Tranh chấp tài sản

Chào luật sư Cao Sỹ Nghị

Cho phép cháu được hỏi luật sư một vài câu hỏi liên quan đến những vấn đề của gia đình cháu hiện nay như sau:

Ông bà ngoại cháu có tổng cộng 8 người con (2 mất, 2 xuất cảnh, 4 người còn sống ở Việt Nam). Các con lớn điều đã lập gia đình và ra riêng cả chỉ còn lại mẹ cháu dù đã có gia đình nhưng mẹ vẫn sống chung với ông bà đến khi ông bà qua đời ( cách đây trên 20 năm rồi).

Lúc ông bà mất chẳng để lại di chúc mẹ cháu lo sợ sau này mẹ cháu mất đi thì tụi cháu sẽ bị đuổi khỏi nhà chẳng có chổ ở nên mẹ có yêu cầu một người anh lớn làm giúp GCNQSDĐ và mẹ cháu là người đứng tên trên tờ giấy đó. Do lúc làm người anh lớn chẳng thông báo cho những người còn lại chỉ âm thầm làm thôi.

Ngày 01/01/2011 một đứa cháu con của người em ruột đến yêu cầu dùng phần trước của nhà để kinh doanh. Do có những lời lẽ vô văn hóa nên mẹ cháu chẳng đồng ý cho đứa cháu kinh doanh.

Chính vì thế mà gia đình của người em ruột mẹ cháu đòi đi kiện gia đình cháu vì cho đây là nhà ông bà con cháu co quyền thừa hưởng sống và kinh doanh mẹ cháu chẳng có quyền quyết định.

Đến đây cháu có vài câu hỏi nhờ luật sư giải đáp giúp cháu:

1/. Mẹ cháu chẳng cho phép đứa cháu kinh doanh trên ngôi nhà nay là đúng hay sai? Vì hiện tại nhà nay là do mẹ cháu đứng tên trên GCNQSDĐ tờ giấy đăng ký vào năm 2005 đến nay đã được 5 năm hơn rồi.

2/. Việc mẹ cháu nhờ người anh làm giúp GCNQSDĐ mà chẳng thông báo cho những người còn lại vậy tờ GCNQSDĐ có hiệu lực pháp lý không. Bên nhà người em của mẹ cháu đòi kiện việc mẹ cháu làm mà chẳng thông báo vậy là đúng hay sai.

3/. Mẹ cháu là người nuôi dưỡng và sống chung với ông bà ngoại từ nhỏ đến lớn vậy nếu chẳng có di chúc thì mẹ cháu có được quyền sinh sống và quyết định ngôi nhà không?

Mong luật sư giải đáp giúp cháu
Cháu thành thật cảm ơn.

Tôi có một số ý kiến về vụ việc của gia đình bạn như sau:
          Miếng đất hoặc căn nhà trên được coi là di sản khi ông bà bạn mất. Ông bà bạn mất mà không để lại di chúc thì theo nguyên tắc di sản thừa kế đó phải được giải quyết theo pháp luật, có nghĩa là phải chia đều cho những người con của ông bà bạn. 
          Thời hiệu khởi kiện về quyền thừa kế là 10 năm. Theo như bạn nói thì trường hợp trên của gia đình bạn đã hết thời hiệu khởi kiện, tuy nhiên 1 vấn đề đáng lưu tâm ở đây là theo Nghị quyết 02/2004 tại mục 2.4 có quy định về việc không áp dụng thời hiệu khởi kiện: " sau khi kết thúc thời hạn mười năm mà các đồng thừa kế không có tranh chấp về hàng thừa kế và đều thừa nhận di sản do người chết để lại chưa chia thì di sản đó chuyển thành tài sản chung của các thừa kế." Bên phía dì của bạn có thể viện dẫn điều này để khởi kiện đòi tài sản chung đối với gia đình bạn. 
             Do đó, nhiều khả năng tài sản trên có thể sẽ bị giải quyết theo pháp luật vì có rất nhiều trường hợp như gia đình bạn Tòa án đã giải quyết.

Trên đây là 1 số ý kiến để bạn tham khảo để có thể biết trước sự việc có thể diễn ra như thế nào. Nếu có gì thắc mắc bạn cứ đặt vấn đề tôi sẽ giải đáp cụ thể hơn.
Thân.

Chào bạn,

- Đã có di chúc thì di sản được chia theo di chúc, bạn nên tìm hiểu căn cứ khởi kiện của chú bạn, ví dụ: có thể chú bạn cho là di chúc không có hiệu lực pháp luật hoặc di sản chia không đúng theo di chúc,...

- Nếu chú bạn có căn cứ pháp luật thì tòa sẽ thụ lý và ra quyết định trên cơ sở chứng cứ các bên cung cấp cũng như khả năng lập luận, chứng minh của mỗi bên đối với yêu cầu của mình.

- Trừ trường hợp gia đình bạn chiếm hữu mảnh đất không đúng pháp luật (kể cả không được các bên đồng thừa kế đồng ý, phù hợp với quy định pháp luật) thì gia đình được hoàn trả giá trị công sức bỏ ra (có tài liệu chứng minh hoặc chi phí hợp lý), trừ phi các bên có thỏa thuận khác.

Trân trọng!

Chào bạn trần ngọc trân,

Tôi góp ý thêm vấn đề bạn hỏi: nếu gia đình người em ruột của mẹ cháu kiện đòi phân chia di sản hay phân chia tài sản chung thì thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án. nhưng khi giải quyết phía của bạn có nhiều thuận lợi, ưu điểm hơn cho nên tổn thất sẽ không bị nhiều đâu mà bạn sợ. 

Ở đây tôi không bàn về giấy CNQSDĐ mà mẹ của bạn đứng tên đâu nha, vì mẹ bạn đứng tên chẳng qua là đại diện đứng tên mà thôi. nhưng tôi cho đây là một cơ sở chứng cứ để Tòa án chấp nhận đấy. bạn đừng bận tâm quá. bạn hãy. nhờ một luật sư nào đó bạn biết tham gia bảo vệ quyền lợi cho mẹ của bạn đi nhé, không thì sẽ khó cho mẹ của bạn đấy

Thân ái,