Sự khác nhau giữa phạm tội chưa đạt và tự ý nửa chừng chấm dứt phạm tội?

Phạm tội chưa đạt 

Tự ý nửa chừng chấm dứt phạm tội

Căn cứ pháp lý

Điều 15 BLHS năm 2015

Điều 16 BLHS năm 2015

Khái niệm

Phạm tội chưa đạt là cố ý thực hiện tội phạm nhưng không thực hiện được đến cùng vì những nguyên nhân ngoài ý muốn của người phạm tội.

Tự ý nửa chừng chấm dứt việc phạm tội là trường hợp một người tự mình không thực hiện tội phạm đến cùng mặc dù khách quan không có gì ngăn cản.

Bản chất

Thực hiện một phần hành vi phạm tội nhưng chưa hoàn thành do nguyên nhân khách quan. 

Tự nguyện ngừng hành vi phạm tội mà không bị ngăn cản. 

Nguyên nhân

Nguyên nhân khách quan, không nằm trong ý muốn của người phạm tội 

Nguyên nhân chủ quan, xuất phát từ ý chí của người phạm tội 

Hậu quả pháp lý

Căn cứ theo Điều 15 BLHS năm 2015, người phạm tội chưa đạt phải chịu trách nhiệm hình sự về tội phạm chưa đạt.

Bên cạnh đó, Điều 57 BLHS năm 2015 quy định như sau:

-Đối với hành vi chuẩn bị phạm tội và hành vi phạm tội chưa đạt, hình phạt được quyết định theo các điều của Bộ luật này về các tội phạm tương ứng tùy theo tính chất, mức độ nguy hiểm cho xã hội của hành vi, mức độ thực hiện ý định phạm tội và những tình tiết khác khiến cho tội phạm không thực hiện được đến cùng.

-Đối với trường hợp phạm tội chưa đạt, nếu điều luật được áp dụng có quy định hình phạt cao nhất là tù chung thân hoặc tử hình thì áp dụng hình phạt tù không quá 20 năm; nếu là tù có thời hạn thì mức hình phạt không quá ba phần tư mức phạt tù mà điều luật quy định.

Căn cứ theo Điều 16 BLHS năm 2015, người tự ý nửa chừng chấm dứt việc phạm tội được miễn trách nhiệm hình sự về tội định phạm; nếu hành vi thực tế đã thực hiện có đủ yếu tố cấu thành của một tội khác, thì người đó phải chịu trách nhiệm hình sự về tội này.

Ví dụ

Anh A có ý định trộm cắp tài sản của nhà B. A đã chuẩn bị đầy đủ dụng cụ và đột nhập vào nhà B. Tuy nhiên, khi A đang tìm kiếm tài sản để trộm, B trở về nhà và phát hiện ra hành vi của A. A bị bắt giữ trước khi kịp lấy bất kỳ tài sản nào.

Phân tích: Trong trường hợp này, A đã có ý định và bắt đầu thực hiện hành vi trộm cắp, nhưng chưa hoàn thành do bị phát hiện và ngăn cản bởi B. Đây là phạm tội chưa đạt vì hành vi phạm tội chưa được hoàn thành do nguyên nhân khách quan.

Anh C cũng có ý định trộm cắp tài sản của nhà D. C đã chuẩn bị dụng cụ và đột nhập vào nhà D. Tuy nhiên, sau khi vào nhà D và chuẩn bị lấy tài sản, C tự suy nghĩ lại và quyết định không thực hiện hành vi trộm cắp nữa. C rời khỏi nhà D mà không lấy bất kỳ tài sản nào.

Phân tích: Trong trường hợp này, C đã có ý định và bắt đầu thực hiện hành vi trộm cắp, nhưng tự nguyện ngừng lại và không tiếp tục hành vi. Đây là tự ý chấm dứt phạm tội vì C tự nguyện ngừng thực hiện hành vi phạm tội mà không bị ngăn cản.