Bạn của Anh có sử dụng bằng lái xe giả. Hôm trước anh ấy đi xe máy thì bị CSGT kiểm tra và phát hiện bằng giả nên bị phạt 1,5 triệu đồng. Anh không biết phạt như vậy có đúng không và anh ấy có bị vướng gì về trách nhiệm hình sự hay không?
1. Sử dụng bằng lái xe máy, xe ô tô giả bị phạt vi phạm hành chính không?
Tại Điều 21 Nghị định 100/2019/NĐ-CP được sửa đổi, bổ sung bởi Nghị định 123/2021/NĐ-CP có quy định mức xử phạt do sử dụng giấy phép lái xe ô tô, xe máy giả như sau:
- Phạt tiền từ 1.000.000 đồng đến 2.000.000 đồng đối với người điều khiển xe mô tô hai bánh có dung tích xi lanh dưới 175 cm3 và các loại xe tương tự xe mô tô thực hiện hành vi vi phạm sau đây:
+ Không có Giấy phép lái xe hoặc sử dụng Giấy phép lái xe không do cơ quan có thẩm quyền cấp, Giấy phép lái xe bị tẩy xóa;
…
- Phạt tiền từ 4.000.000 đồng đến 5.000.000 đồng đối với người điều khiển xe mô tô hai bánh có dung tích xi lanh từ 175 cm3 trở lên, xe mô tô ba bánh thực hiện hành vi vi phạm sau đây:
…
+ Không có Giấy phép lái xe hoặc sử dụng Giấy phép lái xe không do cơ quan có thẩm quyền cấp, Giấy phép lái xe bị tẩy xóa;
…
- Phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 12.000.000 đồng đối với người điều khiển xe ô tô, máy kéo và các loại xe tương tự xe ô tô vi phạm hành vi sau đây:
+ Không có Giấy phép lái xe hoặc sử dụng Giấy phép lái xe không do cơ quan có thẩm quyền cấp hoặc sử dụng Giấy phép lái xe bị tẩy xóa.
- Ngoài việc bị phạt tiền, người điều khiển phương tiện thực hiện hành vi vi phạm còn bị áp dụng các hình thức xử phạt bổ sung sau đây:
+ Thực hiện hành vi quy định nêu trên còn bị áp dụng hình thức xử phạt bổ sung tịch thu Giấy phép lái xe không do cơ quan có thẩm quyền cấp.
Theo đó, khi sử dụng giấy phép lái xe giả, người sử dụng sẽ bị xử phạt theo các mức như trên.
2. Sử dụng bằng lái xe giả có bị truy cứu trách nhiệm hình sự không?
Người có hành vi làm bằng lái xe giả có thể sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự về Tội làm giả con dấu, tài liệu của cơ quan, tổ chức; tội sử dụng con dấu hoặc tài liệu giả của cơ quan, tổ chức theo quy định tại Điều 341 Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi 2017) với hình phạt như sau:
- Phạt tiền từ 30 triệu đồng đến 100 triệu đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 02 năm đối với người nào làm giả con dấu, tài liệu hoặc giấy tờ khác của cơ quan, tổ chức.
- Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 02 năm đến 05 năm:
+ Có tổ chức.
+ Phạm tội 02 lần trở lên.
+ Sử dụng giấy tờ khác thực hiện tội phạm ít nghiêm trọng hoặc tội phạm nghiêm trọng.
+ Thu lợi bất chính từ 10 triệu đồng đến dưới 50 triệu đồng.
+ Tái phạm nguy hiểm
- Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 03 năm đến 07 năm:
+ Sử dụng giấy tờ khác thực hiện tội phạm rất nghiêm trọng hoặc tội phạm đặc biệt nghiêm trọng.
+ Thu lợi bất chính 50 triệu đồng trở lên.
- Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 5 triệu đồng đến 50 triệu đồng.
Theo đó, người làm giả giấy phép lái xe có thể chịu trách nhiệm hình sự như trên.
Như vậy, trường hợp của bạn Anh bị phạt 1,5 triệu đồng là hợp lý. Ngoài ra, anh ấy còn bị tịch thu Giấy phép lái xe không do cơ quan có thẩm quyền cấp. Đối với vấn đề về hình sự, người có hành vi làm giấy phép lái xe giả và người sử dụng giấy phép lái xe giả có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo quy định. Nếu bạn của anh có hành vi sử dụng giấy phép lái xe giả thì anh ấy vẫn có thể phải chịu trách nhiệm hình sự.