Ngày 10/10/2024, Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa 13 đã ban hành Quyết định 190-QĐ/TW năm 2024 về ban hành Quy chế bầu cử trong Đảng.
(1) Đảng viên được ứng cử trong trường hợp nào?
Căn cứ khoản 1 Điều 9 Quy chế bầu cử được ban hành kèm theo Quyết định 190-QĐ/TW có quy định về ứng cử được áp dụng trong những trường hợp như sau:
- Đảng viên chính thức ứng cử tại đại hội đảng viên mà mình là thành viên của tổ chức đảng đó. Đại biểu chính thức của đại hội ứng cử tại đại hội đại biểu.
- Đảng viên chính thức không phải là đại biểu đại hội làm đơn ứng cử ở đại hội tổ chức cơ sở đảng hoặc làm hồ sơ ứng cử để được bầu vào cấp uỷ của đại hội đại biểu tử cấp huyện và tương đương trở lên.
- Uỷ viên ban chấp hành ứng cử để được bầu vào ban thường vụ; uỷ viên ban thường vụ ứng cử để được bầu làm bí thư, phó bí thư; trường hợp cấp uỷ chi bầu bí thư, phó bí thư, không bầu ban thường vụ thì cấp uỷ viên có quyền ứng cử để được bầu làm bí thư, phó bí thư (trừ các trường hợp quy định tại Điều 11 của Quy chế được ban hành kèm theo Quyết định 190-QĐ/TW).
Trường hợp đại hội chi bộ không bầu chi uỷ, đảng viên chính thức có quyền ứng cử để được bầu làm bí thư, phó bí thư.
- Uỷ viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng ứng cử để được bầu vào Bộ Chính trị, Ban Bí thư; Uỷ viên Bộ Chính trị ứng cử để được bầu làm Tổng Bí thư (trừ các trường hợp quy định tại Điều 11 Quy chế được ban hành kèm theo Quyết định 190-QĐ/TW).
- Cấp uỷ viên ứng cử để được bầu vào uỷ ban kiểm tra, uỷ viên ban thường vụ ứng cử để được bầu làm chủ nhiệm uỷ ban kiểm tra của cấp uỷ cấp mình (trừ các trường hợp quy định tại Điều 11 Quy chế được ban hành kèm theo Quyết định 190-QĐ/TW).
- Uỷ viên uỷ ban kiểm tra ứng cử để được bầu làm phó chủ nhiệm ủy ban kiểm tra.
Theo đó, hiện nay, sẽ được quyền ứng cử khi thuộc một trong những trường hợp theo quy định như đã nêu trên.
(2) Thủ tục ứng cử trong Đảng mới nhất hiện nay
Căn cứ khoản 2 Điều 9 Quy chế bầu cử được ban hành kèm theo Quyết định 190-QĐ/TW có quy định về thủ tục ứng cử Đảng viên như sau:
- Đảng viên chính thức ở đại hội đảng viên ứng cử trực tiếp tại đại hội hoặc gửi đơn tới đoàn chủ tịch đại hội. Ở đại hội đại biểu cấp cơ sở, đảng viên chính thức không phải là đại biểu đại hội nếu ứng cử thì làm đơn ứng cử nộp cho cấp ủy cơ sở.
- Đại biểu chính thức ở đại hội đại biểu ứng cử trực tiếp tại đại hội hoặc gửi đơn tới đoàn chủ tịch đại hội.
- Cấp uỷ viên ứng cử trực tiếp tại hội nghị cấp uỷ để được bầu vào ban thường vụ (Bộ Chính trị, Ban Bí thư), uỷ viên uỷ ban kiểm tra.
- Uỷ viên uỷ ban kiểm tra ứng cử trực tiếp tại hội nghị uỷ ban kiểm tra để được bầu làm phó chủ nhiệm uỷ ban kiểm tra.
- Đảng viên không phải là đại biểu của đại hội nếu ứng cử vào cấp uỷ từ cấp huyện và tương đương trở lên, thì chậm nhất là 15 ngày làm việc trước ngày khai mạc đại hội phải hoàn chỉnh hồ sơ ứng cử nộp cơ quan tổ chức của cấp uỷ triệu tập đại hội. Theo đó, Hồ sơ ứng cử gồm có những giấy tờ như sau:
+ Đơn ứng cử.
+ Bản khai lý lịch được xác nhận của cấp uỷ cơ sở. Bàn kê khai tài sản, thu nhập của cả nhân và gia đình theo quy định.
+ Giấy chứng nhận sức khoẻ.
+ Bản nhận xét của cấp uỷ cơ sở nơi sinh hoạt, công tác và nơi cư trú theo quy định.
+ Kết luận tiêu chuẩn chính trị của cấp uỷ có thẩm quyền theo quy định.
+ Bản sao các văn bằng, chứng chỉ về trình độ chuyên môn, nghiệp vụ, lý luận chính trị (có xác nhận của cơ quan, đơn vị quản lý cán bộ hoặc của cấp có thẩm quyền). Cấp uỷ cơ sở nơi đảng viên sinh hoạt và nơi đảng viên cư trú có trách nhiệm xác nhận, nhận xét về người ứng cử. Những vấn đề cần thẩm tra, xác mình nếu vượt quá thẩm quyền thì đề nghị cấp uỷ cấp trên trực tiếp xem xét, quyết định. Cơ quan tổ chức của cấp uỷ triệu tập đại hội có trách nhiệm phối hợp với các cơ quan liên quan kiểm tra tính hợp lệ của hồ sơ và tư cách của người ứng cử.
Theo đó, thủ tục ứng cử của Đảng viên được thực hiện theo quy định như đã nêu trên.
