Theo quy định tại Điều 30 Bộ luật Dân sự năm 2015, cá nhân từ khi sinh ra hay thậm chí chỉ sống được 24 giờ trở lên đều có quyền được khai sinh. Trong thời hạn 60 ngày kể từ ngày trẻ sinh ra, cha hoặc mẹ có trách nhiệm phải đăng ký khai sinh cho con.
Tuy nhiên, có một số trường hợp khi đăng ký khai sinh cho con không có tên cha. Vậy pháp luật quy định như thế nào về thủ tục bổ sung tên cha vào giấy khai sinh cho con?
1. Thẩm quyền đăng ký
Căn cứ Điều 24 Luật Hộ tịch 2014 về Thẩm quyền đăng ký nhận cha, mẹ, con như sau:
Ủy ban nhân dân cấp xã nơi cư trú của người nhận hoặc người được nhận là cha, mẹ, con thực hiện đăng ký nhận cha, mẹ, con.
2. Thủ tục đăng ký
Căn cứ tại Điều 25 Luật Hộ tịch 2014 quy định về Thủ tục đăng ký nhận cha, mẹ, con như sau:
- Người yêu cầu đăng ký nhận cha, mẹ, con nộp tờ khai theo mẫu quy định và chứng cứ chứng minh quan hệ cha con hoặc mẹ con cho cơ quan đăng ký hộ tịch. Khi đăng ký nhận cha, mẹ, con các bên phải có mặt.
- Trong thời hạn 03 ngày làm việc kể từ ngày nhận đủ giấy tờ theo quy định tại khoản 1 Điều này, nếu thấy việc nhận cha, mẹ, con là đúng và không có tranh chấp, công chức tư pháp - hộ tịch ghi vào Sổ hộ tịch, cùng người đăng ký nhận cha, mẹ, con ký vào Sổ hộ tịch và báo cáo Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã cấp trích lục cho người yêu cầu.
Theo đó thì khi thực hiện bổ sung tên cha vào giấy khai sinh cho con thì cần nộp tờ khai và chứng cứ về quan hệ cha con đến ủy ban nhân dân cấp xã để thực hiện thủ tục.
Trong vòng 03 ngày kể từ khi nhận đủ hồ sơ thì công chức tư pháp hộ tịch ghi vào sổ hộ tịch, người đăng ký nhận con ký vào sổ hộ tịch và báo Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã trích lục giấy khai sinh đã bổ sung tên cha theo yêu cầu.
3. Chứng cứ chứng minh quan hệ cha con để bổ sung tên cha vào giấy khai sinh cho con là giấy tờ gì?
Căn cứ vào Điều 14 Thông tư 04/2020/TT-BTP quy định như sau:
Theo đó, chứng cứ chứng minh quan hệ cha con để thực hiện thủ tục bổ sung tên cha vào giấy khai sinh cho con là văn bản của cơ quan y tế, giám định về việc xác nhận quan hệ cha con hoặc văn bản cam kết về mối quan hệ cha con theo quy định trên.
4. Trường hợp con được sinh ra trước khi kết hôn thì bổ sung tên cha vào giấy khai sinh cho con như thế nào?
Căn cứ vào Điều 16 Thông tư 04/2022/TT-BTP quy định về đăng ký nhận cha, mẹ, con, bổ sung hộ tịch trong một số trường hợp đặc biệt
- Trường hợp nam, nữ chung sống với nhau như vợ chồng, không đăng ký kết hôn, sinh con, người con sống cùng với người cha, khi người cha làm thủ tục nhận con mà không liên hệ được với người mẹ thì không cần có ý kiến của người mẹ trong Tờ khai đăng ký nhận cha, mẹ, con.
Nếu có Giấy chứng sinh và giấy tờ tuỳ thân của người mẹ thì phần khai về người mẹ được ghi theo Giấy chứng sinh và giấy tờ tuỳ thân của người mẹ. Nếu không có Giấy chứng sinh và giấy tờ tuỳ thân của người mẹ thì ghi theo thông tin do người cha cung cấp; người cha chịu trách nhiệm về thông tin do mình cung cấp.
- Trường hợp con do người vợ sinh ra trước thời điểm đăng ký kết hôn, đã được đăng ký khai sinh nhưng không có thông tin về người cha, nay vợ chồng có văn bản thừa nhận là con chung thì không phải làm thủ tục nhận cha, con mà làm thủ tục bổ sung hộ tịch để ghi bổ sung thông tin về người cha trong Sổ đăng ký khai sinh và Giấy khai sinh của người con.
- Trường hợp con do người vợ sinh ra trước thời điểm đăng ký kết hôn, chưa được đăng ký khai sinh mà khi đăng ký khai sinh, vợ chồng có văn bản thừa nhận là con chung thì thông tin về người cha được ghi ngay vào Giấy khai sinh của người con mà không phải làm thủ tục đăng ký nhận cha, con.
Trách nhiệm, hệ quả pháp lý của việc cung cấp thông tin về người mẹ và lập văn bản thừa nhận con chung không đúng sự thật tại khoản 1, khoản 2, khoản 3 Điều này theo quy định tại Điều 5 Thông tư này.
- Trường hợp con do người vợ sinh ra hoặc có thai trong thời kỳ hôn nhân nhưng vợ hoặc chồng không thừa nhận là con chung hoặc người khác muốn nhận con thì do Tòa án nhân dân xác định theo quy định pháp luật.
Trường hợp Tòa án nhân dân từ chối giải quyết thì cơ quan đăng ký hộ tịch tiếp nhận, giải quyết yêu cầu đăng ký khai sinh cho trẻ em chưa xác định được cha hoặc đăng ký nhận cha, con, hồ sơ phải có văn bản từ chối giải quyết của Tòa án và chứng cứ chứng minh quan hệ cha, con theo quy định tại khoản 1 Điều 14 của Thông tư này.
Theo đó, trường hợp con được sinh ra trược khi đăng ký kết hôn, đã được đăng ký khai sinh nhưng không có thông tin của cha mà nếu như có văn bản thừa nhận con chung thì làm thủ tục bổ sung hộ tịch để ghi bổ sung thông tin cha vào giấy khai sinh cho cho con.
5. Hồ sơ bổ sung tên cha vào giấy khai sinh bao gồm:
1. Tờ khai đăng ký việc thay đổi, cải chính, bổ sung hộ tịch, xác định lại dân tộc theo mẫu quy định;
2. Giấy Khai sinh bản gốc của người cần bổ sung hộ tịch;
3. Văn bản thừa nhận là con chung của cặp vợ chồng nếu thuộc trường hợp bổ sung hộ tịch cho con được người vợ sinh ra trước khi đăng ký kết hôn hoặc được sinh ra khi cha, mẹ sinh sống với nhau như vợ chồng nhưng không đăng ký kết hôn và đã được cơ quan có thẩm quyền đăng ký khai sinh nhưng không có thông tin về người cha trong Giấy Khai sinh và phải có ít nhất hai người thân thích của hai bên cha, mẹ làm chứng.
4. Các bằng chứng, chứng cứ chứng minh quan hệ cha con bao gồm: phim ảnh, thư từ, đồ dùng, băng, đĩa hoặc các vật dụng khác chứng minh mối quan hệ cha con (nếu có);
5. Văn bản xác nhận của các cơ quan y tế, các cơ quan giám định hoặc các cơ quan khác có thẩm quyền ở trong hoặc ngoài nước về việc xác nhận quan hệ cha con (nếu có);
6. Giấy tờ tùy thân của người yêu cầu đăng ký bổ sung hộ tịch (bản sao có chứng thực).
6. Lệ phí bổ sung tên cha vào giấy khai sinh cho con
Lệ phí hộ tịch là khoản thu đối với người được cơ quan nhà nước có thẩm quyền giải quyết các công việc về hộ tịch theo quy định của pháp luật. Theo Điểm c Khoản 2 Điều 5 Thông tư 85/2019/TT-BTC được sửa đổi bởi điểm e Khoản 3 Điều 1 Thông tư 106/2021/TT-BTC quy định tùy thuộc vào điều kiện thực tế của địa phương mà đặt ra mức thu lệ phí hộ tịch cho phù hợp trên từng địa bàn, nhưng phải đảm bảo nguyên tắc miễn lệ phí hộ tịch cho người thuộc gia đình có công với ách mạng; người thuộc hộ nghèo; người khuyết tật.
Như vậy, lệ phí thực hiện thủ tục bổ sung tên cha vào giấy khai sinh sẽ được miễn đối với những người có công với cách mạng, người thuộc hộ nghèo, người khuyết tật. Trường hợp không được miễn lệ phí thì mức lệ phí sẽ phụ thuộc vào điều kiện thực tế của từng địa phương, do Hội đồng nhân dân cấp tỉnh ban hành.