Trong những năm gần đây, số lượng tội phạm là trẻ vị thành niên đang ngày càng gia tăng cả về số lượng cũng như mức độ liều lĩnh, hung hãn.
Chắc hẳn, đến nay mọi người chưa thể quên những tội ác khủng khiếp mà Lê Văn Luyện (Bắc Giang) đã gây ra tại tiệm vàng Ngọc Bích khi chưa tròn 18 tuổi. Ngày 14/06/2016 Công an tỉnh Quảng Nam đã bắt được Đặng Như Quỳnh (1999), nghi phạm đâm chết nam thanh niên bằng vỏ chai bia vì cho rằng “hỗn láo”. Hay mới gần đây, Công an tỉnh Quảng Trị đã xác định nghi can vụ trọng án giết người cho vào bao tải ném xuống sông là hai anh em sinh đôi Mai Thanh Phúc và Mai Thanh Đức 16 tuổi.
Như vậy, có thể thấy số lượng phạm tội của các đối tượng vị thành niên đang ngày càng gia tăng và hành vi cũng ngày càng trở nên man rợ và liều lĩnh. Vậy đâu là nguyên nhân dẫn đến việc trẻ hóa đối tượng phạm tội như hiện nay?
Nguyên nhân đó có thể xuất phát từ hoàn cảnh gia đình, cha mẹ thiếu quan tâm, dạy dỗ đến con cái. Nhà trường chưa làm tốt việc giáo dục đạo đức cho lớp trẻ. Xã hội biến đổi quá nhanh, sự bùng nổ của công nghệ thông tin dẫn đến một bộ phận giới trẻ rơi vào tình trạng sống ảo, tiếp xúc quá sớm và thiếu sự kiểm soát với các trò chơi, tryện, phim bạo lực, thiếu lành mạnh,…
Dưới góc độ pháp luật, Bộ Luật hình sự 1999 quy định không phạt tù chung thân và tử hình đối với người chưa thành niên, hạn chế áp dụng hình phạt tù có thời hạn và không áp dụng hình phạt bổ sung đối với người dưới 18 tuổi phạm tội.
Điều này cũng được quy định tương tự tại Điều 91 Bộ Luật hình sự 2015 có hiệu lực thi hành từ ngày 01/07/2016.
Như vậy, trước tình trạng tội phạm thành niên đang ngày càng gia tăng thì quy định của pháp luật vẫn chưa đưa ra được quy định nghiêm khắc hơn đối với nhóm đối tượng đặc biệt này. Điều này là phù hợp với pháp luật quốc tế cũng như đảm bảo quy tắc “Việc xử lý người dưới 18 tuổi phạm tội phải bảo đảm lợi ích tốt nhất của người dưới 18 tuổi và chủ yếu nhằm mục đích giáo dục, giúp đỡ họ sửa chữa sai lầm, phát triển lành mạnh, trở thành công dân có ích cho xã hội.”
Nếu như, đã hạn chế áp dụng các biện pháp trừng trị hình sự đối với tội phạm thành niên vậy thì cần phải có những biện pháp phòng ngừa khác để giảm thiểu tình trạng người thành niên phạm tội chứ như tình trạng hiện nay thì thật quá nguy hiểm!