Kết quả cuối cùng của cuộc bầu cử tổng thống Mỹ - Ảnh minh họa
Những ngày gần đây, “bầu cử tổng thống Mỹ” trở thành chủ đề được rất được quan tâm trên truyền thông nhiều quốc gia. Một cuộc bầu cử tổng thống trải qua những bước nào để tìm ra người đứng đầu Nhà trắng, mời tham khảo những thông tin dưới đây.
Tiêu chuẩn bắt buộc dành cho tổng thống Mỹ
Ứng cử viên Tổng thống Mỹ phải thỏa mãn những tiêu chuẩn bắt buộc do Hiến pháp nước này qui định: phải là công dân Mỹ, được sinh ra trên đất nước Mỹ, tuổi từ 35 trở lên, và cư trú tại Mỹ ít nhất 14 năm (điều kiện “sinh ra tại Mỹ” hiện vẫn đang gây ra nhiều tranh cãi, bởi nó loại mất khá nhiều người tài, song cho đến nay vẫn chưa có gì thay đổi).
Ngoài ra, Tu chính án Hiến pháp Hoa Kỳ thứ 22 quy định nghiêm cấm bất kỳ người nào đảm nhiệm cương vị tổng thống Hoa Kỳ quá hai nhiệm kỳ.
Quy trình bầu cử
Để tìm ra người tiếp theo ngồi vào chiếc ghế tổng thống, cuộc bầu cử sẽ trải qua hai giai đoạn:
- Bầu cử sơ bộ (primary election) để tìm ra ứng viên của các đảng.
- Tổng tuyển cử (general election) là giai đoạn chính thức bầu chọn Tổng thống từ ứng viên của các đảng.
Bầu cử sơ bộ:
Bắt đầu từ khoảng tháng 1 đến tháng 8, khi đó cử tri các đảng bầu đại biểu của đảng đó để tham gia Đại hội đảng toàn quốc. Tại đây mỗi đảng sẽ chọn liên danh ứng cử viên Tổng thống và Phó Tổng thống và đề ra cương lĩnh tranh cử của mình.
Ngoài 2 đảng lớn là Cộng hòa và Dân chủ, những ứng cử viên của các đảng khác phải thu được chữ ký ủng hộ ra tranh cử của hàng trăm nghìn cử tri ở từng bang trong tất cả 50 bang của Mỹ mới được đưa vào danh sách ứng cử viên tổng thống.
Sau khi được chọn, các ứng cử viên bắt đầu chiến dịch tranh cử của mình bằng việc quảng bá, vận động qua nhiều hình thức khác nhau để lôi kéo sự ủng hộ của dân chúng.
Tổng tuyển cử
Người dân Mỹ không trực tiếp bầu cử tổng thống mà “ủy quyền” cho các đại cử tri. Đại cử tri thay mặt người dân chọn ra ứng cử viên họ muốn trở thành tổng thống.
Số đại cử tri tại từng bang là khác nhau tùy thuộc và dân số, bang lớn có thể có số lượng cử tri lên đến 55(California) và khu vực nhỏ có thể chỉ có 3 đại cử tri (Quận Columbia, Bang Delaware).
Có tổng cộng 538 đại cử tri trên toàn nước Mỹ, tương ứng 538 “phiếu đại cử tri”, đó là lý do đối thủ nào đạt 270 phiếu (quá nửa) trước thì sẽ là người chiến thắng. Ngoài các phiếu đại cử tri thì phiếu bầu trực tiếp của từng công dân sẽ được gọi là “phiếu phổ thông”. Đây gọi là quy trình bầu cử tri đoàn.
Trường hợp không có ứng cử viên nào thu được đa số tuyệt đối phiếu đại cử tri (ví dự như cả hai ứng cử viên đều được 269 phiếu), thì Hạ viện Mỹ sẽ quyết định ai sẽ trở thành Tổng thống, còn Thượng viện chọn Phó Tổng thống.
Vào ngày thứ Hai của tuần thứ ba của tháng 12, các đại cử tri ở các bang sẽ tiến hành họp để bỏ phiếu bầu Tổng thống và Phó Tổng thống. Thông thường tại mỗi bang, phiếu phổ thông dành cho ứng cử viên nào nhiều hơn thì toàn bộ phiếu đại cử tri sẽ ủng hộ ứng cử viên đó, chỉ riêng tại Main và Nebraska, các đại cử tri sẽ căn cứ vào tỷ lệ ủng hộ của phiếu phổ thông để bỏ phiếu.
Quá trình xác nhận kết quả bầu cử
Thực tế Hiến pháp Mỹ không quy định cử tri phải tuân theo quyết định của đa số phiếu bầu phổ thông, nên trong lịch sử Mỹ cũng đã từng xảy ra trường hợp đại cử tri bất tuân theo số phiếu phổ thông. Điều này gây ra những tranh cãi về tính minh bạch của những lá phiếu và có nên duy trì hình thức bầu cử theo cử tri đoàn hay không.
Chính vì vậy, trong quá trình kiểm tra, xác nhận kết quả của những phiếu bầu tại từng bang, các ứng cử viên có quyền đặt nghi vấn về tính minh bạch của việc bầu cử.
Các tiểu bang có khoảng năm tuần kể từ ngày tổng tuyển cử để tìm ra ứng cử viên nào giành chiến thắng trong cuộc tranh cử tổng thống, đồng thời trong thời gian này các ứng viên có thể đệ đơn lên Tối cao pháp viện (Tương dương Tòa án nhân dân tối cao ở Việt Nam) để yêu cầu làm rõ sự minh bạch, hợp pháp của việc bầu cử.
Vào ngày 14/12, các đại cử tri nhóm họp tại các tiểu bang của họ để bỏ phiếu.
Hạn cuối cùng để làm rõ kết quả và xác định người chiến thắng là trước ngày 6/1 hàng năm. Nếu không có người chiến thắng, sau ngày này Quốc hội sẽ quyết định kết quả của cuộc bầu cử - gọi là cuộc bầu cử ngẫu nhiên.
Ngày tổng thống mới bắt đầu nhận chức là ngày 20/1 hàng năm, theo Hiến pháp Hoa Kỳ.
Cập nhật bởi hiesutran159 ngày 09/11/2020 10:36:07 SA
