Điều 20 Bộ luật Lao động 2012 quy định những hành vi người sử dụng lao động không được làm khi giao kết, thực hiện hợp đồng lao động:
1. Giữ bản chính giấy tờ tuỳ thân, văn bằng, chứng chỉ của người lao động.
2. Yêu cầu người lao động phải thực hiện biện pháp bảo đảm bằng tiền hoặc tài sản khác cho việc thực hiện hợp đồng lao động.
Theo quy định trên thì hành vi yêu cầu người lao động nộp bằng gốc đại học và ký quỹ bằng tiền(biện pháp đảm bảo) của công ty là hành vi người sử dụng lao động không được làm. Bộ luật lao động 2012 quy định người sử dụng lao động khi giao kết, thực hiện hợp đồng lao động không được phép giữ bản chính giấy tờ tùy thân, văn bằng, chứng chỉ của người lao động. Trường hợp này khi thực hiện giao kết hợp đồng lao động bạn chỉ cần cung cấp bản phô tô hoặc bản sao chứng thực các giấy tờ, văn bằng chứng chỉ cần thiết để người sử dụng lao động đối chiếu với bản gốc.
Công ty yêu cầu bạn nộp bằng gốc và ký quỹ để thực hiện biện pháp bảo đảm cũng là hành vi vi phạm pháp luật.
Theo quy định tại khoản 2, điều 5 Nghị định 95/2013/NĐ-CP được sửa đổi bổ sung Nghị Định 88/2015/NĐ- CP về xử phạt hành chính trong lĩnh vực lao động, bảo hiểm xã hội, đưa người nước ngoài đi làm việc theo hợp đồng lao động thì Công ty nơi bạn làm việc có thể sẽ bị phạt về hành vi sai phạm này:
"2. Phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 25.000.000 đồng đối với người sử dụng lao động có một trong các hành vi sau đây:
a) Giữ bản chính giấy tờ tùy thân, văn bằng, chứng chỉ của người lao động;
b) Buộc người lao động thực hiện biện pháp bảo đảm bằng tiền hoặc tài sản khác cho việc thực hiện hợp đồng lao động
Biện pháp khắc phục hậu quả là trả lại bằng gốc cho người lao động.
Vì đây là hành vi trái pháp luật nên bạn có thể đến gặp trực tiếp người quản lý của Công ty đối với những hành vi trên là vi phạm quy định pháp luật lao động. Để giải quyết sự việc mà bạn đã nêu, bạn hãy đến trực tiếp yêu cầu công ty trả thực hiện đúng quy định. Nếu công ty không thực hiện đúng thì bạn hãy nhờ đến sự can thiệp của cơ quan có thẩm quyền để xử phạt hành chính công ty theo quy định trên và cơ quan có thẩm quyền sẽ buộc công ty đó trả lại hồ sơ gốc cho bạn. Cụ thể là bạn có thể làm đơn gửi đến chủ tịch ủy ban nhân dân cấp huyện hoặc phòng lao động thương binh xã hội nơi có trụ sở làm việc của công ty để xử phạt hành vi vi phạm hành chính của công ty.
Luật sư: Nguyễn Thanh Tùng; Điện thoại: 0913586658
Văn phòng luật sự Phạm Hồng Hải và Cộng sự - Đoàn Luật sư Thành phố Hà Nội;
Email: luatsuthanhtung@gmail.com;