấp xã và cơ quan, tổ chức phải tổ chức tiếp nhận hạ sĩ quan, binh sĩ xuất ngũ.
Hồ sơ xuất ngũ trước thời hạn
Quân nhân nghĩa vụ phải làm đơn xuất ngũ theo quy định hướng dẫn theo khoản 2 Điều 5 Thông tư 279/2017/TT-BQP. Theo đó, trường hợp xuất ngũ trước thời hạn, hồ sơ gồm:
Thứ nhất, đối với hạ sĩ quan, binh sĩ phục vụ 01 tháng trở lên:
- Biên bản giám định sức khỏe của Hội đồng giám định sức khỏe từ cấp sư đoàn và tương đương trở lên
- Hoặc biên bản giám định y khoa của Hội đồng giám định y khoa cấp có thẩm quyền kết luận không đủ sức khỏe phục vụ tại ngũ.
- Giấy xác nhận UBND cấp xã và Ban Chỉ huy quân sự cấp huyện là gia đình có hoàn cảnh khó khăn.
- Văn bản của cấp có thẩm quyền kết luận không đủ tiêu chuẩn chính trị.
Thứ hai, đối với Hạ sĩ quan, binh sĩ phục vụ tại ngũ dưới 01 tháng:
Nếu không đủ điều kiện phục vụ tại ngũ thì chỉ huy đơn vị từ cấp trung đoàn và tương đương trở lên thông báo bằng văn bản và nêu rõ lý do không đủ điều kiện phục vụ tại ngũ, kèm theo hồ sơ nhập ngũ bàn giao trả về địa phương cấp huyện nơi giao quân theo quy định.
Như vậy, quân nhân phục vụ tại ngũ vẫn có thể xuất ngũ trước thời hạn nếu thuộc các trường không đủ sức khỏe hay có hoàn cảnh khó khăn hoặc là con của thương binh liệt sĩ sẽ được xem xét cho xuất ngũ, qua đó, giúp công dân trở về với gia đình, người thân.
