Thuật ngữ “doanh nghiệp” lần đầu tiên được nhắc đến là trong Sắc lệnh 104/SL ngày 01 tháng 01 năm 1948 về doanh nghiệp quốc gia. Trải qua thời kỳ bao cấp với đặc trưng là nền kinh tế tập trung, khái niệm này dần bị quên lãng. Mãi đến khoảng năm 1986, bắt đầu giai đoạn nền kinh tế thị trường, khái niệm “doanh nghiệp” mới được quay lại sử dụng.
Khái niệm doanh nghiệp có thể được hiểu trên nhiều góc độ. Ở góc độ kinh tế, doanh nghiệp được hiểu là các tổ chức lấy việc hoạt động thu lợi là hoạt động nghề nghiệp của mình.
Ở góc độ pháp lý, Việt Nam cũng như hầu hết các quốc gia trên thế giới đều có quy định pháp lý định nghĩa về doanh nghiệp. Trong suốt quá trình lập pháp ở Việt Nam, khái niệm doanh nghiệp đã được thay đổi qua nhiều giai đoạn Luật Công ty 1990, Luật Doanh nghiệp 1999, Luật Doanh nghiệp 2005, Luật Doanh nghiệp 2014 và Luật Doanh nghiệp 2020.
Luật Công ty 1990 định nghĩa: “Doanh nghiệp là đơn vị kinh doanh được thành lập nhằm mục đích chủ yếu là thực hiện hoạt động kinh doanh”
Luật Doanh nghiệp 1999 định nghĩa: “Doanh nghiệp là tổ chức kinh tế có tên riêng, có tài sản, có trụ sở giao dịch ổn định, được đăng ký kinh doanh theo quy định của pháp luật nhằm mục đích thực hiện các hoạt động kinh doanh”
Luật Doanh nghiệp 2005 định nghĩa: “Doanh nghiệp là tổ chức kinh tế có tên riêng, có tài sản, có trụ sở giao dịch ổn định, được đăng ký kinh doanh theo quy định của pháp luật nhằm mục đích thực hiện các hoạt động kinh doanh”
Đến Luật Doanh nghiệp 2014 và Luật Doanh nghiệp 2020, khái niệm doanh nghiệp dường như được quy định một cách thống nhất và đầy đủ hơn. Theo đó, doanh nghiệp là tổ chức có tên riêng, có tài sản, có trụ sở giao dịch, được đăng ký thành lập theo quy định của pháp luật nhằm mục đích kinh doanh.
Dù khái niệm doanh nghiệp được hiểu ở nhiều góc độ và được quy định khác nhau ở các văn bản pháp luật khác nhau, nhưng tựu trung, ta có thể hiểu doanh nghiệp qua những yếu tố sau: là một tổ chức có tên riêng, có tài sản, có trụ sở giao dịch, được thành lập hoặc đăng ký thành lập nhằm mục đích thực hiện hoạt động kinh doanh.