Theo Luật Đặc xá 2018, có hiệu lực từ ngày 01/07/2019 thì “Đặc xá là sự khoan hồng đặc biệt của Nhà nước do Chủ tịch nước quyết định tha tù trước thời hạn cho người bị kết án phạt tù có thời hạn, tù chung thân nhân sự kiện trọng đại, ngày lễ lớn của đất nước hoặc trong trường hợp đặc biệt.”
Cũng theo quy định của Luật thì một số đối tượng nếu đủ điều kiện thì có quyền được đề nghị đặc xá. Ví dụ như đối tượng đang chấp hành án phạt tù có thời hạn, người bị kết án tù chung thân nhưng đã được giảm xuống tù có thời hạn nếu có tiến bộ, cải tạo tốt hoặc xếp loại chấp hành án khá hoặc tốt; đã chấp hành án phạt tù ít nhất 1/3 thời gian đối với trường hợp bị phạt tù có thời hạn; ít nhất 14 năm với người bị phạt tù chung thân đã được giảm xuống tù có thời hạn,…thì có thể được hưởng đặc xá.
Tuy nhiên, điểm mới đáng lưu ý của Luật Đặc xá 2018 so với Luật Đặc xá 2007, thì Luật mới bổ sung một số loại tội phạm sẽ không được đề nghị đặc xá, trong đó có tội Phản bội Tổ quốc và gián điệp được quy định tại Điều 12.
Như vậy, Luật Đặc xá mới đã thu hẹp đối tượng phạm tôi được đặc xá, thể hiện tính răn đe, chế tài nghiêm ngặt hơn đối với những đối tượng xâm phạm đến an ninh, chủ quyền lãnh thổ quốc gia. Đây là hướng đi của Luật phù hợp và thiết yếu để bảo đảm an ninh, trật tự quốc gia trong thời kì nhiều biến động về an ninh khu vực và quốc tế.
