Tranh chấp sân chung nhà cuối hẻm cụt

Kính chào quý luật sư!

Tôi có vấn đề cần luật quý sư tư vấn.

Nhà tôi và nhà hàng xóm nằm cuối hẻm cụt (các hộ cùng 1 mảnh đất tách thành nhiều lô, hẻm do chủ đất cũ chừa đường đi, hẻm rộng 2.5m dài 50m), nhưng nhà cuối hẻm không chừa sân mà sử dụng toàn bộ (che tạm mái tole) và quay mặt tiền ra phía ngoài như mô tả trong hình kèm theo.

Hàng xóm thường dựng xe (cao điểm khoảng 5-6 chiếc) và trồng cây phía sân trước nhà tôi khiến sân nhà tôi rất chật chội.
 Ngoài ra, họ để ghế đá phía tường đối diện, khi có người ngồi, nhìn trực diện vào nhà, khiến tôi rất mất tự do.

Vì tình làng nghĩa xóm nên tôi chưa có phản ứng gì và chỉ để họ tự giác là chính.
Tôi mua lại căn nhà này gần đây, theo như tôi được biết thì nhà đã qua 5 chủ sở hữu và đều bất hòa với hộ này vì vấn đề trên.

Vậy tôi xin hỏi quý luật sư, bây giờ họ xây nhà lại, thì việc quay mặt tiền sang nhà tôi có được phép không? Hay buộc phải chừa sân như các nhà bên ngoài? Việc tôi yêu cầu họ chừa sân có chính đáng không?

Xin cảm ơn quý luật sư!

Chào bạn!

Theo hình ảnh mô tả của bạn gửi về diễn đàn thì hẻm đó hiện giờ đang là ngõ chung - hẻm chung của tất cả những hộ gia đình như danh sách bạn cung cấp trong đó có cả nhà cuối hẻm.

Về nguyên tắc là hẻm chung thì các hộ đều được sử dụng hẻm đó và không gây cản trở, trợ ngại cho các hộ khác.

Về việc bạn hỏi nay nhà đó xây nhà gia đình bạn muốn yêu cầu họ bớt lại sân, không cho quay hướng nhà... thì cần phải có được thông tin chính xác về phần đất đó  (phần sân) có nằm trong thửa đất của gia đình họ không? Nếu diện tích đó thuộc giấy chứng nhận quyền sử dụng đất của nhà cuối hẻm thì bạn không có quyền yêu cầu.

Rất tiếc những thông tin bạn cung cấp cũng chưa thực sự chi tiết và chưa đầy đủ nên luật sư chưa thể tư vấn chi tiết cho bạn được.

Trường hơp còn vướng mắc bạn có thể tiếp tục gửi câu hỏi về diễn đàn để được các luật sư cùng giải đáp hoặc nghe tư vấn trực tiếp từ luật sư tại Công ty luật Bách Dương, Đoàn luật sư thành phố Hà Nội qua Tổng đài tư vấn pháp luật 19006281 nhánh số 4.

Chúc bạn mạnh khỏe và thành công!

Chào anh!

Nếu có đầy đủ hồ sơ tài liệu chứng minh phần diện tích được bôi đỏ trong hình ảnh anh cung cấp thì việc sử dụng và xây dựng của nhà cuối hẻm đó là vi phạm quy định của pháp luật về quản lý sử dụng đất đai, cụ thể là hành vi lấn chiếm. Dù họ là nhà cuối hẻm nhưng phần đất trước mặt - phần anh bôi đỏ vẫn là đất không thuộc quyền quản lý sử dụng của họ. Việc họ xây dựng công trình kiên cố (nếu có) đương nhiên sẽ vi phạm quy định của pháp luật về quản lý đất đai.

Rất tiếc hiện tại luật sư chỉ có thể tư vấn giúp anh như vậy. Nếu còn vướng mắc hoặc cần giúp đỡ anh có thể tiếp tục gửi câu hỏi về diễn đàn hoặc nghe tư vấn trực tiếp từ luật sư tại Công ty chúng tôi qua Tổng đài tư vấn pháp luật 19006281 nhánh số 4.

Chúc anh thành công!

Điều 211 Bộ luật Dân sự 2015 quy định về sở hữu chung của cộng đồng như sau:

“Điều 211. Sở hữu chung của cộng đồng

1. Sở hữu chung của cộng đồng là sở hữu của dòng họ, thôn, ấp, bản, làng, buôn, phum, sóc, cộng đồng tôn giáo và cộng đồng dân cư khác đối với tài sản được hình thành theo tập quán, tài sản do các thành viên của cộng đồng cùng nhau đóng góp, quyên góp, được tặng cho chung hoặc từ các nguồn khác phù hợp với quy định của pháp luật nhằm mục đích thỏa mãn lợi ích chung hợp pháp của cộng đồng.

2. Các thành viên của cộng đồng cùng quản lý, sử dụng, định đoạt tài sản chung theo thỏa thuận hoặc theo tập quán vì lợi ích chung của cộng đồng nhưng không được vi phạm điều cấm của luật, không trái đạo đức xã hội.

3. Tài sản chung của cộng đồng là tài sản chung hợp nhất không phân chia.”

Căn cứ theo quy định trên thì ngõ, hẻm được coi là thuộc sở hữu chung của cộng đồng, không thuộc sở hữu riêng của bất kỳ nhà nào. Do đó, việc một gia đình bít luôn hẻm cụt và quay mặt ra con hẻm, để cây xanh và đậu xe lấn chiếm gần hết sân trươc nhà bạn là hành vi lấn chiếm lối đi chung trong ngõ, hẻm và là hành vi vi phạm pháp luật. Vì đất trong ngõ, hẻm là thuộc sở hữu chung nên bất kỳ người nào cũng có thể tố cáo hành vi lấn chiếm đất này.

Khi có hành vi lần chiếm đất là ngõ đi chung thì người sử dung chung lối đi đó có thể thương lượng với người có hành vi lấn chiếm. Trong trường hợp nếu thỏa thuận không có kết quả thì có thể nhờ đến sự can thiệp giải quyết của các cơ quan chức năng có thẩm quyền. Trong trường hợp này, trước tiên bạn cần phải báo cáo với Ủy ban nhân dân xã, phường, thị trấn để được xem xét giải quyết theo quy định của pháp luật. Ngoài ra, bạn thể thực hiện thủ tục tố các hành vi nói trên tại UBND cấp xã giải quyết. Hành vi trên đã vi phạm những quy định trong lĩnh vực quản lý hành chính về đất đai và có thể bị xử phạt vi phạm hành chính theo quy đinh tại Điều 14 Nghị định 91/2019/NĐ-CP.

Trong trường hợp của bạn, gia đình bạn và các gia đình xung quanh đã sử dụng lối đi chung ổn định nhiều năm trước khi gia đình hàng xóm bịt ngõ, bạn và các hộ gia đình xung quanh có thể khởi kiện ra TAND quận/huyện nơi bạn cư trú để yêu cầu Tòa buộc hàng xóm trả lại lối đi cho cho các hộ ở trong. Và phải chứng minh lối đi trong hẻm chung đó là lối đi hợp lý nhất, duy nhất để ra đường chung.